Μπορεί να νομίζεις ότι το μωρό σου θα περπατήσει όταν είναι «έτοιμο» ή ότι όλα εξαρτώνται από την εξάσκηση και τη στήριξη στο σπίτι.
Μια νέα επιστημονική μελέτη όμως έρχεται να ανατρέψει τα δεδομένα, αποκαλύπτοντας ότι τα πρώτα του βήματα καθορίζονται – σε μεγάλο βαθμό – από τα ίδια του τα γονίδια.
Αναλύοντας τις γενετικές πληροφορίες 70.000 βρεφών, ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Surrey και του Essex εντόπισαν 11 γενετικούς δείκτες που φαίνεται να επηρεάζουν την ηλικία στην οποία ένα παιδί αρχίζει να περπατά. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Human Behaviour και φέρνει στο φως νέα δεδομένα για την πρώιμη ανάπτυξη.
Περπάτημα: ορόσημο που δεν ελέγχουν πάντα οι γονείς
Τα πρώτα βήματα ενός παιδιού είναι μια συγκινητική και σημαντική στιγμή για κάθε οικογένεια. Σύμφωνα όμως με τη μελέτη, η ηλικία στην οποία συμβαίνει αυτό το ορόσημο μπορεί να οφείλεται κατά 25% σε γενετικούς παράγοντες.
Η καθηγήτρια Angelica Ronald από το Πανεπιστήμιο του Surrey εξηγεί ότι «τα περισσότερα μωρά κάνουν τα πρώτα τους βήματα μεταξύ 8 και 24 μηνών – ένα μεγάλο χρονικό παράθυρο που δείχνει πόσο διαφορετική μπορεί να είναι η πορεία κάθε παιδιού».
Η δρ. Anna Gui, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας, προσθέτει: «Μέχρι τώρα δεν καταλαβαίναμε τι προκαλεί αυτές τις μεγάλες διαφορές. Οι γονείς συχνά νιώθουν άγχος ή ενοχές, θεωρώντας ότι κάτι έκαναν λάθος, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να φταίει το DNA».
Τα ίδια γονίδια επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το βάδισμα
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα της έρευνας είναι ότι ορισμένα από τα γονίδια που σχετίζονται με την έναρξη της βάδισης επηρεάζουν και την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Αυτό σημαίνει ότι το περπάτημα δεν είναι μόνο θέμα κινητικότητας, αλλά συνδέεται βαθύτερα με τις νευροαναπτυξιακές διαδικασίες του παιδιού.
Επιπλέον, οι επιστήμονες εντόπισαν γενετική συσχέτιση ανάμεσα στο αργότερο περπάτημα και σε υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο στο μέλλον, όπως και μειωμένη πιθανότητα εμφάνισης ΔΕΠΥ (Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας).
Πότε πρέπει να ανησυχήσουν οι γονείς – και πότε όχι
Οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν πως η καθυστερημένη έναρξη του περπατήματος δεν είναι απαραίτητα ένδειξη προβλήματος, εφόσον το παιδί βρίσκεται εντός του ευρέως φυσιολογικού φάσματος (8-24 μηνών). Ωστόσο, αν οι γονείς έχουν ανησυχίες, καλό είναι να συμβουλευτούν τον παιδίατρο για ενδεχόμενη αξιολόγηση.
«Βλέπουμε μεγάλη ποικιλία στην ηλικία που τα παιδιά αρχίζουν να περπατούν – και πλέον γνωρίζουμε ότι μεγάλο μέρος αυτής της διαφοροποίησης οφείλεται στη γενετική», σημειώνει η δρ. Ronald.
Η σημασία της μελέτης για τα παιδιά με κινητικές δυσκολίες
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα βοηθήσουν στη βελτίωση της κατανόησης της κινητικής ανάπτυξης, και μακροπρόθεσμα θα συμβάλουν στην πρώιμη διάγνωση και στήριξη παιδιών με κινητικές ή μαθησιακές δυσκολίες.
Όπως τονίζουν, η μελέτη ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικές έρευνες που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν αυτά τα γενετικά στοιχεία στην προσωποποιημένη παρέμβαση και φροντίδα.
