Στο σπίτι μας, η μάμά είναι η οικοδέσποινα των Χριστουγέννων του παρελθόντος, του παρόντος και –κατά πάσα πιθανότητα– του μέλλοντος.
Κανονίζει τις εκδηλώσεις, επιμελείται τη διακόσμηση και οργανώνει τα δώρα, κρατώντας περισσότερες λίστες και από τον ίδιο τον Άι-Βασίλη.
Τις περισσότερες φορές, το απολαμβάνουν οι μαμάδες πραγματικά. Όμως, όσο ανταποδοτικό κι αν είναι να βλέπουν τα πρόσωπα των παιδιών να φωτίζουν μέσα στον Δεκέμβριο, η προσπάθεια να κρατήσουν ζωντανή τη μαγεία των Χριστουγέννων μπορεί να γίνει εξαντλητική. Για κάποιους γονείς, μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε burnout.
«Αν προσθέσεις την υπερδιέγερση, τη ζάχαρη, τη διαταραχή του προγράμματος και τις υψηλές προσδοκίες από όλες τις πλευρές, έχεις μια συνταγή για μια πολύ δύσκολη γιορτινή περίοδο για όλους, παιδιά και γονείς», λέει η Olivia Bergeron, LCSW, PMH-C, ψυχοθεραπεύτρια, parent coach και ιδρύτρια της Mommy Groove Therapy & Parent Coaching.
Μια έρευνα της CivicScience έδειξε ότι το 58% των Αμερικανών γονιών παραδέχεται πως νιώθει περισσότερο άγχος τις γιορτές απ’ ό,τι οποιαδήποτε άλλη στιγμή του χρόνου. Είναι ξεκάθαρο πως πολλοί από εμάς είμαστε υπερφορτωμένοι.
Πώς μπορούν λοιπόν οι γονείς να βρουν μια υγιέστερη ισορροπία ανάμεσα στη μαγεία και στο χάος; Οι ειδικοί δίνουν απαντήσεις.
Η αναζήτηση της τελειότητας
Φταίνε τα socia media ή άλλοι γονείς που κάνουν το χάος των γιορτών να μοιάζει απίστευτα κομψό, αλλά πολλοί φροντιστές πιστεύουν στο όνειρο της τελειότητας και στη φράση ότι αυτές πρέπει να είναι «the most wonderful time of the year».
Θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει: Ποιο είναι το νόημα; Για κάποιους γονείς , αυτές οι λεπτομέρειες μοιάζουν σχεδόν με κομμάτι της περιγραφής της δουλειάς, ειδικά την περίοδο των γιορτών.
«Μας έχουν πουλήσει την ιδέα ότι το να αγαπάμε τα παιδιά μας σημαίνει να τους προσφέρουμε ένα εξαιρετικό, μοναδικό Christmas», λέει η Anna Mathur, MBACP, Βρετανίδα ψυχοθεραπεύτρια, podcaster και συγγραφέας του Raising A Happier Mother. «Τα social media το εντείνουν παρουσιάζοντας επιμελημένες στιγμές ως καθημερινότητα. Έτσι οι οικογένειες συγκρίνουν τον εαυτό τους με δέκα διαφορετικά νοικοκυριά και προσπαθούν να ανταποκριθούν σε όλα τα στάνταρ ταυτόχρονα.» Και δεν είναι μόνο γιορτινό φαινόμενο.
«Κάθε μέρα δουλεύω με γονείς που δείχνουν πως τα έχουν όλα υπό έλεγχο, αλλά μέσα τους είναι στρεσαρισμένοι, εξαντλημένοι και αποδυναμωμένοι», λέει η Heidi Cox, PhD, ψυχολόγος και ιδρύτρια του Centered Space Psychology Group στη Νέα Υόρκη. «Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και στιγμές χαράς, αλλά το να προσποιείσαι ότι όλα είναι τέλεια μπορεί πραγματικά να στραγγίξει τη χαρά από τη στιγμή.»
Έρευνα της MAM U.K. το 2025 έδειξε ότι σχεδόν 2 στους 3 γονείς νιώθουν διαρκή πίεση να τα κάνουν όλα σωστά, ενώ πάνω από τους μισούς λένε πως οι πιο δύσκολες απαιτήσεις προέρχονται από τους ίδιους. Επιπλέον, το 75% παραδέχεται ότι προσποιείται πως η γονεϊκότητα είναι ευκολότερη απ’ ό,τι πραγματικά είναι.
Αυτές οι πιέσεις οδηγούν πολλούς γονείς να πιστεύουν ότι δεν είναι αρκετοί, εξηγεί η Mathur, αλλά είναι μέρος ενός μεγαλύτερου κοινωνικού προβλήματος.
«Αυτό που ακούω πιο συχνά στις συνεδρίες δεν είναι ‘I am struggling’ αλλά ‘I feel like I am failing’», λέει. «Οι γονείς δεν στερούνται προσπάθειας· στερούνται υποστήριξης.»
Γιατί οι μαμάδες το βιώνουν εντονότερα
Αν και οποιοσδήποτε γονιός μπορεί να παρασυρθεί από το άγχος και την καθημερινή πίεση, οι ειδικοί λένε ότι το βάρος των γιορτών πέφτει δυσανάλογα στις μαμάδες. «Πολλές μητέρες μένουν με τα ψώνια, τον προγραμματισμό, το μαγείρεμα και την επίβλεψη όλων όσων αφορούν τις γιορτές του Δεκέμβρη», παρατηρεί η Bergeron.
Οι έρευνες το επιβεβαιώνουν. Μελέτη σε 3.000 Αμερικανούς γονείς έδειξε ότι οι γυναίκες επωμίζονται το 71% των “mental load” εργασιών του σπιτιού, με τις μητέρες να αναλαμβάνουν πάνω από διπλάσιες ευθύνες από τους πατέρες σε ετεροφυλόφιλα ζευγάρια.
Τα Χριστούγεννα, αυτά τα καθήκοντα γίνονται ακόμη πιο βαριά, καθώς τα σχολεία έχουν περισσότερες υποχρεώσεις και οι λίστες αγορών μεγαλώνουν. Αν είστε σαν κι εμένα, οι μέρες αρχίζουν να μοιάζουν πιο σύντομες, γιατί ο χρόνος δεν φτάνει ποτέ για όλα. «Ίσως είναι απλώς ευκολότερο για τις μαμάδες, που ήδη έχουν συνηθίσει να σηκώνουν αυτές τις ευθύνες όλο τον χρόνο, να μπαίνουν αυτόματα στον ίδιο ρόλο – μόνο που στις γιορτές ο χρόνος και η πίεση πολλαπλασιάζονται», λέει η Bergeron.
Με περισσότερες δουλειές και πολύ περισσότερο άγχος, πολλές μαμάδες κάνουν το μεγαλύτερο κομμάτι της δουλειάς. Αλλά με ποιο τίμημα;
Μια συναισθηματική αντίδραση
Αν δεν είμαστε προσεκτικοί, η αναζήτηση της τελειότητας μπορεί να επιβαρύνει την ψυχική μας υγεία και να μας στερήσει τη χαρά των ίδιων των γιορτών.
«Όταν μια μητέρα κουβαλάει και συντονίζει τα πάντα, το νευρικό της σύστημα είναι συνεχώς σε ένταση, πράγμα που σημαίνει πως είναι πιο πιθανό να ξεσπάσει, να αποσυρθεί ή να περάσει τη γιορτινή περίοδο νιώθοντας αποκομμένη από τη χαρά που προσπαθεί τόσο πολύ να δημιουργήσει», εξηγεί η Mathur. «Τη δημιουργεί, αλλά δυσκολεύεται να τη ζήσει.»
Η Bergeron προσθέτει πως οι υπερφορτωμένες μητέρες συχνά δεν μπορούν να ανταποκριθούν στον τρόπο γονεϊκότητας που θα ήθελαν.
«Όταν δεν έχεις τίποτα άλλο να δώσεις, είναι εξαιρετικά δύσκολο να είσαι υπομονετική, ευγενική και τρυφερή», λέει. «Ίσως τότε γίνεσαι απότομη με τους αγαπημένους σου ή βράζεις από μέσα σου. Όπως και να ’χει, οι μαμάδες πληρώνουν ένα πολύ υψηλό συναισθηματικό κόστος που μπορεί να τους στερήσει την απόλαυση της γιορτινής περιόδου.»
Οικονομικά, το άγχος μπορεί επίσης να ξεφύγει. Πρόσφατη έρευνα της BadCredit έδειξε ότι το 68% των γονέων θεωρεί πως η προσδοκία ενός «magical holiday» για την οικογένεια είναι οικονομικά τοξική.
«Βλέποντας άλλες μητέρες να δημιουργούν γιορτινή μαγεία, είναι εύκολο να συγκρίνουμε τον εαυτό μας και, αν νιώθουμε ότι υστερούμε, να προσπαθούμε να καλύψουμε το κενό με αγορές και υπερπροσπάθεια», σημειώνει η Dr. Cox.
Πώς να διαχειριστείτε την πίεση των γιορτών
Αν αυτό το εποχικό άγχος σας φαίνεται γνώριμο, δεν χρειάζεται να προχωράτε μηχανικά επειδή «πρέπει». Οι ειδικοί προτείνουν πιο ρεαλιστικές προσδοκίες και προτεραιότητα στη δική σας ευεξία.
«Σκεφτείτε ποιες είναι οι αξίες σας και πώς μπορείτε να τις βάλετε στο επίκεντρο των γιορτών», προτείνει η Dr. Cox.
Μερικοί τρόποι για να ελαφρύνετε το βάρος:
- Πείτε όχι στο επιπλέον πάρτι ή στην ανταλλαγή δώρων.
- Χαμηλώστε τον πήχη από νωρίς και επενδύστε ενέργεια σε λίγα, σημαντικά για εσάς πράγματα.
- Αλλάξτε νοοτροπία: περιμένετε ακαταστασία, φασαρία, κουρασμένα παιδιά και ατελείς στιγμές – και αντιμετωπίστε τα με χιούμορ και λιγότερη ντροπή.
- Εξασκηθείτε στη φράση «αυτό είναι αρκετό» – αρκετά δώρα, αρκετά σχέδια, αρκετή πίεση.
- Μοιραστείτε το φορτίο με τον σύντροφό σας, αν έχετε, με εμφανείς λίστες και κατανομή ευθυνών.
- Περιορίστε τα social media και προσπαθήστε να μην συγκρίνεστε.
- Βρείτε μικρές στιγμές ξεκούρασης, ακόμη και πέντε λεπτά τη φορά.
- Θυμηθείτε ότι στο τέλος τα παιδιά σας θα θυμούνται πώς ένιωθαν, όχι πόσο ταιριαστά ήταν τα χρώματα στο δέντρο.
«Πώς θέλετε να θυμούνται τα παιδιά αυτές τις γιορτές;» ρωτά η Bergeron. «Ψάξτε τρόπους να καλλιεργήσετε αυτά τα συναισθήματα αγάπης και στοργής από τώρα. Δεν είναι τα πράγματα που μετράνε. Οι γιορτές είναι ο εορτασμός της οικογένειας και των σχέσεων.»
Πηγή: parents.com
