Όταν εισάγετε τα παιδιά στη δυναμική μίας νέας οικογένειας, ένα είναι σίγουρο: Εκ των πραγμάτων θα τεστάρουν τα πάντα!
Είτε πρόκειται να έρθει ένα νέο μωρό, ένας νέος γονιός, είτε πρόκειται να προχωρήσετε τη διαδικασία ενός διαζυγίου -ανεξαρτήτως συνθηκών- αλλαγές σαν αυτές σοκάρουν τον κόσμο όλων, μικρών και μεγάλων. Και όταν αυτοί οι κόσμοι ταρακουνιούνται, οι αντιδράσεις είναι αναμενόμενες. Ακόμη, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί από την ραγδαία αλλαγή που συντελείται, όταν δύο οικογένειες γίνονται μία.
Εάν αυτό είναι ένα πλοίο που επιβιβάζεσαι, ξέρεις, ότι το να πλεύσεις στα δύσκολα νερά του θετού γονεα δεν
Αν ξεκινάς αυτό το ταξίδι, ξέρεις ήδη πως το να πλοηγείσαι στα θολά νερά του θετού γονέα δεν είναι για τους λιγόψυχους. Θέλει γερό στομάχι. Από το να γνωρίσεις τα παιδιά του/της συντρόφου σου μέχρι να φτιάξεις τον δικό σου χώρο μέσα σε μία ήδη δημιουργημένη οικογένεια, μπορεί να νιώθεις ότι έχεις μπροστά σου να ανέβεις ένα βουνό. Και να έχει διάρκεια.
Και σίγουρα έχεις πολλά ερωτήματα επ’ αυτού. Ένα όμως, είναι το πιο διαχρονικό και πιο σημαντικό:
Μπορώ να επιβάλλω πειθαρχία στα θετά μου παιδιά;
Μία σύμβουλος γονεϊκότητας επισημαίνει, ότι ακούει συχνά αυτήν την ερώτηση. Η απάντησή της είναι, ότι αποτελεί ένα πολύπλοκο ζήτημα. Και το να μάθεις να πλέεις σε αυτά τα καινούρια νερά είναι ένα από τα πολλά εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσει μία μεικτή οικογένεια. Ωστόσο, επειδή είναι πολύπλοκο, δεν σημαίνει, πως είναι και απραγματοποίητο.
Εάν πραγματικά θέλεις να γνωρίζεις, αν μπορείς να πειθαρχήσεις τα νέα σου -θετά- παιδιά, η απάντηση είναι ναι, αλλά μόνο με τη συνεργασία και τη συνεννόηση με τον/την σύντροφό σου.
Πώς μπορείτε να το κάνετε χωρίς να περάσετε στα.. εδάφη της τιμωρίας;
Ξεκινήσετε με ξεκάθαρη επικοινωνία
Τα παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν ποια συμπεριφορά είναι αποδεκτή και ποια όχι. Όμως, πώς θα το καταλάβουν, αν δεν επικοινωνείτε ξεκάθαρα μαζί τους; Από τη στιγμή που εσείς και ο/η σύντροφός σας έχετε «κλειδώσει» τη συμφωνία για τους κανόνες της οικογένειας, βάλτε τα παιδιά σας στη συζήτηση κατά τη διάρκεια μίας οικογενειακής συγκέντρωσης. Επιτρέψτε τους να συμμετέχουν στη διαδικασία του να καταλάβουν ποιοι κανόνες λειτουργούν στο παρόν και ποιοι όχι. Ενδεχομένως να εκπλαγείτε, αν καταλάβετε, ότι η ανυπακοή δεν είναι το ζήτημα. Συν, ότι όσο περισσότερο νιώθουν ότι συμμετέχουν και τους λαμβάνεις υπόψη, τόσο πιο πρόθυμα θα συνεργαστούν μέσα στα όρια και τους κανόνες της οικογένειας.
Φυσικά, οι κακές συμπεριφορές έχουν συνέπειες και τα παιδιά χρειάζεται να το γνωρίζουν από πριν. Όμως, όταν συμμορφώνονται όλο με τους κανόνες αποφεύγονται και οι γενικότερες παρεξηγήσεις και οι συνέπειές τους.
Επίσης, η πειθαρχία μπορεί να επέλθει μέσα από την κατανόηση και την ευγένεια. Όταν ξεπηδούν κακές συμπεριφορές, μην ενεργήσετε εν θερμώ. Να είστε ψύχραιμοι ως προς το πώς θα πειθαρχήσετε στα θετά παιδιά σας (λαμβάνοντας υπ΄ όψιν και την αντίδραση του/της συντρόφου στην κατάσταση). Οι σκέψεις και οι ενέργειές σσας θα πρέπει να είναι εστιασμένες στο πώς θα τα βοηθήσετε να πάρουν καλύτερες και πιο σωστές αποφάσεις. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει, ότι τα στηρίζεται και τους επιτρέπετε να σας κάνουν ό,τι θέλουν. Μπορείτε να έχετε πειθώ στην απόφασή σας, ενώ σέβεστε το θετό σας παιδί. Όχι μόνο θα ανταποκριθεί καλύτερα σε αυτή τη μορφή πειθαρχίας, αλλά θα δείτε μακροπρόθεσμα την αποτελεσματικότητά του.
Χτίστε μία καλή σχέση
Ακριβώς όπως χτίζετε μία σχέση με τον/την νέο/α σας σύντροφο, τα θετά παδιά σας χρειάζονται επίσης λίγο από τον χρόνο και την προσοχή σας. Κατά τη διάρκεια του μήνα του μέλιτος, η πειθαρχία προφανώς θα είναι το τελευταίο πράγμα που θα έχετε στο μυαλό σας. Όμως, σίγουρα είναι κάτι που θα προκύψει εκ των πραγμάτων. Καλό θα είναι να θυμάστε το εξής σημαντικό: Αν δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα σε εσάς και τα θετά παιδιά σας, η όποια προσπάθεια πειθαρχίας σε αυτά θα πέσει στο κενό.
Οι ειδικοί συμφωνούν,ότι μέχρι να δημιουργηθεί ένας οικείος δεσμός με τα θετά παιδιά σας, πιθανότατα θα δυσκολευτούν να σας αποδεχθούν ως γονεϊκή φιγούρα και μππορεί να αντιδράσουν σε όποια προσπάθειά σας να πειθαρχήσουν . Κι αυτό γιατί είναι σημαντικό να εστιάσετε στο πώς θα χτίσετε μία ισχυρή, θετική σχέση μαζί τους από την πρώτη μέρα. Ένας πολύ καλός τρόπος για να δημιουργήσετε μία τέτοια υγιή σχέση είναι να συνδεθείτε με τα θετά παιδιά σας μέσω ποιοτικού χρόνου που πρενάτε μαζί. Τίποτα δεν λέει σε ένα παιδί «Είσαι τόσο σημαντικό για μένα» όσο το να βρίσκεις κάθε μέρα λίγο ξεχωριστό χρόνο για να του αφιερώσεις την πλήρη προσοχή σας. Να θυμάστε: η σύνδεση είναι πολύ πιο σημαντική από τη διόρθωση. Επικεντρωθείτε πρώτα στο να χτίσετε τη σχέση με το θετό παιδί και στη συνέχεια να σκεφτείτε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να διαχειριστείτε τη συμπεριφορά του.
Τα 4 πράγματα που πρέπει να θυμάστε
Υπάρχουν τέσσερα πράγματα που πρέπει να λάβετε υπόψη σας, όταν σας πέσει το βάρος της πειθαρχίας των θετών παιδιών σας και είναι τα εξής:
Η ηλικία τους
Ένας νέος γάμος επηρεάζει τα παιδιά όλων των ηλικιών. Όμως, το πώς τα θετά παιδιά θα αντιδράσουν απέναντί σας μπορεί να επηρεάζεται από την ηλικία τους κατά την πρώτη σας εμφάνιση στην οικογένεια. Για παράδειγμα, τα πιο μικρά παιδιά τείνουν να αντιδρούν με συμπεριφορές, όπως ξεσπάσματα θυμού (tantrums) ή χτυπήματα, ενώ τα μεγαλύτερα με τα λόγια τους. Αν ρωτήσετε οποιονδήποτε θετό γονέα θα σας πει, ότι έχει ακούσει την γνωστή φράση: «Δεν είσαι η μαμά/ο μπαμπάς μου». Πονάνε αυτές οι λέξεις; Ναι, φυσικά. Ωστόσο, προσπαθήστε να καταλάβετε, ότι αυτά τα σκληρά λόγια και πράξεις είναι η προσπάθειά τους να αμυνθούν. Άλλες φορές, πρόκειται για ένα βαθύτερο θέμα που υποβόσκει. Γνωρίζουμε παιδιά που έχουν βαθιά ριζωμένη την ανάγκη να νιώθουν ότι ελέγχουν τα πάντα στις ζωές τους. Όμως, δεν μπορούν να ελέγξουν τη ζωή των γονιών τους. Απλώς φανταστείτε πόσο ενοχλητικά αδύναμα τους κάνει να νιώθουν μία τέτοια κατάσταση και προσπαθήστε να το κατανοήσετε.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως τα μικρότερα παιδιά συνήθως προσαρμόζονται πιο εύκολα σε νέες μορφές εξουσίας σε σχέση με τα μεγαλύτερα. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και μπαίνουν στην εφηβεία, είναι απολύτως φυσιολογικό να αρχίσουν να αμφισβητούν ακόμη και την εξουσία των βιολογικών τους γονιών.
Γι’ αυτό, μην το πάρετε προσωπικά, αν το κάνουν και σε εσάς. Οι έφηβοι και τα νήπια δεν συμπεριφέρονται το ίδιο (τουλάχιστον… συνήθως), οπότε δεν πρέπει να περιμένετε ότι η πειθαρχία θα λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο και για τα δύο.
Η οπτική τους
Τα θετά παιδιά σας είναι μέρος μίας οικογένειας που είχε δημιουργηθεί πριν εμφανιστείτε εσείς στο προσκήνιο. Θα ήταν λοιπόν άδικο να παραστήσετε, ότι δεν υπάρχει αυ΄τη η συνθήκη, ειδικά, αν ακόμη «θρηνούν» την απώλεια της πρότερης μορφής της οικογένειας. Πριν αντιδράσεις ή επιβάλεις έναν κανόνα, προσπάθησε να μπεις στη θέση του παιδιού. Πώς νιώθει; Τι μπορεί να σκέφτεται; Όταν δείχνεις ότι κατανοείς τη δική του πλευρά, χτίζεις εμπιστοσύνη και το βοηθάς να νιώσει ότι η γνώμη του μετράει. Η ενσυναίσθηση είναι το πρώτο βήμα για ουσιαστική επικοινωνία και συνεργασία.
Ανεξαρτήτως των προθέσεών σας, είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για εκείνα να σας δουν ως τον «κακό» άνθρωπο. Όχι επειδή έχετε κάνει κάτι άσχημο, αλλά απλώς και μόνο για τον ρόλο που αναμένεται να λάβετε. Και είναι εντάξει για αυτά να νιώθουν έτσι. Δεν είναι δική σας δουλειά να το λύσετε. Η δική σας αποστολή είναι να καταλάβετε από πού προέρχεται αυτό το συναίσθημα. Σκεφτείτε ότι η νέα σας οικογένεια μοιάζει με μία start-up επιχείρηση που πρέπει να πετύχει. Και μία καλή επιχείρηση πετυχαίνει, όταν όλοι οι δουλεύουν καλά μαζί. Το ίδιο συμβαίνει και με την ενότητα της οικογένειας.
Βρείτε λίγο χρόνο κάθε εβδομάδα να καθίσετε όλοι μαζί. Είναι η ευκαιρία σας να συζητήσετε ως οικογένεια για τις δυσκολίες, να ανταλλάξετε απόψεις και λύσεις. Ίσως ποτέ δεν μπορέσετε να καταλάβετε την πραγματική οπτική των θετών σας παιδιών μέχρι να σας ανοιχτούν.
Ο/η σύντροφός σας
Εσείς και ο ο/η σύντροφός σας είστε ομάδα. Αλλά στην αρχή, αφήστε τη διαπαιδαγώγηση στον βιολογικό γονιό
Όταν μπαίνετε στη ζωή των παιδιών του/της συντρόφου σας, ειδικά στα πρώτα στάδια, είναι καλύτερο να αφήνετε την πειθαρχία στον ίδιο τον γονιό. Τα παιδιά όχι μόνο αναγνωρίζουν τον γονιό τους ως αυθεντία, αλλά νιώθουν και περισσότερη ασφάλεια και άνεση υπό τη δική του καθοδήγηση.
Αυτό είναι επίσης η ιδανική ευκαιρία για να παρατηρήσετε και να μάθετε, να δείτε πώς επικοινωνεί ο/η σύντροφός σας με τα παιδιά του, ποια είναι τα πιο συχνά θέματα συμπεριφοράς και ποιες τακτικές χρησιμοποιεί για να ενθαρρύνει καλύτερες αντιδράσεις.
Μην διστάσεετε να ρωτήσετε τα πάντα. Μερικές ερωτήσεις που αξίζει να κάνεις:
- Πώς προτιμάς να επιβάλλεις πειθαρχία στα παιδιά;
- Ποια ζητήματα θεωρείς πιο σημαντικά όσον αφορά τη συμπεριφορά;
- Υπάρχουν κάποια απόλυτα «όχι» για σένα στην ανατροφή τους;
- Είσαι υπέρ της θετικής διαπαιδαγώγησης; Κι αν όχι, θα ήσουν ανοιχτός/ή να το δοκιμάσουμε;
Στο τέλος της ημέρας, η προθυμία σας να ακούσετε, να μάθετε και να σεβαστείτε τις απόψεις και την εμπειρία του/της συντρόφου σας θα είναι βασικό στοιχείο για τη δική σου επιτυχία στον ρόλο του/της πατριού ή μητριάς. Και ταυτόχρονα, θα δείξετε πόσο αφοσιωμένος/η είσαι στο να γίνετε ένας θετικός γονεϊκός παράγοντας για τα παιδιά.
Και μην ανησυχείτε μήπως «φορτώνετε» όλο το βάρος της ανατροφής στον άλλο γονιό. Καθώς η σχέση σας με τα παιδιά εξελίσσεται και θερμαίνεται, θα μπορείτε σταδιακά να αναλάβετε πιο ενεργό ρόλο.
Αλλά για αρχή, εσύ επικεντρωθείτε στη σύνδεση και αφήστε στον βιολογικό γονιό τα όσα πρέπει να διορθώσει.
Ο άλλος γονιός
Αν μεγαλώνετε παιδιά μαζί με τον/την βιολογικό/ή τους γονιό, χρειάζεται να τον/την βλέπετε ως βασικό κομμάτι της εξίσωσης, ειδικά όταν πρόκειται για την πειθαρχία. Πρέπει εσείς, ο/η σύντροφός σας και ο/η πρώην να βρίσκεστε στην ίδια σελίδα.
Κάντε προτεραιότητα την εμπλοκή του/της άλλου γονέα στις συζητήσεις σας γύρω από τη διαπαιδαγώγηση. Σκεφτείτε πώς λειτουργεί το δικό τους νοικοκυριό σε σχέση με το δικό σας και τι σημαίνουν αυτές οι διαφορές για τα παιδιά. Για παράδειγμα, εσείς και ο/η σύντροφός σας αποφεύγετε να δίνετε χρήματα στα παιδιά για τις δουλειές του σπιτιού, ενώ ο/η άλλος/η γονιός δεν έχει πρόβλημα με αυτό; Εσείς είστε αυστηροί με τη ρουτίνα ύπνου, ενώ στο άλλο σπίτι δεν τηρείται; Και φυσικά, ας έρθουμε στο βασικό θέμα, την πειθαρχία. Ποια είδη πειθαρχικών προσεγγίσεων θεωρεί ο/η άλλος γονιός αποδεκτά να εφαρμόζετε ως πατριός ή μητριά;
Φυσικά, δεν μπορείτε να ελέγξετε πώς λειτουργεί το άλλο σπίτι , όπως κι εκείνοι δεν μπορούν να ελέγξουν το δικό σας. Όμως θα ήταν σοφό να συζητήσετε τις βασικές λεπτομέρειες και να προσπαθήσετε να συμφωνήσετε σε όσο το δυνατόν περισσότερα σημεία.
Έτσι όχι μόνο θα προσφέρετε περισσότερη σταθερότητα στα παιδιά, αλλά και λιγότερους λόγους για να συγκρίνουν το ένα σπίτι με το άλλο.
Ίσως τώρα να σκέφτεστε: «Είναι πιο εύκολο να το λες παρά να το κάνεις, δεν ξέρεις με ποιον έχουμε να κάνουμε». Και πιθανώς έχετε δίκιο. Όμως υπάρχουν γονείς εκεί έξω που βρέθηκαν στην ίδια θέση με εσάς και κατάφεραν να ξεπεράσουν τη σύγκρουση και να τα καταφέρουν.
Το να είσαι γονιός είναι δύσκολο. Τελεία. Το να είσαι πατριός ή μητριά είναι μια εντελώς διαφορετική πίστα. Αν, λοιπόν, βρίσκεστε ήδη σε αυτή τη φάση της ζωής ή ετοιμάζεστε να μπείτε, κρατήστε το κεφάλι ψηλά. Δεν είστε μόνοι.
