«Μια μεγάλη δυσκολία στα σχολεία είναι αυτό: να κατανοήσουμε ότι το διαφορετικό δεν είναι λάθος, είναι απλώς διαφορετικό»
Αυτό σημειώνει σε ανάρτησή του ο δάσκαλος Μάριος Μάζαρης με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.
Και συνεχίζει: «Πολλές φορές πηγάζει από τον τρόπο που μεγαλώσαμε , που δε μας έλεγαν ότι υπάρχουν άλλες θρησκείες που για όσους τις πιστεύουν είναι οι ορθές, άλλα σώματα , άλλες ανατομίες, άλλες οικογένειες. Οσο εγκλωβίζεις ένα παιδί στη μοναδικότητα του να τη θεωρεί τη μόνη σωστή , τόσο πιο εύκολο να ξεσπούν φωτιές στο σχολείο. Σχόλια , κριτικές , bullying, πολλά που θα μπορούσαμε να αποφύγουμε αν από την αρχή της ζωής λέγαμε στους ανθρώπους «κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και έχει δικαίωμα να επιλέγει εκείνος τι πιστεύει, επιθυμεί, επιλέγει. Είναι μοναδικός , μοναδική μέσα στο σώμα του κι όλα είναι εξίσου όμορφα , ισότιμα, ισάξια». Κάπως έτσι θα έρθει ο σεβασμός για κάθε πλάσμα και η ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ».
Σε μία πολύ γλυκιά άλμπουμ – ανάρτηση στο Instagram αναλύει τι ακριβώς είναι η ενσυναίσθηση και γιατί αξίζει κάθε παιδί να τη διδαχθεί τόσο στο σπίτι, όσο και στο σχολείο.
«Τώρα που θα πας σχολείο να σου βάλω στην τσάντα σου και λίγη ενσυναίσθηση. Γιατί η πιο σημαντική λίστα δεν είναι αυτή που περνάει από την τσέπη, αλλά από την καρδιά»
Τι είναι ενσυναίσθηση;
Όταν ένα παιδί ετοιμάζεται να πάει σχολείο, συνηθίζουμε να συζητάμε πάρα πολύ για τις δεξιότητες που χρειάζεται να έχει και τα υλικά που πρέπει να αγοράσει. Το πρόγραμμα, τη ρουτίνα, την προσαρμογή, όλα όσα θα κάνουν το παιδί να νιώσεσι πιο άνετα στην αλλαγή αυτή. Ξεχνάμε όμως, το πιο βασικό: Το σχολείο είναι πρωτίστως σχέσεις. Είναι επαφή με ανθρώπους μικρούς και μεγάλους, που μέχρι πριν λίγο αγνοούσε.
Πάνω σε αυτές τις σχέσεις θα χτιστεί η προσαρμογή και η σχέση του παιδιού με το σχολείο. Γιατί το σχολείο δεν είναι μόνο, αν θα αγαπήσει τα γράμματα. Είναι αν θα αγαπήσει τους ανθρώπους στον χώρο που θα περνάει πολλές ώρες ή ασφαλής για να αφεθεί στα γράμματα. Εξάλλου, όλοι οι γονείς έχουν την ίδια ανησυχία: Μακάρι το παιδί μου να κάνει φίλους.
Μία σκέψη, όμως, που χρειάζεται να προσθέσουμε είναι και η εξής:
“Μακάρι το παιδί μου να φερθεί φιλικά στους άλλους”. Τα τελευταία χρόνια ακούμε συνεχώς τη λέξη «ενσυναίσθηση» και πολλοί λένε «ξέρω τι σημαίνει, να δείξω συμπόνοια στο παιδί που χτύπησε, πόνεσε ή κλαίει». Δεν έχει καμία σχέση, όμως, αυτό με την ενσυναίσθηση. Γιατί δεν λυπάσαι κανέναν, ούτε είσαι σε καλύτερη μοίρα.
Για την ακρίβεια, ενσυναίσθηση σημαίνει να κατανοείς τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις εμπειρίες των άλλων, ακόμη κι αν δεν τα έχεις ζήσει εσύ.
Πώς θα γίνει αυτό από ένα μικρό παιδί;
Καλλιεργώντας τον σεβασμό. Γιατί η ενσυναίσθηση είναι βασικό συστατικό της συναισθηματικής νοημοσύνης και ενισχύει την εμπιστοσύνη. Πάμε να δούμε, λοιπόν, τη λίστα αυτή.
Στο σχολείο θα συναντήσεις πολλά παιδιά. Αγόρια και κορίτσια. Είναι όλα ίσα. Δεν είναι πιο έξυπνα τα αγόρια ή πιο δυνατά ή πιο κλαψιάρικα τα κορίτσια ή πιο όμορφα. Κυρίως, γιατί όλοι είναι άνθρωποι.Και καθένας έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Θα δεις ότι έχουν και διαφορετικό χρώμα δέρματος. Επίσης, δεν μας αφορά, κάθε σώμα μπορεί να έχει άλλο χρώμα και να είναι αποτέλεσμα καταγωγής, δεν σημαίνει, ότι κάποιο χρώμα είναι πιο σημαντικό από άλλα.
Άλλα παιδιά θα περπατάνε γρήγορα, άλλα αργά, άλλα μπορεί να έχουν αναπηρικό αμαξίδιο, άλλα να τρέχουν. Κάθε άνθρωπος έχει άλλους τρόπους να κάνει τα βήματά του. Δεν ψάχνουμε τον καλύτερο ούτε σε αυτό, γιατί δεν υπάρχει ένας. Άλλα μπορεί να μαθαίνουν γρήγορα αυτά που λέει η δασκάλα, άλλα μπορεί να χρειάζονται λίγο παραπάνω χρόνο. Δεν κοροϊδεύουμε ποτέ κάποιον για τον χρόνο που χρειάζεται, γιατί η ταχύτητα μπορεί να φέρνει και λάθη. Άλλα μπορεί να έχουν μία άλλη δασκάλα δίπλα τους. Δεν σημαίνει,΄οτι έχουν πρόβλημα, σημαίνει, ότι σκέφτονται με άλλο τρόπο και μία δεύτερη δασκάλα είναι εκεί για να του εξηγεί.
Άλλα θα φοράνε ακριβά ρούχα, άλλα λιγότερο, άλλα θα έχουν πλούσια γεύματα και ταπεράκια, άλλα θα τρώνε κάτι απλό από το κυλικείο, δεν σχολιάζουμε τις επιλογές κανενός, γιατί απλούστατα για να τις έκαναν τους αρέσουν ή δεν ζήτησαν τη γνώμη μας για να τις κάνουν.
Άλλα παιδιά μπορεί να φοράνε γυαλιά, άλλα να μη βλέπουν καλά, άλλα να χρειάζονται κάποιο φάρμακο μέσα στη μέρα και άλλα να λείπουν αρκετά μέσα στη χρονιά. Δεν είναι υπόθεση δική μας να τα κρίνουμε, μπορούμε σίγουρα, όμως, να τα ρωτήσουμε, αν θέλουν την παρέα μας.
Άλλα παιδιά μπορεί να έχουν μία μαμά και καθόλου μπαμπά, άλλα μπαμπά και καθόλου μαμά, άλλα μόνο γιαγιά ή παππού, άλλα να έχουν δύο σπίτια και τους γονείς χωριστά, άλλα αδέλφια από άλλες μαμάδες ή μπαμπάδες. Άλλα μπορεί να έχουν δύο μαμάδες ή δύο μπαμπάδες. Καμία οικογένεια δεν είναι καλύτερη ή χειρότερη από τη δική μας. Είναι όλες οικογένειες και το μόνο που μπορούμε να ρωτήσυμε είναι «περάσατε καλά χθες;» ή «τι σας αρέσει να κάνετε όλοι μαζί;». Άλλα μπορεί να πιστεύουν σε άλλη θρησκεία ή καμία, να μη θέλουν να κάνουν προσευχή. Δεν είναι τίποτα κακό, αφού εκέινα έτσι επιλέγουν να ζουν κι εσύ επιλέγεις τον δικό σου τρόπο.
Για να σου δείξω ενσυναίσθηση, λοιπόν, δεν θα μπω στα παπούτσια σου. Δεν χρειάζεται να αλλάξω χρώμα, φύλο, οικογένεια ή θρησκεία. Χρειάζεται απλώς να σε σεβαστώ και να αναγνωρίσω αυτό που νιώθεις, ζεις, επιλέγεις είναι σημαντικό για σένα. Δεν χρειάζεται να είναι για μένα, αλλά να αναγνωρίζω, οτι είναι για σένα.
Κι αυτό θα γίνεται με μία παραδοχή: Κανείς δεν είναι καλύτερος από τους άλλους. Κανείς δεν πιστεύει τα σωστά και οι άλλοι τα λάθος. Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και ακολουθεί την δική του καρδιά. Όταν καταλάβω, λοιπόν, πως όλοι έχουν διαφορετικές σκέψεις κι επιθυμίες από εμένα, αλλά είναι σωστές για εκέινους, θα μάθω τι θα πει ενσυναίσθηση.
Κι η ενσυναίσθηση έχει μέσα της όλα τα συναισθήματα
Όχι μόνο τη λύπηση. Σημαίνει, ότι θα σου δείξω τρυφερότητα, όταν χτυπάς, γιατί κι εγώ όταν χτυπάω θέλω τρυφερότητα. Θα σου πω μπράβο, όταν κερδίζεις γιατί κι εγώ όταν κερδίζω, θέλω να μου λένε.
Δεν θα μπω στα παπούτσια σου, θα μπω στα δικά μου. θα ανατρέξω στις δικές μου σκέψεις και συναισθήματα για να μπορώ να νιώθω, αν μου συνέβαινε το ίδιο ή πώς θα ήθελα να μου φέρονται. Δεν θα ήθελα να με κρίνουν ή να με κοροϊδεύουν για το δέρμα μου, τους γονείς ή τα γράμματά μου.
Κανείς δεν θα ήθελε. Αλλά, ακόμη κι αν ήθελε, δεν θα το κάνω.
Ένα μεγάλο μέρος, λοιπόν, της προσαρμογής στο σχολείο είναι αυτό. Είναι οι φράσεις που θα ειπωθούν. «Γιατί έχεις μία μαμά;», «Γιατί είσαι κοντή;», «Γιατί έχεις δεύτερη δασκάλα δίπλα σου;», «Γιατί φοράς παλιά παπούτσια;».
Αν μάθουμε από μικρή ηλικία στα παιδιά, ότι όλα είναι διαφορετικά, αλλά τίποτα καλύτερο από τα άλλα, θα σταματήσουν αυτές οι ερωτήσεις. Και θα ακούμε μόνο «όπως κι αν είσαι, είσαι φίλος μου. Όπως κι αν είσαι, σε αγαπώ. Όπως κι αν είσαι, είναι δικαίωμά σου».
Κι η ενσυναίσθηση θα εξαπλωθεί σαν μία αίσθηση ελευθερίας και σεβασμού. Σε κατανοώ, έχεις δικαίωμα να νιώθεις ό,τι κι αν νιώθεις. Δεν σε κρίνω, γιατί ξέρω, ότι όλα είναι φυσιολογικά. Έτσι, μου έμαθαν. Είμαι δίπλα σου να σε στηρίξω, να δείξω κατανόηση στις λύπες και να σε θαυμάσω στις χαρές σου.»
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
