Αν το μικρό σου φτιάχνει σπιτάκια για μυρμήγκια ή πατά τα κουμπιά του ασανσέρ σαν να ενεργοποιεί βόμβα, έχετε ένα παιδί γεμάτο περιέργεια.
Και σύμφωνα με νέα έρευνα αυτός είναι ένας λόγος για να πανηγυρίσεις και όχι να σε βάλει σε σκέψεις.
Μία πρόσφατη έρευνα, που διενεργήθηκε από τοTalker Research για λογαριασμό του Lightbridge Academy, μελέτησε 2.000 γονείς με παιδιά ηλικιών από 0-6 και αποκάλυψε, αυτό που όλοι παρατηρούμε γύρω μας: τα μικρά παιδιά σήμερα είναι ατελείωτα εκστασιασμένα με τον κόσμο γύρω τους. Από το νερό της βροχής και τα σκουλήκια μέχρι τους ιππότες και τα ντραμς, το ενδιαφέρον τους χαρακτηρίζεται από… προβλέψιμο μέχρι εντελώς αλλόκοτο. Υπάρχει και κάτι άλλο όμως, εξίσου πραγματικό: Ενώ το 91% των γονέων ενθαρρύνουν τη φυσική περιέργεια των παιδιών για τον κόσμο γύρω τους, ταυτόχρονα τους λένε «πρόσεχε« 27 φορές μέσα στην ημέρα. Συν άλλες 25 φορές «μην αγγίξεις αυτό» και είναι πασιφανές, ότι περπατούν στο τεντωμένο σκοινί που χωρίζει την αποδοχή αυτής της επιθυμίας εξερεύνησης και το να γλιτώσουν το έμφραγμα.
Επίσης, η έρενυα έδειξε, ότι οι γονείς δέχονται κατά μέσο όρο 46 ερωτήσεις την ημέρα στα παιδιά τους. Και κατά ένα 35% δεν έχουν απαντήσεις. Και είναι λογικό, αν σκεφτεί κανείς τι ρωτούν πραγματικά τα παιδιά: «Αν ο χρόνος είχε μυρωδιά, πώς θα μύριζε;», «Για πόση ώρα ένα ιπποπόταμος μπορεί να τρέχει πιο γρήγορα από έναν ελέφαντα;» ή «Πού πάνε τα όνειρα όταν ξυπνάμε;»
Η πρώτη αντίδραση των περισσότερων γοιών είναι να αναρωτηθούν από πού προέρχονται όλες αυτές οι παράξενες ερωτήσεις (52%), ενώ άλλοι προτιμούν να ψάξουν τις απαντήσεις μαζί με το παιδί (42%) ή να κάνουν μόνοι τους λίγη έρευνα αργότερα (27%). Και ειλικρινά; Όλες αυτές οι αντιδράσεις είναι απολύτως φυσιολογικές. Όπως έχουμε ξαναπεί όταν μιλάμε για το πώς μεγαλώνουμε παιδιά που ρωτούν και αμφισβητούν, το να πεις «Δεν ξέρω, πάμε να το βρούμε μαζί» στην πραγματικότητα μοντελοποιεί ακριβώς τον τρόπο σκέψης που θέλουμε να καλλιεργήσουν.
Το παράδοξο του «Πρόσεχε!»
Κι αυτό είναι το στοιχείο που κρτά το 38% των γονιών ξύπνιους το βράδυ: γνωρίζουν, ότι πρέπει να εξηγήσουν γιατί τους λένε «πρόσεχε», αλλά δεν είναι πάντα σίγουροι ότι θα τα καταφέρουν. Σχεδόν όλοι οι γονείς (79%) λένε ότι είναι σημαντικό για τα παιδιά τους να καταλάβουν το σκεπτικό με τους περισσότερους να το συζητούν άμεσα ή μέσα σε λίγα λεπτά. Όμως, η έρευνα αποκαλύπτει και κάτι άλλο πολύ σημαντικό: μόνο το 34% των «πρόσεχε» που λένε οι γονείς, αφορούν πραγματικό κίνδυνο. Για το 45% των γονέων είναι απλά μία ενστικτώδης αντίδραση, μία έκφραση που βγαίνει από το στόμα τους προτού επεξεργαστούν το τι πραγματικά συμβαίνει.
Κι αυτό λέει πολλά για τους σημερινούς γονείς. Από τη μία, η προσέγγιση είναι φανταστική. Ενθαρρύνουν τα ενδιαφέροντα των παιδιών, τους δίνουνε προσοχή, χρόνο, πόρους και βοήθεια σχεδόν σε κάθε βήμα. Όμως, μέσα σε αυτό, καμιά φορά δεν τους αφήνουν αρκετό χώρο να εξερευνήσουν, να κάνουν λάθη και -ναι- να πληγωθουν λιγάκι.
Οι παλαότερες γενιές παιδιών είχαν πιο ελεύθερα χέρια, μπορούσαν να σκληραγωγηθούν, να εξερευνήσουν. Τώρα με τις συσκευές στο ΟΝ χωρίς τόση πολλή ελευθερία τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Έρχονται από ένα χώρο αγάπης, αλλά με περιορισμένες ευκαιρίες για ανακάλυψη.
Τα σημερινά παιδιά έχουν μεγαλύτερη περιέργεια
Σχεδόν όλοι οι γονείς (97%) περιγράφουν τα παιδιά τους ως περίεργα, με το 71% να τα χαρακτηρίζει «πολύ περίεργα». Θέλετε και το καλύτερο; Το 77% των γονιών θεωρεί ότι τα παιδιά τους έχουν μεγαλύτερη περιέργεια, από όσο είχαν οι ίδιοι στην ίδια ηλικία. Κι αυτό δημιουργεί μία αίσθηση.
Οι σημερινοί γονείς είναι περισσότερο πιθανό να πουν «Πρόσεχε» (71%) από ότι «επειδή το λέω εγώ» (μόνο το 22% χρησιμοποιεί αυτή τη φράση).
Επίσης, τα 3/4 των γονιών καταγράφουν θετικές αντιδράσεις των παιδιών τους, λέγοντας ότι αυτή η αλλαγή στην προσέγγιση πράγματι λειτουργεί.
Ισορροπώντας την ασφάλεια και την περιέργεια
Η εμμονή του παιδιού σου με τα στοπ της πόρτας δεν είναι ενοχλητική (εντάξει, ίσως λίγο). Είναι μία σκέψη σκέψη σε δράση. Όταν φτιάχνουν σπίτια για έντομα, εξερευνούν τα οικοσυστήματα. Όταν παθαίνουν εμμονή με τα κουμπιά του ασανσέρ, μαθαίνουν για την αιτία και το αποτέλεσμα.
Ο στόχος δεν είναι να έχουμε όλες τις απαντήσεις ή να εξαλείψουμε κάθε κίνδυνο. Είναι να δημιουργήσουμε χώρο για εξερεύνηση, ενώ τους διδάσκουμε να αναπτύσσουν την κρίση τους για τον κόσμο γύρω τους. Εξάλλου, το 92% των γονιών λένε ότι η ανάπτυξη δεξιοτήτων STEM είναι σημαντική και αυτές οι δεξιότητες ξεκινούν με την περιέργεια.
Οπότε, την επόμενη φορά που το παιδί σου θα σε ρωτήσει για 46η φορά πού πάνε τα όνειρα ή γιατί οι ιπποπόταμοι μπορούν να τρέχουν, πάρε μια ανάσα.
Δεν απαντάς απλώς σε τυχαίες ερωτήσεις. Ανατρέφεις την επόμενη γενιά ανθεκτικών στοχαστών, καινοτόμων και επιστημόνων.
