Πολλές φορές οι γονείς ανησυχούν όταν βλέπουν το μωρό τους να αλλάζει ξαφνικά συμπεριφορά, να ξυπνά πιο συχνά ή να ζητά περισσότερο φαγητό.
Συχνά ακούγεται ο όρος «άλμα ανάπτυξης». Είναι όμως, δόκιμος επιστημονικά; Ο παιδίατρος Κώστας Νταλούκας εξηγεί με απλά λόγια τι σημαίνει πραγματικά αυτός ο όρος, γιατί δεν υπάρχει στην ιατρική βιβλιογραφία και πώς περιγράφεται ιατρικά η ανάπτυξη των βρεφών.
Ειδικότερα στην ανάρτησή του αναφέρει: «Επειδή πολλές φορές ακούω, διαβάζω σε μαμαδομπλόκ ή με ρωτάτε για τα μωρά σας “γιατρέ μήπως περνάει άλμα ανάπτυξης;” αποφάσισα να γράψω δυο λόγια για να ξεκαθαρίσουμε την έννοια της πρότασης αυτής.
Στην ιατρική ορολογία δεν υπάρχει ο όρος «άλμα ανάπτυξης» ως δόκιμος ή τυπικά αναγνωρισμένος.
Στα επιστημονικά συγγράμματα και οδηγίες χρησιμοποιούνται οι όροι:
growth spurt = «επιτάχυνση ανάπτυξης» ή «αιφνίδια αύξηση ρυθμού ανάπτυξης», συνήθως στην εφηβεία, όπου υπάρχει μια καλά καταγεγραμμένη καμπύλη.
Developmental milestones = «αναπτυξιακά ορόσημα», για τη νευροψυχοκινητική εξέλιξη.
Ο όρος «άλμα ανάπτυξης» όπως τον χρησιμοποιούν οι γονείς (κυρίως για βρέφη) είναι λαϊκός/περιγραφικός και όχι επίσημος. Ωστόσο, αντιστοιχεί σε υπαρκτά βιολογικά φαινόμενα (προσωρινή αύξηση της όρεξης, αλλαγές ύπνου, γρήγορη απόκτηση νέων δεξιοτήτων), που στην ιατρική γλώσσα περιγράφονται με άλλους όρους.
Η ανάπτυξη των βρεφών δεν είναι συνεχής και σταθερή. Υπάρχουν φυσιολογικές διακυμάνσεις.
- Σωματική ανάπτυξη: Το σώμα αναπτύσσεται πιο γρήγορα σε συγκεκριμένες περιόδους.
- Νευροαναπτυξιακά ορόσημα: Η κινητική, η γλωσσική και η κοινωνική εξέλιξη εμφανίζονται σε «βήματα», όχι συνεχώς.
- Αυξημένες ανάγκες: Κατά τα πρώτα χρόνια, το μωρό περνάει φάσεις όπου χρειάζεται περισσότερη ενέργεια, π.χ. γύρω στις 3 εβδομάδες, 6 εβδομάδες, 3 μήνες και 6 μήνες.
Συμπέρασμα
Στην παιδιατρική βιβλιογραφία χρησιμοποιούμε:
- «επιτάχυνση ανάπτυξης» για σωματικές αλλαγές,
- «ορόσημα ανάπτυξης» για νευροαναπτυξιακές αλλαγές.
Ο όρος «άλμα ανάπτυξης» είναι κατανοητός και εύχρηστος για τους γονείς, αλλά δεν είναι δόκιμος επιστημονικά»
Όπως τονίζει ο κ. Νταλούκας, ο όρος «άλμα ανάπτυξης» μπορεί να μην είναι επιστημονικός, όμως περιγράφει με εύστοχο τρόπο όσα βιώνουν οι γονείς.
Η ουσία είναι να γνωρίζουμε ότι αυτά τα στάδια είναι φυσιολογικά και να τα αντιμετωπίζουμε με ηρεμία και σιγουριά, έχοντας πάντα στο πλευρό μας τον παιδίατρο για καθοδήγηση.