Ένα από τα ακλόνητα επιχειρήματα απέναντι στις υλικές ανταμοιβές είναι τα εσωτερικά κίνητρα μάθησης!
Η δασκάλα και μαμά Χριστίνα Μπέσιου, σε ανάρτησή της, εξηγεί πως μπορεί να ακούγονται θεωρητικά και δυσνόητα, αλλά δεν είναι. Το να τα καλλιεργήσεις και να τα ενισχύσεις όμως είναι απαιτητικό. Για αυτό πολύ συχνά επιλέγονται μέσα χειραγώγησης και ελέγχου των παιδιών. Είναι το εύκολο, το άμεσο. Είναι όμως αποτελεσματικά; Τα κίνητρα θέλουν κόπο, θέλουν χρόνο αλλά κάθετι που αξίζει, θέλει όλα αυτά.
Και συνεχίζει:
Εξηγώντας ποια είναι η αξία αυτών που μαθαίνουν
Το «γιατί έτσι», το «γιατί τα μάθαμε κι εμείς» ή το «πρέπει» δεν είναι απαντήσεις και στάσεις ικανές να ενισχύσουν το εσωτερικό τους κίνητρο για μάθηση.
Είναι τόσο απλό και τόσο σημαντικό ταυτόχρονα να εξηγηθεί το γιατί στο μυαλό τους. Για κάε τι που διδάσκουμε να εξηγούμε σε τι θα τους βοηθήσει στη ζωή τους, στην καθημερινότητά τους.
Εστιάζοντας στην προσπάθεια και όχι στο αποτέλεσμα
Πήρες 18/20. Δύο λάθη έκανες. Όχι! 18 σωστά έκανες. Τα σωστά δείχνουν την προσπάθεια, η συμμετοχή των προηγούμενων ημερών, οι απορίες που εκφράστηκαν και βοήθησαν να αυξηθεί το επίπεο κατανόησης.
Να προσπαθούμε να εντοπίζουμε σημεία που σταδιακά βελτιώνονται, χωρίς να απαιτούμε να έρθει το αψεγάδιαστο, το τέλειο από τη μία μέρα στην άλλη. Η προσπάθεια είναι μία διαδρομή που απαιτεί χρόνο.
Θέτοντας μικρούς στόχους
Η ύλη «τρέχει» δεν είναι αντεπιχείρημα ή δικαιολογία. Η βιασύνη και η έλλειψη πλάνου και προγραμματισμού μάς απομακρύνει από το να θέσουμε μικρούς, εφικτούς στόχους.
Οι μικροί στόχοι είναι η βάση της προσπάθειας. Οι μεγάλοι χτίζονται από μικρούς, έχοντας γνωση του τι ξέρουν, τι χρειάζεται και τι είναι σημαντικό να μάθουν. Ας πάμε βήμα βήμα προς το στόχο, δίνοντας χρόνο, σαφείς οδηγίες και συμβουλές.
Αφήνοντας τα λάθη να συμβούν
«Χθες αλάνθαστη ορθογραφία, συγχαρητήρια και καρδούλα! Σήμερα τρία λάθη στην ορθογραφία, δεν θα πάρεις αυτοκόλλητο»
Τα λάθη είναι μέρος της διαδικασίας. Αν τα παρουσιάζουμε ως αποτυχία χάνεται το ενδιαφέρον, μειώνεται η πίστη στο «μπορώ» και καλλιεργείται ο φόβος και το άγχος. Ας μην εργαλειοποιούμε το λάθος και το σωστό.
Χωρίς συγκρίσεις!
«Ο διπλανός σου μια χαρά τα κατάλαβε. Εσύ γιατί δεν μπορείς;»
Η σύγκριση γεννά ανταγωνισμό και ο ανταγωνισμός προκαλεί συναισθήματα ματαίωσης και απογοήτευσης. Να εφαρμόζουμε στην πράξη το «ο καθένας είναι μοναδικός για αυτό που είναι», να εξατομικεύουμε, να σεβόμαστε τον ρυθμό κάθε παιδιού.
Χωρίς να «εξετάζουμε» τους μαθητές!
Δεν είμαστε γιατροί για να τους εξετάζουμε, ούτε ανακριτές. Δε ρωτάμε κρατώντας μπλοκάκι σημειώσεων με τσεκ και Χ. Αξιολογούμε το επίπεδο κατανόησης αυτών που διδάχθηκαν με ποικίλους τρόπους, με παρατήρηση, με ανταλλαγή ρόλων, με ομαδικές εργασίες, με παιχνίδια, δραματοποιήσεις κλπ.
Κάνοντας το μάθημα ενδιαφέρον
Πόσο ενδιαφέρον να έχει 9-10 μήνες να βλέπουν έναν δάσκαλο όρθιο μπροστά σε έναν πίνακα να μιλάει μόνος;
Ας αναζητήσουμε εναλλακτικούς τρόπους που θα σε ενεργοποιήσουν το ενδιαφέρον των μαθητών και την προσοχή τους και κυρίως ας τους δώσουμε τον χρόνο να ακουστούν.
Αν χρειαζόταν να τα συνοψίσουν όλα τα προηγούμενα, θα έλεγα πως τα εσωτερικά κίνητρα μάθησης είναι κάτι σαν την έμπνευση. Μπορούν να εξηγηθούν και να εξηγήσουν, αναζητούν το ενδιαφέρον, απαιτούν χώρο και χρόνο, ανθίζουν αν υπάρχει ελευθερία έκφρασης και δράσης.
