O όρος «συναισθηματική εργασία» είναι ένας φορτισμένος όρος που έχει γίνει mainstream τα τελευταία χρόνια και όχι άδικα.
Aναφέρεται στην ψυχική και συναισθηματική δουλειά που κάνει ένα άτομο για κάποιον άλλον, χωρίς βοήθεια ή συνεργασία. Για παράδειγμα, οι μητέρες που θυμούνται μόνες τους ολόκληρο το πρόγραμμα ύπνου και ταΐσματος του παιδιού, ή οι γονείς που μένουν στο σπίτι και είναι υπεύθυνοι για όλα τα νούμερα ρούχων της οικογένειας, ή εκείνοι που πρέπει να ξέρουν τι τρώει ο καθένας κάθε εβδομάδα όταν πηγαίνουν για ψώνια. Μπορεί, επίση, να εστιάσει και στη σχέση καθεαυτό. Η συναισθηματική εργασία, σύμφωνα με ψυχοθεραπευτές, είναι ένα είδος αόρατης εργασίας που κάνουμε στη σχέση μας με τους συντρόφους μας.
Είναι κάτι παραπάν από το να ακούμε τον άλλον. Είναι τα σχέδια για το μέλλον, η παρατήρηση διαφόρων πραγμάτων, το να παρακολουθούμε και να αφουγκραζόμαστε όσα μας μοιράζεται ο/η σύντροφός μας και στη συνέχεια να ανταποκρινόμαστε. Πρόκειται για κάτι όμορφο, όταν μπορούμενα κάνουμε τη σχέση μας τόσο αξιόλογη για εμάς. Ωστόσο, μπορεί να γίνει αρκετά δύσκολο να το αντέξουμε ενίοτε. Αυτό συμβαίνει, όταν η πλάστιγγα γέρνει μόνο από τη μία πλευρά. Το βάρος είναι μεγάλο και μοιάζει σαν να κάνεις δεύτερη δουλειά.
Και μετά υπάρχει ολόκληρη η διάσταση της διαχείρισης μιας οικογένειας ως μέρος της συναισθηματικής εργασίας. Η συναισθηματική εργασία μπορεί επίσης να είναι το «βάρος της διαχείρισης ή της ανάληψης των συναισθημάτων στο πλαίσιο της οικογένειας», όπως όταν ο ένας σύντροφος επωμίζεται το μεγαλύτερο ή και ολόκληρο το άγχος για οικονομικά προβλήματα ή για ένα παιδί που δυσκολεύεται.
Τι γίνεται όταν συμβαίνει στη σχέση του ζευγαριού;
Τι είναι η «ύπουλη εξάπλωση της συναισθηματικής εργασίας» και πώς καταλαβαίνεις αν συμβαίνει στη σχέση σου; Αυτό είναι κάτι που ακούγεται συχνά από θεραπευτές. Συμβαίνει αργά και σταδιακά. Οι σύντροφοι ξεκινούν υποστηρίζοντας ο ένας τον άλλον, αλλά με τον καιρό αυτό αλλάζει. Ο ένας γίνεται ο «συναισθηματικός διαχειριστής» του άλλου. Το φορτίο συσσωρεύεται μέχρι που εμφανίζονται εκνευρισμός, αγανάκτηση και συναισθηματικός πόνος. Ορισμένοι το περιγράφουν σαν ένα «συναισθηματικό αμορτισέρ». Κάθε φορά που κάτι συνέβαινε στον σύντροφό του, αυτός έπρεπε να το απορροφήσει.
Ένας τρόπος να καταλάβεις αν κάτι τέτοιο συμβαίνει στη δική σου σχέση είναι να αναρωτηθείς: Νιώθεις υπεύθυνος/η για να διατηρείς την ηρεμία στη σχέση; Πρέπει να εξισορροπείς εσύ τα συναισθήματα του/της συντρόφου σου; Ρώτα τον εαυτό σου: «Λαμβάνω την ίδια υποστήριξη όταν είμαι αγχωμένος/η, λυπημένος/η ή πληγωμένος/η;» Παρατήρησε τον εαυτό σου: μπορείς να μοιραστείς τις δυσκολίες σου με τον/τη σύντροφό σου ή δεν υπάρχει χώρος για αυτό;
Μια καλή ένδειξη για το πώς κατανέμεται η συναισθηματική εργασία σε μια σχέση είναι να δεις ποιος φέρνει πιο συχνά στην επιφάνεια τα άλυτα ζητήματα. Εκφράζεστε και οι δύο εξίσου; Ή έχει αναλάβει μόνο ο ένας να θέτει όλα τα προβλήματα, τις δουλειές του σπιτιού και τον οικογενειακό προγραμματισμό;
Ακόμα κι αν νιώθεις ότι ο σύντροφός σου προσπαθεί και ότι συνεργάζεστε καλά ώστε να μην καταλήγει ένας να κάνει τα πάντα, είναι εύκολο να πέσετε και οι δύο σε μοτίβα που οδηγούν στην ύπουλη εξάπλωση της συναισθηματικής εργασίας. Ίσως νιώθεις εξάντληση ή εκνευρισμό, ή παρατηρείς ότι αρχίζεις να κρατάς κακία όταν σε ρωτάνε για άλλη μια φορά τι ώρα είναι η προπόνηση ποδοσφαίρου, ενώ είναι ήδη σημειωμένο στο ημερολόγιο. Ίσως ακόμα και το να ξεκινήσεις μια συζήτηση για αυτή την ανισορροπία να σου φαίνεται σαν άλλη μία δουλειά που πρέπει να αναλάβεις.
Αν είσαι ο μόνος ή η μόνη που δείχνει ενδιαφέρον για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η οικογένεια, τότε είναι πολύ πιθανό να κουβαλάς το μεγαλύτερο μέρος του συναισθηματικού βάρους. Ίσως το αντιληφθείς και από το γεγονός ότι είσαι εσύ αυτός/ή που υπενθυμίζει συνεχώς τι πρέπει να γίνει, αυτός/ή που παίρνει την πρωτοβουλία να αντιμετωπίσει δουλειές ή προβλήματα, ή εκείνος/η που θέτει τα άλυτα ζητήματα πιο συχνά από τον άλλον.
Αν ένας σύντροφος αναλαμβάνει πλήρως ένα έργο, ττότε αυτό μειώνει σημαντικά το ψυχικό βάρος του άλλου. Αν όμως είσαι εσύ που διαχειρίζεσαι καθημερινά όλα τα πρακτικά θέματα της σχέσης ή του σπιτιού και ίσως νιώθεις και λίγο αγανάκτηση κάθε φορά που πρέπει να υπενθυμίσεις στον άλλον να κάνει κάτι που είχε ήδη συμφωνήσει, τότε μάλλον η συναισθηματική εργασία πέφτει περισσότερο πάνω σου.
Πώς να μιλήσεις με τον σύντροφό σου για αυτό
Και τώρα τι; Πώς διορθώνεται αυτή η ανισορροπία; Σε πολλές ετεροφυλοφιλικές σχέσεις, οι γυναίκες έχουν κοινωνικοποιηθεί ώστε να επωμίζονται μεγαλύτερο μέρος της συναισθηματικής εργασίας, ενώ οι άνδρες έχουν μάθει να επιβεβαιώνουν αυτό τον ρόλο. Τα ζευγάρια που βρίσκονται σε μια άνιση κατάσταση πρέπει να εξετάσουν όχι μόνο τους διαπροσωπικούς τους ρόλους αλλά και τους κοινωνικούς ή οικογενειακούς παράγοντες που ενισχύουν αυτή την ανισορροπία.
Σε ορισμένες οικογένειες, οι σύντροφοι συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον. Ο ένας μπορεί να είναι καλός στον προγραμματισμό, ο άλλος πιο αυθόρμητος. Αυτό είναι απολύτως εντάξει, αρκεί στο τέλος της ημέρας να υπάρχει δίκαιη κατανομή της συναισθηματικής εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μιλήσετε ανοιχτά για το τι θεωρείτε δίκαιο. Η λύση δεν είναι πάντα να μοιραστούν όλα 50/50, αλλά να συνεισφέρουν και οι δύο στις κοινές υποχρεώσεις και προκλήσεις με τρόπο που αξιοποιεί τα δυνατά τους σημεία, χωρίς όμως να καταλήγει ο ένας να τα κάνει όλα. (Δηλαδή, δεν μπορεί κάποιος απλώς να πει ότι “το σούπερ μάρκετ δεν είναι το δυνατό μου σημείο” και να τελειώνει εκεί.)
Για παράδειγμα, ακόμα κι αν ο ένας σύντροφος πηγαίνει σωματικά στο σούπερ μάρκετ, αν ο άλλος έχει επιλέξει τις συνταγές, έχει γράψει τη λίστα και έχει παρατηρήσει ποια υλικά τελειώνουν, τότε αυτός εξακολουθεί να επιτελεί σημαντικό μέρος της δουλειάς. Και αν κάποιος σκουπίζει το τραπέζι, πλένει τα πιάτα και βγάζει τα σκουπίδια, αλλά το κάνει μόνο αφού του το ζητήσει ή το υπενθυμίσει ο άλλος, τότε αυτός που κάνει την υπενθύμιση είναι εκείνος που κουβαλά την ευθύνη , το νοητικό δηλαδή φορτίο.
Πηγή: scarymommy.com
