Η γονιμότητα επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, με το σωματικό βάρος να παίζει σημαντικό ρόλο.
Τα προβλήματα γονιμότητας τόσο στους άνδρες, όσο και στις γυναίκες, έχουν συσχετιστεί με την παχυσαρκία αλλά και με το να είναι κανείς υπερβολικά αδύνατος. Για όσους προσπαθούν να συλλάβουν ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες, η επίτευξη ενός υγιούς σωματικού βάρους συνιστάται συχνά.
Ένα άτομο θεωρείται ότι έχει υγιές βάρος όταν ο δείκτης μάζας σώματος (BMI) κυμαίνεται μεταξύ 18,5 και 24,9. Αν και ο BMI δεν είναι τέλειο μέτρο της υγείας, χρησιμοποιείται για να εκτιμήσει τον σχετικό κίνδυνο για την υγεία.
Ένας υψηλός BMI, πάνω από 25, έχει συνδεθεί με:
- Ανωμαλίες στον εμμηνορροϊκό κύκλο, οι οποίες επηρεάζουν τη σύλληψη
- Μειωμένα ποσοστά εγκυμοσύνης
- Αυξημένο κίνδυνο αποβολής
- Περισσότερος χρόνος για την επίτευξη εγκυμοσύνης
«Άτομα με υψηλό βάρος, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που είναι παχύσαρκα, μπορούν να μείνουν έγκυες και να έχουν μια υγιή εγκυμοσύνη και τοκετό», δηλώνει η Δρ. Haley Meyer, γυναικολόγος στο Essentia Health. «Ωστόσο, το βάρος είναι ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος».
Πώς επηρεάζει το βάρος τη γονιμότητα;
Το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων που συνεργάζονται για τη ρύθμιση της περιόδου, της ωορρηξίας, της σύλληψης και της εμφύτευσης του εμβρύου στη μήτρα.
«Όταν κάποιος από αυτούς τους παράγοντες δεν λειτουργεί σωστά, αυξάνεται ο κίνδυνος προβλημάτων σύλληψης», σημειώνει η Δρ. Meyer. «Για παράδειγμα, μια ορμονική ανισορροπία μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστες περιόδους, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισμό της ωορρηξίας».
Η παχυσαρκία και η υπερβολική συσσώρευση λίπους μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το αναπαραγωγικό σύστημα, κυρίως μέσω:
- Διαταραχής της παραγωγής ορμονών
- Μείωσης της ποιότητας των ωαρίων
- Αύξησης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα
- Κατάστασης όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
Ανωοθυλακιορρηξία
Ανωοθυλακιορρηξία σημαίνει ότι οι ωοθήκες δεν απελευθερώνουν ωάριο κατά τον εμμηνορροϊκό κύκλο. Η παχυσαρκία σχετίζεται συχνά με αντίσταση στην ινσουλίνη, κάτι που αυξάνει τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα και μπορεί να διαταράξει την παραγωγή των σεξουαλικών ορμονών, επηρεάζοντας την ωορρηξία.
Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)Το επιπλέον σωματικό βάρος αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για το PCOS, μια κοινή ορμονική διαταραχή που προσβάλλει γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Το σύνδρομο μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστες περιόδους, κύστεις στις ωοθήκες και ορμονικές διαταραχές, οδηγώντας σε υπογονιμότητα.
Ποιότητα Ωωαρίων
Έρευνες δείχνουν ότι η παχυσαρκία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα των ωαρίων. Η χαμηλότερη ποιότητα μειώνει τις πιθανότητες επιτυχούς γονιμοποίησης και εμφύτευσης, ακόμη και αν συμβεί ωορρηξία.
Αυξημένος κίνδυνος αποβολής
Οι γυναίκες με παχυσαρκία έχουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής σε σύγκριση με γυναίκες που έχουν υγιές βάρος.
Πόσο βάρος πρέπει να χάσω για να μείνω έγκυος;
Η γενική σύσταση είναι η επίτευξη και διατήρηση BMI μεταξύ 18,5 και 24,9. Η καλή είδηση είναι ότι ακόμη και μέτρια απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει τη γονιμότητα. Οι ειδικοί συνιστούν απώλεια 5% έως 10% του περιττού βάρους για την επαναφορά της φυσιολογικής αναπαραγωγικής λειτουργίας – ποσοστό που είναι συχνά αρκετό για να αυξηθούν οι πιθανότητες σύλληψης.
«Η επίτευξη και διατήρηση υγιούς βάρους δεν αφορά μόνο τους αριθμούς στη ζυγαριά», λέει η Δρ. Meyer. «Ένας γενικά υγιεινός τρόπος ζωής, με σωστή διατροφή και άσκηση, είναι εξίσου σημαντικός. Είναι επίσης κρίσιμο να ληφθεί υπόψη η μεταβολική υγεία, που επηρεάζει τη σύλληψη και την εγκυμοσύνη».
Να θυμάσαι: το υγιές βάρος διαφέρει από άτομο σε άτομο. Αν πιστεύεις ότι το βάρος σου επηρεάζει τη γονιμότητά σου, ένας επαγγελματίας υγείας μπορεί να σε βοηθήσει να προσδιορίσεις τον κατάλληλο στόχο και να σου προτείνει αλλαγές και θεραπείες.
