Το να ντύνεται μόνο του το παιδί είναι κάτι παραπάνω από πρακτικότητα. Eίναι ένα βασικό στάδιο αυτονομίας και αυτοπεποίθησης.
Όταν το παιδί σας φτάσει στην προσχολική ηλικία, θα διαπιστώσετε μια εντυπωσιακή έκρηξη ανάπτυξης: αρχίζει να περπατά σταθερά, να μιλά καθαρά, να χρησιμοποιεί την τουαλέτα.
Όμως υπάρχει κάτι που θα εξακολουθεί να το δυσκολεύει: να ντύνεται μόνο του.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο και οικογενειακή σύμβουλο Karen Ruskin, το να μπορεί ένα παιδί να ντύνεται μόνο του είναι ένα από τα πιο σημαντικά βήματα προς την αυτονομία. «Η αίσθηση ανεξαρτησίας επηρεάζει ουσιαστικά την αυτοεκτίμηση του παιδιού με θετικό τρόπο», επισημαίνει. Γι’ αυτό και, όσο κι αν πιστεύετε ότι «μπορεί να βάλει το μαγιό του σωστά», πρέπει να του δώσετε την ευκαιρία να προσπαθήσει.
Ποιες δεξιότητες χρειάζονται για να ντυθεί μόνο του
Το ντύσιμο, όσο απλό κι αν φαίνεται στους ενήλικες, απαιτεί συνδυασμό γνωστικών, κινητικών και σωματικών ικανοτήτων:
- Αδρές κινητικές δεξιότητες: να μπορεί να σηκώνει και να συντονίζει χέρια και πόδια για να βάλει παντελόνι ή μπλούζα.
- Λεπτές κινητικές δεξιότητες: να χρησιμοποιεί τα δάχτυλά του για κουμπιά, φερμουάρ ή κορδόνια.
- Γνωστικές δεξιότητες: να καταλαβαίνει πώς φοριούνται τα ρούχα, να ξεχωρίζει τι είναι μπρος και τι πίσω και πώς να ντύνεται ανάλογα με τη θερμοκρασία.
Από πότε ξεκινά η διαδικασία
Η αυτονομία στο ντύσιμο ξεκινά από κάτι πιο απλό: το ξεντύσιμο. Πολλά παιδιά, ήδη από τους 18 μήνες, μπορούν να βγάλουν μόνα τους κάλτσες ή παντελόνι – και πολλές φορές το κάνουν με… υπερβάλλοντα ενθουσιασμό. Γι’ αυτό και σε αυτή την ηλικία, δεν είναι σπάνιο να τα βλέπετε να κυκλοφορούν γυμνά στο σπίτι.
Η πραγματική πρόθεση για συμμετοχή στο ντύσιμο εμφανίζεται πιο καθαρά μεταξύ 2,5 και 3 ετών. Τότε τα παιδιά αρχίζουν να εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τα ρούχα τους, αν και συνήθως προτιμούν απλά κομμάτια χωρίς κουμπιά ή φερμουάρ, όπως μπλουζάκια ή φορεματάκια.
Μην περιμένετε τελειότητα
Αν το παιδί σας προσπαθεί να ντυθεί και βάλει το μπλουζάκι ανάποδα ή μπερδευτεί με το καλσόν, μην το αποθαρρύνετε. Το ζητούμενο είναι η προσπάθεια – όχι το αποτέλεσμα. Επικεντρωθείτε στο θετικό: «Τα κατάφερες μόνος σου!» αντί για «Το έβαλες λάθος».
Όπως λέει η δρ Ruskin: «Τα συναισθήματα των παιδιών μπορούν να αλλάξουν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Μπορεί να ενθουσιαστεί που φόρεσε το αγαπημένο του ρούχο και αμέσως μετά να απογοητευτεί επειδή κάτι δεν του βγαίνει». Ο χρόνος και η υπομονή είναι τα πιο σημαντικά δώρα που μπορείτε να του δώσετε.
Αν το παιδί σας δυσκολεύεται
Αν το παιδί είναι πάνω από 30 μηνών και δεν προσπαθεί καθόλου να ντυθεί μόνο του, σκεφτείτε:
Μήπως δεν του έχετε δώσει την ευκαιρία; Μήπως το ντύνετε πάντα εσείς για να γλιτώσετε χρόνο;
Αφήστε το να δοκιμάσει κι εσείς μπορείτε απλώς να βοηθάτε διακριτικά στα δύσκολα σημεία (όπως κουμπιά ή φερμουάρ).
Αν όμως παρατηρείτε ότι δυσκολεύεται έντονα σε απλές κινήσεις ή αρνείται να συνεργαστεί και σε άλλες δραστηριότητες, ίσως υπάρχει θέμα κινητικού συντονισμού ή αισθητηριακής επεξεργασίας.
Σε αυτή την περίπτωση, καλό είναι να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας.