Η μετάβαση ενός παιδιού στην προεφηβεία συχνά συνοδεύεται από προσδοκίες.
Και ιδιαιτέρως, όταν ο ενήλικας θυμάται έντονα τη δική του εμπειρία από αυτή την ηλικιακή φάση. Υπάρχει η αίσθηση ότι, με μια θετική στάση, η περίοδος αυτή μπορεί να εξελιχθεί πιο ομαλά τόσο για το παιδί όσο και για το οικογενειακό περιβάλλον.
Στον δημόσιο λόγο, ωστόσο, η προεφηβεία παρουσιάζεται συχνά ως μια ιδιαίτερα δύσκολη φάση. Οι συζητήσεις επικεντρώνονται κυρίως σε ζητήματα συμπεριφοράς, έντονων συναισθημάτων και αυξημένης έντασης στο σπίτι, δημιουργώντας την προσδοκία ότι πρόκειται για μια περίοδο αναστάτωσης και συνεχούς σύγκρουσης.
Αυτό που αναφέρεται λιγότερο είναι ότι οι συμπεριφορές των προεφήβων συχνά παρουσιάζουν αντιφατικά χαρακτηριστικά. Από τη μία πλευρά, υπάρχει έντονη ανάγκη για αυτονομία και δοκιμή ορίων· από την άλλη, παρατηρείται αυξημένη ανάγκη για εγγύτητα και παρουσία του γονέα. Παράλληλα, ο προέφηβος μπορεί να ενθουσιάζεται με νέες δραστηριότητες ή ερεθίσματα, ενώ ταυτόχρονα να εμφανίζει αντίσταση σε καθοδήγηση ή παρατηρήσεις.
Επιπλέον, η προεφηβεία χαρακτηρίζεται από αυξημένη ευαισθησία στην κοινωνική έκθεση. Η αμηχανία και η ντροπή μπορούν να προκύψουν εύκολα, όχι απαραίτητα σε σχέση με τους γονείς, αλλά μέσα από καθημερινές αλληλεπιδράσεις και εμπειρίες.
Υπάρχουν όμως, πράγματα, για τα οποία ίσως ουδείς έχει φροντίσει να σας προετοιμάσει. Ας δούμε αναλυτικά ποια είναι αυτά.
Η ανεξαρτησία μπορεί να τα φρικάρει λίγο
Όλοι παραδέχονται, ότι τα παιδιά κοντά στην προεφηβεία λαχταρούν την ανεξαρτησία -και είναι αλήθεια- αλλά, όταν τελικά την αποκτούν, μπορεί να πανικοβληθούν λιγάκι. Η αυξανόμενη ανάληψη ευθυνών – από τη διαχείριση των σχολικών υποχρεώσεων έως την αυτόνομη μετακίνηση και κοινωνική δραστηριότητα με συνομηλίκους- μπορεί να τη βιώσουν ως ιδιαίτερα απαιτητική. Για τον λόγο αυτό, είναι χρήσιμο να είστε έτοιμοι να τα υποστηρίξετε. Ένα παιδί σε αυτήν την ηλικιακή φάση ενδέχεται να ζητήσει περισσότερη καθοδήγηση από όση αναμένεται ή να εκφράσει αίσθημα ανασφάλειας και αδυναμίας να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις.
Μπορεί να γίνουν λίγο πιο προσκολλημένα
Η αυξημένη προσκόλληση μπορεί να βιώνεται ταυτόχρονα, ως ευχάριστη αλλά και αγχωτική εμπειρία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δημιουργείται η αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά ή ότι το παιδί αποφεύγει να εκφράσει κάποια δυσκολία. Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να θυμίζει προηγούμενα αναπτυξιακά στάδια, με έντονη ανάγκη για σωματική και συναισθηματική εγγύτητα. Εκδηλώσεις όπως η αναζήτηση φυσικής επαφής ή η αυθόρμητη ανάγκη για αγκαλιά αποτελούν συχνά μέρος της καθημερινότητας.
Καθώς η προεφηβεία χαρακτηρίζεται από έντονες και μεταβαλλόμενες συναισθηματικές καταστάσεις, είναι σημαντικό αυτές οι στιγμές εγγύτητας να αντιμετωπίζονται με αποδοχή. Παράλληλα, είναι χρήσιμο να ενισχύεται το αίσθημα ασφάλειας, ώστε το παιδί να γνωρίζει ότι μπορεί να εκφραστεί και να επικοινωνήσει όταν το επιθυμεί.
Τρώνε χωρίς να τα κυνηγάς
Άλλη μία ευχή και κατάρα, καθώς οι ορμόνες αλλάζουν και αυξάνεται η όρεξη. Ένα θετικό στοιχείο αυτής της αναπτυξιακής φάσης είναι ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, η προεφηβεία συνοδεύεται από μείωση της επιλεκτικότητας στη διατροφή που είχε εμφανιστεί σε μικρότερη ηλικία. Η μεγαλύτερη προθυμία για δοκιμή νέων τροφών, χωρίς έντονες αντιδράσεις, αποτελεί μια ευχάριστη και λειτουργική αλλαγή στην καθημερινότητα.
Δοκιμάζουν τα όριά σου
Θυμάστε το προεφηβάκι σας ως μωρό παίρνει κάτι που μόλις του είχες πει ότι δεν μπορεί να έχει και να το πετά στο πάτωμα; Όλοι αγαπούν να λένε «απλά δοκιμάζουν τα όριά σου» και είναι αλήθεια. Κανείς, όμως, δεν σε προειδοποιεί ότι αυτή η συμπεριφορά επανέρχεται στην προεφηβεία. Μερικά παιδιά όντως σε εξωθούν στα άκρα γα να δουν πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν. Άλλα αναπτύσσουν συμπεριφορές που δεν είχες παρατηρήσει πιο πριν απλά για να δουν τις συνέπειες. Ομολογουμένως είναι εξαντλητικό.
Σε θέλουν γύρω τους
Θα ρωτήσουν πότε επιστρέφεις από το σούπερ μάρκετ. Θα ρωτήσουν τον άλλον γονέα πού βρίσκεσαι αν δεν είσαι, όπως συνήθως, στον νεροχύτη της κουζίνας. Θα σε ρωτήσουν τι έκανες μέσα στη μέρα, γιατί το έκανες και αν έχεις να κάνεις κάτι άλλο μόλις γυρίσουν στο σπίτι. Αυτό συνδέεται με την προσκόλληση και σίγουρα δεν θα περίμενες, ότι απαιτούσε ξαφνικά να γνωρίζει πού βρίσκεσαι ανά πάσα στιγμή.
Μπορεί να γίνουν υπερβολικά ενοχλητικά
Ετοιμάσου: τα προεφηβάκια κάνουν πολλή φασαρία. Πηδάνε από τη μία άκρη του δωματίου στην άλλη ενώ σου μιλούν, κάνουν περίεργους θρύβους, αστείες γκριμάτσες σε κάθε οικογενειακή φωτογραφία. Και φυσικά θα δεις τα μάτια σου να πηγαινοέρχονται στο προεφηβάκι σου περισσότερες φορές από όσες περίμενες.
Δεν είναι τόσο απορροφημένα από τις οθόνες όσο θα περίμενες
Φυσικά, αυτό εξαρτάται από κάθε παιδί, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και όταν έχουν κινητό, δεν το χρησιμοποιούν συνεχώς. Μπορεί να συνομιλούν με φίλους ή να στέλνουν μηνύματα περιστασιακά, αλλά συχνά αφήνουν τη συσκευή στην άκρη για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Σε κοινωνικές συγκεντρώσεις, όπως υπνοπαρέες ή συναντήσεις με φίλους, η χρήση του τηλεφώνου μπορεί να είναι ακόμα πιο περιορισμένη, με τη συσκευή να χρησιμοποιείται κυρίως για φωτογραφίες ή βίντεο. Σε μερικές περιπτώσεις, μάλιστα, τα παιδιά ακολουθούν κανόνες «χωρίς οθόνες» κατά τη διάρκεια αυτών των δραστηριοτήτων.
Εξερευνούν καινούρια χόμπι
Κάθε γονιός περιμένει από το παιδί του να έχει έστω ένα χόμπι, όμως ξεχνά, ότι πολλά από τα αγαπημένα του τα απέκτησε στην προεφηβεία και την προεφηβεία. Συνεπώς, να μην εκπλαγεί αν το 10χροό του, που δεν έχει πιάσει ποτέ πριν πηλό, θελήσει να ασχοληθεί με την κεραμεική για παράδειγμα.
Δεν «τό χουν» πολύ με την διάδραση
Όταν πρόκειται για καθοδήγηση ή σχόλια, είτε πρόκειται για συμβουλές για το διάβασμα είτε για παρατήρηση σχετικά με το πώς θα μπορούσε να οργανώσει λίγο διαφορετικά το δωμάτιό του, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι οι προέφηβοι δεν δέχονται πάντα εύκολα ανατροφοδότηση. Τα έντονα συναισθήματα και οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να τους κάνουν πιο ευαίσθητους και να θεωρούν κάθε σχόλιο ως κριτική, οπότε χρειάζεται προσεκτική προσέγγιση.
Τους αρέσει να παίζουν ακόμη έξω
Παρά τις αλλαγές στην ηλικία τους, οι προέφηβοι εξακολουθούν να θέλουν να παίζουν έξω. Είτε πρόκειται για βόλτες με φίλους, τραμπολίνο ή παιχνίδι με τα μικρότερα αδέλφια τους, η αγάπη για τον εξωτερικό χώρο παραμένει. Δεν χρειάζεται λοιπόν να αποθηκεύονται ακόμα τα παιχνίδια αυλής.
Θέλουν να βλέπετε σειρές μαζί
Επίσης, εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τηλεοπτικές σειρές και θα θελήσουν να παρακολουθούν μαζί τους. Θα συζητούν τις σειρές σαν να τις βλέπετε για πρώτη φορά και θα θέλουν να μοιράζονται την εμπειρία μαζί σας.
Νιώθουν εύκολα αμηχανία
Η αμηχανία είναι πολύ εύκολη για τους προεφήβους Δεν ντρέπονται μόνο για τη συμπεριφορά τους μπροστά στους γονείς, αλλά και για δικές τους πράξεις ή καθημερινά περιστατικά. Μπορεί να κοκκινίσουν όταν τους επαινείτε μπροστά σε άλλους, να προσποιηθούν ότι δεν σας γνωρίζουν αν σκοντάψουν σε δημόσιο χώρο ή να τρέξουν στο δωμάτιό τους αν γίνει κάποιο αμήχανο περιστατικό η αίσθηση της ντροπής τους είναι ιδιαίτερα εύθραυστη.
Θα διακόψουν τον χρόνο που έχεις για τον εαυτό σου
Τέλος, οι προέφηβοι μπορεί να διακόπτουν τον χρόνο που κάποιος είχε συνηθίσει να έχει για τον εαυτό του. Οι συνήθειες ύπνου και η ρουτίνα μπορεί να αλλάξουν, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να ισορροπήσει κανείς ανάμεσα στον χρόνο μαζί τους και στον προσωπικό χρόνο, κάτι που συχνά απαιτεί προσαρμογή και υπομονή.
Με πληροφορίες από scarymommy
