Πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα παραμύθια που έχουν γραφτεί ποτέ.
Συγκινητική και βαθιά ανθρώπινη, σπαρακτική αλλά ταυτόχρονα τρυφερή, η ιστορία του μικρού κοριτσιού είναι άρρηκτα δεμένη με τα Χριστούγεννα και εξακολουθεί να μεταφέρει ένα διαχρονικό μήνυμα προσφοράς προς όσους έχουν ανάγκη.
«Το κοριτσάκι με τα σπίρτα», το εμβληματικό παραμύθι του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, εκδόθηκε το 1845 και αφηγείται τα όνειρα και τις ελπίδες ενός κοριτσιού που παλεύει ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο, μέσα στο παγωμένο σκηνικό των γιορτών.
Για την έμπνευση του έργου έχουν διατυπωθεί διάφορες εκδοχές. Σύμφωνα με μία από αυτές, αφορμή στάθηκε μια ιδιαίτερα δημοφιλής ξυλογραφία του Δανού καλλιτέχνη Johan Thomas Lundbye, η οποία απεικόνιζε ένα φτωχό παιδί να πουλάει σπίρτα και δημοσιεύτηκε στο ημερολόγιο του 1843. Ο εκδότης του ημερολογίου φέρεται να έστειλε στον Άντερσεν πολλές παραλλαγές της εικόνας, ζητώντας του να υφάνει μια ιστορία γύρω από αυτή.
Μια άλλη πιθανή πηγή έμπνευσης εντοπίζεται στο ταξίδι του Άντερσεν στην Μπρατισλάβα της Σλοβακίας το 1841, όταν έγινε μάρτυρας της καταστροφής της πόλης Ντέβιν και είδε γυναίκες να αναζητούν απεγνωσμένα τα χαμένα τους παιδιά μέσα στα αποκαΐδια.
Ο ίδιος, πάντως, σε επιστολές του υπογράμμιζε ότι οι ήρωες των παραμυθιών του δεν γεννήθηκαν από τη φαντασία του, αλλά από την ίδια τη ζωή. «Τους γνωρίζω όλους», έγραφε χαρακτηριστικά.
Ανάμεσά τους βρισκόταν και η ηρωίδα του παραμυθιού «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα». Το πρόσωπο πίσω από αυτήν δεν ήταν άλλο από τη μητέρα του, Anne Marie. Μεγαλωμένη σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και έχοντας υπάρξει επαίτης ως παιδί, συνήθιζε να αφηγείται στον γιο της όμορφες ιστορίες. Χρόνια αργότερα, η δύσκολη ζωή της μεταμορφώθηκε σε ένα από τα πιο αγαπημένα και συγκλονιστικά παραμύθια της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
