Σχεδόν 1 στις 4 γυναίκες βιώνει αποβολή στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Όπως γράφει η Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Παναγιώτα Βαρνάβα, πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους φόβους που συνοδεύουν την εγκυμοσύνη, ιδίως κατά το πρώτο τρίμηνο, όπου και παρατηρούνται τα περισσότερα περιστατικά.
Με τον όρο «αποβολή» ή «αυτόματη έκτρωση» περιγράφεται η απώλεια της κύησης πριν από τις 24 εβδομάδες. Το φαινόμενο είναι πιο συχνό κατά τις πρώτες 6 εβδομάδες και αφορά περίπου το 12-15% των διαγνωσμένων κυήσεων. Δεν περιλαμβάνονται περιπτώσεις όπου η κύηση διακόπτεται τόσο νωρίς, ώστε δεν έχει ανιχνευθεί με τεστ εγκυμοσύνης και η περίοδος έρχεται φυσιολογικά.
Ποια είναι τα βασικά αίτια, ποια συμπτώματα δεν πρέπει να αγνοήσετε και πώς αντιμετωπίζεται η κατάσταση ιατρικά και ψυχολογικά.
Τα αίτια της αποβολής
Παρά τη σημαντική πρόοδο της Ιατρικής, τα αίτια της αποβολής δεν είναι πάντα απολύτως ξεκάθαρα. Ωστόσο, ορισμένοι παράγοντες έχουν αναγνωριστεί ως πιο συχνοί:
- Χρωμοσωμικές ανωμαλίες: Είναι η πιο συχνή αιτία, ευθύνονται για το 60-80% των αποβολών και αποτελούν τυχαίο και μη προβλέψιμο γεγονός. Συνήθως το έμβρυο δεν έχει τον σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων, οπότε ο οργανισμός το απορρίπτει.
- Ηλικία της μητέρας: Με την ηλικία αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης χρωμοσωμικών ανωμαλιών.
- Ορμονικές ή ανοσολογικές διαταραχές: Παθήσεις όπως ο υπερ- ή υποθυρεοειδισμός, το αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο, ο αρρύθμιστος διαβήτης ή η ανεπάρκεια προγεστερόνης μπορεί να προκαλέσουν αποβολή.
- Θρομβοφιλία: Διαταραχές στην πήξη του αίματος ενδέχεται να οδηγήσουν σε επαναλαμβανόμενες αποβολές.
- Ανατομικά προβλήματα της μήτρας: Συγγενείς ανωμαλίες, πολύποδες, ινομυώματα ή κακή αιμάτωση μπορεί να δυσκολέψουν τη φυσιολογική εξέλιξη της κύησης.
- Λοιμώξεις: Μολύνσεις από τοξόπλασμα, έρπητα, λιστέρια, χλαμύδια ή ερυθρά στην αρχή της εγκυμοσύνης μπορεί να σχετίζονται με αποβολές.
- Επιβλαβείς συνήθειες: Η χρήση ουσιών, το κάπνισμα και το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη του εμβρύου και να αυξήσουν τον κίνδυνο αποβολής.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συχνότερα σημάδια που μπορεί να προειδοποιούν για αποβολή είναι:
- Αιμορραγία ή μεγάλη αύξηση στις κολπικές εκκρίσεις: Περίπου 1 στις 4 γυναίκες παρουσιάζει αιμορραγία στο πρώτο τρίμηνο, όμως μόνο το 50% αυτών καταλήγει σε αποβολή – στις υπόλοιπες η εγκυμοσύνη συνεχίζεται κανονικά.
- Πόνος στην κοιλιά, παρόμοιος με αυτόν της περιόδου ή κράμπες που αντανακλούν χαμηλά στη μέση
- Ο συνδυασμός αιμορραγίας και πόνου, η αποβολή ιστών ή η ξαφνική υποχώρηση των συμπτωμάτων της εγκυμοσύνης μπορεί να υποδηλώνουν αποβολή
- Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης αίματος ή πόνου, η έγκυος θα πρέπει να επικοινωνήσει άμεσα με τον γιατρό της, ώστε να αποκλειστεί και το ενδεχόμενο εξωμήτριας κύησης
Πώς γίνεται η διάγνωση και η αντιμετώπιση;
Η διάγνωση περιλαμβάνει αρχικά γυναικολογική εξέταση για να εντοπιστεί η πηγή της αιμορραγίας και υπερηχογράφημα για την επιβεβαίωση της καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου και της θέσης του κυήματος. Παράλληλα, γίνεται βιοχημικός έλεγχος με μέτρηση της β-χοριακής.
Ανάλογα με την κατάσταση, η έγκυος μπορεί να χρειαστεί ξεκούραση στο κρεβάτι, αποφυγή σεξουαλικών επαφών και έντονης δραστηριότητας, ενώ χορηγείται και η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Αν τελικά επιβεβαιωθεί η αποβολή, γίνεται απόξεση της μήτρας για την απομάκρυνση των υπολειμμάτων. Μπορεί να υπάρξει κολπική αιμορραγία για μερικές ημέρες, αλλά η γυναίκα μπορεί να προσπαθήσει για νέα εγκυμοσύνη ακόμα και σύντομα μετά, εφόσον το επιθυμεί.
Η ψυχολογική διάσταση
Η αποβολή μπορεί να προκαλέσει έντονο ψυχικό και συναισθηματικό πόνο. Πολλές γυναίκες νιώθουν ενοχές ή ότι απέτυχαν, όμως αυτό δεν ισχύει. Η στήριξη από το περιβάλλον και τον θεράποντα ιατρό είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς πρέπει να τονιστεί ότι η αποβολή δεν επηρεάζει απαραίτητα τη γονιμότητα και δεν σημαίνει ότι θα επαναληφθεί.
