Ακόμη και πριν πουν την πρώτη τους λέξει, τα μωρά μαθαίνουν από τον κόσμο γύρω τους.
Ωστόσο, μία νεά μελέτη κατέδειξε, ότι ακόμα και οι απλές αλληλεπιδράσεις με άλλα άτομοα μπορεί να κρατήσουν εστιασμένη την προσοχή του μωρού, ακόμη και να υποστηρίξουν την πρώιμη γνωστική ανάπτυξη.
Μελέτη του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, που δημοσιεύθηκε στο Developmental Psychology την 1η Σεπτεμβρίου 2025, αποκάλυψε, ότι ονομάζοντας κανονικά ένα αντικείμενο πχ. αρκουδάκι μαζί με χειρονομίες και τοπικού προσδιορισμούς, όπως εδώ – εκεί, κρατά περισσότερο συγκεντρωμένη την προσοχή των μωρών σε σχέση με τις απλές λέξεις. Στην πραγματικότητα, τα μωρά στους 9 μήνες συγκεντρώνονται κατά μέσο όρο 8,4 δευτερόλεπτα σε αυτό που τους δείχνουν οι γονείς τους.
Ερευνητές παρατήρησαν 49 γονείς από τη Βόρεια Αμερική μαζί με τα 9 μηνών μωρά τους σε παιχνίδι με ένα παζλ που είχε ζωάκια κινουμένων σχεδίων – παπαγάλο, ζέβρα, λιοντάρι, μαϊμού, αρκούδα και ελέφαντα. Τα βρέφη φορούσαν ειδικά γυαλιά-αισθητήρες που κατέγραφαν πού κοιτούσαν και για πόσο χρόνο.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:
- Όταν οι γονείς χρησιμοποιούσαν ουδέτερες λέξεις, τα μωρά εστίαζαν κατά μέσο όρο για 3,1 δευτερόλεπτα.
- Όταν έλεγαν μόνο ετικέτες/ονόματα όπως «λιοντάρι», η προσοχή ανέβαινε στα 3,9 δευτερόλεπτα.
- Με λέξεις που δηλώνουν τόπο, όπως «εδώ» ή «εκεί», ο χρόνος έφτανε τα 3,6 δευτερόλεπτα.
- Ο συνδυασμός ονόματος + χωρικής λέξης κρατούσε το βλέμμα για 6,1 δευτερόλεπτα.
- Και όταν προστίθεντο και χειρονομίες, η συγκέντρωση απογειωνόταν στα 8,4 δευτερόλεπτα.
Στους εννέα μήνες, τα βρέφη αρχίζουν να αναπτύσσουν μια αίσθηση για τον χώρο γύρω τους αλλά και κάποιες λέξεις για να τον περιγράψουν. Επειδή οι γονείς χρησιμοποίησαν αρκετή χωρική γλώσσα, είχαμε την ευκαιρία να μετρήσουμε πώς ανταποκρίνονται τα μωρά σε αυτήν.
Γιατί συμβαίνει αυτό
Τα ευρήματα αυτά αποκαλύπτουν, ότι οι καθημερινές αλληλεπιδράσεις, όπως το να δείχνουμε στο παιδί ένα παιχνίδι ονοματίζοντάς το και η χρήση απλών λέξεων, μπορεί να κάνει τη διαφορά στον τρόπο με τον οποία τα μωρά συνδέονται με τον περίγυρό τους. Οι ερευνητές τονίζουν ότι απλές καθημερινές κινήσεις, όπως να δείχνετε ένα παιχνίδι, να το ονομάζετε και να χρησιμοποιείτε απλές κατευθυντικές λέξεις («εδώ είναι το αρκουδάκι»), μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στον τρόπο που τα μωρά αλληλεπιδρούν με τον κόσμο γύρω τους. Μάλιστα, μεγαλύτερη διάρκεια συγκέντρωσης στην βρεφική ηλικία μπορεί να υποστηρίξει καλύτερη χωρική σκέψη αργότερα στη ζωή.
Με άλλα λόγια, οι γονείς δεν χρειάζονται εφαρμογές ή εικονοκάρτες για να ενισχύσουν την ανάπτυξη των μωρών τους. Αρκεί μία ζεστή, παιχνιδιάρικη επικοινωνία κατά τη διάρκεια της καθημερινής ρουτίνας.
Πώς να κάνετε τις χειρονομίες μέρος της καθημερινότητάς σας
Όπως προαναφέρθηκε δεν χρειάζεστε, ούτε ειδικές εφαρμογές, ούτε εικονκάρτες για να ενισχύσετε την ανάπτυξη του εγκεφάλου του μωρού σας. Οι καθημερινές ρουτίνες είναι γεμάτες ευκαιρίες για να ταιριάξετε λέξεις και χειρονομίες, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό τα μικρά σας να συγκεντρωθούν περισσότερη ώρα σε κάτι.
Ιδού πώς να ξεκινήσετε:
- Την ώρα του παιχνιδιού: Όταν το μωρό σας πιάσει ένα παιχνιδάκι, ονομάστε το και δείξτε το. Πχ. Να εδώ είναι το λιονταράκι, δείχνοντάς το με το χέρι σας
- Την ώρα του φαγητού: Δείξτε στο μωρό σας τα διάφορα τρόφιμα στο πιάτο του και πείτε τα με το όνομά τους: Εδώ είναι η μπανάνα, εδώ το κυπελλάκι.
- Παρατήρηση στη βόλτα: Όταν πάτε βόλτα με το μωρό σας δείξτε του ένα σκυλάκι, ένα δέντρο ή ένα αυτοκίνητο στο δρόμο, ενώ το λέτε με το όνομά του. Πχ. “Εκεί είναι ένας σκύλος!” δείχνοντάς τον στον χώρο.
- Καθημερινές ρουτίνες: Προσθέστε χειρονομίες στις απλές κινήσεις φροντίδας. Π.χ. «Κάλτσα εδώ» καθώς τη φοράτε ή «Βιβλίο εκεί» όταν το βάζετε στο ράφι.
- Ώρα για μπάνιο: Δείξτε τα παιχνίδια ή τις πιτσιλιές του νερού: «Πάπια εδώ!» ή «Νερό εκεί!»
Την επόμενη φορά που το μωρό σας πιάσει ένα παιχνίδι, δοκιμάστε αυτήν την απλή διάδραση: πείτε τι είναι αυτό που αγγίζει, δώστε κατευθυντήριες και δείξτε με το δάχτυλό σας. Μία μικρή, απλή κίνηση με τόσο μεγάλο αντίκτυπο, καθώς βοηθά το μωρό να αντιληφθεί τα αντικείμενα και τον χώρο γύρω του, ενώ αναπτύσσει τις γνωστικές δεξιότητες και την συγκέντρωση.
