Ένα ισορροπημένο ανοσοποιητικό σύστημα αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επίτευξη κύησης.
Είτε αυτή η κύηση προκύψει με φυσικό τρόπο είτε μέσω υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Όταν όμως προϋπάρχει ή εκδηλώνεται ένα αυτοάνοσο νόσημα, η ισορροπία αυτή μπορεί να διαταραχθεί, δυσκολεύοντας τη σύλληψη, την εμφύτευση ή ακόμη και την εξέλιξη της εγκυμοσύνης.
Όπως εξηγεί ο Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, Ιατρός Αναπαραγωγής και μέλος του Δ.Σ. του Institute of Life στο ΙΑΣΩ, η συσχέτιση μεταξύ γονιμότητας και ανοσοποιητικού αφορά τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες και πρέπει να αξιολογείται από την αρχή σε υπογόνιμα ζευγάρια.
«Το ανοσοποιητικό θέτει τα θεμέλια όχι μόνο για τη γονιμοποίηση, αλλά και για την εμφύτευση και τη διατήρηση της εγκυμοσύνης», επισημαίνει.
Όταν το σώμα βλέπει το έμβρυο ως «εισβολέα»
Στα αυτοάνοσα νοσήματα, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται εσφαλμένα σε υγιή κύτταρα του ίδιου του οργανισμού. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παρεμπόδιση της ωορρηξίας, να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμοποίηση του ωαρίου ή να επιτεθεί στο ίδιο το έμβρυο, θεωρώντας το ως απειλή, προκαλώντας αποβολή.
Ανάλογα με τη φύση και τη βαρύτητα της νόσου, η επίδραση στη γονιμότητα μπορεί να είναι ανύπαρκτη, ήπια ή έντονη. Παθήσεις όπως ο ερυθηματώδης λύκος, η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σύνδρομο Sjögren ή αντισώματα κατά του σπέρματος, έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών, όπως πρόωρος τοκετός, αποβολή, προεκλαμψία ή μειωμένο βάρος γέννησης.
Η Αντι-Μυλλέριος Ορμόνη και η ωοθηκική εφεδρεία
Γυναίκες με αυτοάνοσες παθήσεις συχνά παρουσιάζουν μειωμένη ωοθηκική εφεδρεία, κάτι που αντανακλάται σε χαμηλά επίπεδα της Αντι-Μυλλέριου Ορμόνης (ΑΜΗ). Γι’ αυτό και ο ορμονολογικός έλεγχος είναι κρίσιμης σημασίας, ειδικά σε νεαρές γυναίκες κάτω των 35 που διαγιγνώσκονται με αυτοάνοσα – ώστε να διερευνηθεί η δυνατότητα κατάψυξης ωαρίων για μελλοντική χρήση.
Η πρόκληση της εξωσωματικής σε γυναίκες με αυτοάνοσα
Τα ίδια εμπόδια που προκαλούν τα αυτοάνοσα νοσήματα στη φυσική σύλληψη, μπορούν να επηρεάσουν και την επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Ωστόσο, η ιατρική κοινότητα διαθέτει σήμερα εργαλεία για ανοσολογική ρύθμιση κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
Ορισμένα πρωτόκολλα περιλαμβάνουν θεραπείες καταστολής του ανοσοποιητικού, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος απόρριψης του εμβρύου. Παράλληλα, ο προεμφυτευτικός γενετικός έλεγχος επιτρέπει στους εμβρυολόγους να επιλέξουν εκείνα τα έμβρυα που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες για επιτυχημένη εμφύτευση και φυσιολογική ανάπτυξη.
«Η σχέση ανάμεσα στο ανοσοποιητικό και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι περίπλοκη και καθοριστική», τονίζει ο Δρ. Βασιλόπουλος.
«Κατανοώντας αυτή τη σχέση και ακολουθώντας εξατομικευμένες στρατηγικές, μπορούμε να αυξήσουμε τις πιθανότητες μιας υγιούς εγκυμοσύνης, ακόμη και σε σύνθετες περιπτώσεις».
