Τα αίτια που μπορεί ένα παιδί να έχει κοντό ανάστημα μπορεί να είναι είτε κληρονομικά είτε παθολογικά, για αυτόν τον λόγο και η αντιμετώπιση διαφέρει κάθε φορά, όπως μας εξηγεί ο ενδοκρινολόγος διαβητολόγος Φραγκουλόπουλος Ευάγγελος.
Αρχικά, είναι απαραίτητη η σωστή διάγνωση, η οποία γίνεται με τις καμπύλες ανάπτυξης ύψους και βάρους σώματος, οι οποίες καταγράφονται στο βιβλιάριο υγείας των παιδιών. Δύο φορές το χρόνο τουλάχιστον , πρέπει να καταγράφεται το ύψος και το βάρος των παιδιών, ώστε να υπολογίζεται ο ετήσιο ρυθμός ανάπτυξης, ο οποίος με τη σειρά του είναι εξαιρετικά σημαντικός στη διάγνωση του παϊδιού με κοντό ανάστημα. Γνωρίζοντας πως τα παιδιά μετά την ηλικία των 2 ετών ψηλώνουν περίπου 5 εκατοστά ανά έτος, μπορούμε εύκολα, μέσω των μετρήσεών μας, να αναγνωρίσουμε το παιδί με ανεπαρκή ταχύτητα ανάπτυξης, που χρειάζεται άμεση παραπομπή και ειδικές εξετάσεις, από το παιδί που αναπτύσσεται φυσιολογικά, αλλά είναι απλώς μικροκαμωμένο.
Ο κληρονομικός παράγοντας
Η κυριότερη αιτία του χαμηλού αναστήματος είναι το γενετικά χαμηλό ανάστημα, το οποίο πρόκειται για το ανάστημα που είναι ναι μεν χαμηλό, αλλά μέσα στο αναμενόμενο για το «γενετικό ύψος-στόχο» και με φυσιολογική ταχύτητα ανάπτυξης. Καθότι λοιπόν είναι κληρονομικό χαρακτηριστικό, δεν χρειάζεται παραπάνω διερεύνηση και αγωγή. Άλλη μια συχνή αιτία του χαμηλού αναστήματος αποτελεί η ιδιοσυστασιακή καθυστέρηση της ανάπτυξης και της έναρξης της εφηβείας. Σε αυτήν την περίπτωση τα παιδιά παρουσιάζουν φυσιολογική ταχύτητα αύξησης αλλά ψηλώνουν σε χαμηλότερα επίπεδα από το «γενετικό ύψος – στόχο». Αυτά τα παιδιά θα ξεκινήσουν αργότερα την εφηβεία και θα ολοκληρώσουν την ανάπτυξη τους αργότερα, αποκτώντας το αναμενόμενο ύψος με βάση το γενετικό δυναμικό που έχουν κληρονομήσει από τους γονείς τους. Στις περιπτώσεις αυτές διαπιστώνεται ανάλογο ιστορικό αναπτυξιακής πορείας στο οικογενειακό περιβάλλον του παιδιού.
Τα παθολογικά αίτια
Παθολογική αιτία ενός παιδιού με χαμηλό ανάστημα αποτελεί η ταχύτητά ανάπτυξης, η οποία είναι χαμηλή, δηλαδή λιγότερο από 5 cm το χρόνο. Τα κυριότερα παθολογικά αίτια του χαμηλού αναστήματος είναι τα εξής:
- Ενδοκρινολογικά αίτια, όπως η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (υποθυρεοειδισμός), η ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης, η υπερέκκριση κορτιζόλης ( σύνδρομο Cushing).
- Παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος, που μέσω κακής απορρόφησης ουσιών (κοιλιοκάκη- αλλεργία στη γλουτένη, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου κ.α.) εμποδίζουν τη σωστή ανάπτυξη του παιδιού.
- Παθήσεις των νεφρών
- Συστηματικά νοσήματα, νοσήματα της καρδιάς και των πνευμόνων
- Γενετικά σύνδρομα, τα οποία σχετίζονται με χαμηλό ανάστημα, όπως το σύνδρομο Down, Noonan, Prader-Willi κ.α.
Εξετάσεις
Οι εξετάσεις για την πρόβλεψη του τελικού αναστήματος αποτελείται από αιματολογικές εξετάσεις και ακτινογραφία άκρα χειρός για τον προσδιορισμό οστικής ηλικίας (αφορά την ωριμότητα των οστών), η οποία είναι εξαιρετικά χρήσιμη στον υπολογισμό του τελικού αναστήματος του παιδιού.
Ποιες καταστάσεις δεν πρέπει να αγνοήσετε και πρέπει να απευθυνθείτε στον/στην παιδίατρό σας.
- Εάν το παιδί είναι το πιο κοντό ανάμεσα στους συμμαθητές του ιδίου φύλου.
- Το βάρος του παιδιού αυξάνεται με γρηγορότερους ρυθμούς σε σχέση με το ύψος του
- Εάν δεν υπάρχει διαφορά στο ύψος του παιδιού σε δύο διαχρονικές μετρήσεις μέσα σε διάστημα 6 μηνών
- Εάν το παιδί αναπτύσσεται φυσιολογικά, αλλά ξαφνικά μειωθεί ο ρυθμός ανάπτυξής του.
Για περισσότερες πληροφορίες: www.endokrinologos-fragoulopoulos.gr
