Αν έχετε δύστροπους και τοξικούς συγγνείς, τότε το άρθρο αυτό είναι για εσάς εν όψει γιορτών και οικογενειακών συναθροίσεων.
Η αλήθεια είναι ότι προκαλούν έναν πονοκέφαλο, ειδικά κιόλας όταν υπάρχουν και παιδιά. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι απλά να βάλετε υγιή όρια.
Στο Reddit μία μητέρα 5χρονου αγοριού μοιράστηκε την εμπειρία της. . Αναγκάζεται να αντιμετωπίσει την κακή συμπεριφορά της οικογένειας του αδελφού της (της γυναίκας του και των γονιών της, τους οποίους περιγράφει ως «κακομαθημένους, κακούς και σνομπ»), αλλά και των δικών της γονιών που παίρνουν πάντα το μέρος του, δηλαδή του «αγαπημένου παιδιού». Σημειώνει, ότι γιορτές, όπως τα Χριστούγεννα, συνήθως τις γιορτάζον στο σπίτι του αδελφού της και συχνά συνοδεύονται από γερές δόσεις τοξικότητας, ειδικά προς τον γιο της, που του κάνουν συχνά bullying. Και δεν είναι μόνοι. Πολλές οικογένειες αντιμετωπίζουν τέτοιες συμπεριφορές από τους συγγενείς τους στις εορταστικές συγκεντρώσεις.
Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι απαραίτητο οι γονείς να παρέμβουν και να προστατεύσουν τα παιδιά από την τοξικότητα, ακόμη κι όταν αυτή προέρχεται από συγγενείς.
Οι ειδικοί εκτιμούν πως η δημιουργία ορίων –είτε περιορίζοντας συγκεκριμένες συζητήσεις, είτε μειώνοντας τον χρόνο επαφής με ορισμένους συγγενείς, είτε επιλέγοντας να μην παρευρεθεί κανείς σε συγκεντρώσεις όταν χρειάζεται- δεν είναι απλώς θεμιτή, αλλά απαραίτητη για να διατηρηθεί ένα ασφαλές, υποστηρικτικό περιβάλλον για τα παιδιά.
Και φυσικά κανείς δεν πρέπει να νιώθει ενοχές για τα όριά του. Τα όρια είναι κανόνες για όσα αντέχεις και όσα δεν είναι αποδεκτά για εσένα. Είναι σημαντικό να μπορείς να τα επικοινωνείς με σιγουριά, άμεσα και χωρίς απολογητικό ύφος. Με αυτόν τον τρόπο οι γονείς υπερασπίζονται και τις ανάγκες των παιδιών, ειδικά όταν εκείνα δεν μπορούν ακόμη να μιλήσουν για τον εαυτό τους.
Σημάδια ότι πρέπει να πεις «στοπ»
Υπάρχουν ορισμένες «κόκκινες σημαίες» που δείχνουν ότι ίσως χρειάζεται να τεθούν όρια ή να μειωθεί η έκθεση σε τοξικούς συγγενείς, ειδικά στις γιορτές. Συμπεριφορές τέτοιων ανθρώπων μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Συχνή εμπλοκή σε πληγωτικές συμπεριφορές, όπως κριτική, υποτίμηση ή λεκτική κακοποίηση, ακόμη και προς παιδιά
- Αδιαφορία για όρια που έχεις ήδη προσπαθήσει να θέσεις
- Δημιουργία ενός περιβάλλοντος που είναι τεταμένο, ανασφαλές ή συναισθηματικά εξαντλητικό, ειδικά για μικρά και ευάλωτα μέλη της οικογένειας
Η παρατήρηση αυτών των συμπεριφορών και η προστασία των παιδιών από τέτοιες εμπειρίες είναι κάτι βαθιά υγιές. Αν το ένστικτό σας λέει ότι μια κατάσταση μπορεί να είναι επιβλαβής, αξίζει να εξερευνήσετε όρια για να δημιουργήσετε μια πιο ασφαλή εμπειρία.
Πώς να θέσεις όρια με τοξικούς συγγενείς στις γιορτές
Αν πρόκειται να παρευρεθείς σε μια γιορτινή συγκέντρωση με ανθρώπους που ενδέχεται να δείξουν τοξική συμπεριφορά, τότε καλό θα ήταν να ακολουθήσεις τις παρακάτω συμβουλές των ειδικών:
Ορισμός ξεκάθαρων ορίων: Διατύπωσε με σαφήνεια τι θεωρείς αποδεκτό και τι όχι. Για παράδειγμα, μπορεί να αποφασίσεις ότι τα μέλη της οικογένειας δεν θα συζητούν για την εμφάνιση, το βάρος ή τα προσωπικά επιτεύγματα των παιδιών σου. Ή ότι ορισμένοι συγγενείς δεν θα έχουν χρόνο με τα παιδιά χωρίς επίβλεψη.
Έγκαιρη και ξεκάθαρη επικοινωνία: Επικοινώνησε τα όριά σου πριν από την εκδήλωση. Χρησιμοποίησε προτάσεις που ξεκινούν με «εγώ» για να μειώσεις την ένταση, όπως: «Θέλω αυτές οι γιορτές να είναι ήρεμες για όλους, οπότε ζητώ να κρατήσουμε τις προσωπικές συζητήσεις ελαφριές με τα παιδιά». «Η θέσπιση προσδοκιών από νωρίς μειώνει τις αντιδράσεις και δείχνει ότι πρόκειται για μια ώριμη, σκεπτόμενη επιλογή», σημειώνει.
Περιορισμός χρόνου επαφής: Μπορείς να επιλέξεις να παρευρεθείς για λίγο, διαδικτυακά ή καθόλου. Ο περιορισμός χρόνου μπορεί να κρατήσει την εμπειρία θετική και να μειώσει τις πιθανότητες αρνητικών επεισοδίων.
Προετοιμασία των παιδιών: Αν είναι αρκετά μεγάλα, μίλησε τους για το τι να περιμένουν και για το ότι δεν χρειάζεται να απαντούν σε ερωτήσεις ή αλληλεπιδράσεις που τα κάνουν να νιώθουν άβολα
Όταν τα όρια εξακολουθούν να παραβιάζονται
Οι συγγενείς πρέπει να σέβονται τους κανόνες και τα όριά σου, αναφέρει η Δρ. Yip. Αν δεν το κάνουν, χρειάζεται υπενθύμιση.
Σεν πρέπει ποτέ να διστάζεις να επέμβεις όταν χρειάζεται, ευγενικά αλλά σταθερά. «Για παράδειγμα, αν κάποιος ανοίξει ένα θέμα που είναι εκτός ορίων, μπορείς να αλλάξεις κατεύθυνση στη συζήτηση: ‘Ας κρατήσουμε τα πράγματα πιο ανάλαφρα σήμερα και ας μιλήσουμε για κάτι θετικό.
Επίσης, είναι χρήσιμο να υπάρχει ένα «σχέδιο διαφυγής» σε περίπτωση που η κατάσταση εκτραχυνθεί. Συμφώνησε εκ των προτέρων με τον σύντροφο ή την οικογένειά σου τι θα κάνετε αν υπάρξει ένταση. Το να ξέρεις ότι μπορείς να αποχωρήσεις, ακόμη και για λίγο, μειώνει σημαντικά την πίεση.
Παρά τις δυσκολίες, είναι σημαντικό να συνεχίσεις να δίνεις το παράδειγμα του υγιούς ορίου. Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από αυτό που βλέπουν. Όταν σε βλέπουν να βάζεις όρια με ηρεμία και αυτοπεποίθηση, διδάσκονται κι εκείνα να προστατεύουν τον εαυτό τους.
Και μην ξεχνάς: η αυτοφροντίδα δεν είναι εγωισμός. Το να προστατεύεις τα παιδιά σου σημαίνει να προστατεύεις και τον εαυτό σου. Οι γιορτινές συγκεντρώσεις μπορεί να είναι εξαντλητικές, γι’ αυτό δώσε προτεραιότητα στη δική σου ψυχική υγεία και θέσε τα όρια που χρειάζεσαι.
