Τα μικρά παιδιά συχνά αντιμετωπίζουν στρεσογόνες καταστάσεις.
Από την πίεση στο σχολείο και την κοινωνική ζωή μέχρι εξωτερικούς παράγοντες, όπως το να μεγαλώνουν κατά τη διάρκεια μίας πανδημίας, ενδεχομένως να τους προκαλούν συναισθηματικές δυσκολίες.
Η πραγματικότητα είναι, ότι τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με πολλές προκλήσεις και θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν στο πέρασμα του χρόνου. Συνεπώς, πώς μπορείτε να πείτε στα μικρά σας, ότι έχουν εξουθενωθεί ψυχικά; Ποια είναι τα σημάδια που πρέπει να αναγνωρίσετε και στη συνέχεια να τους προσφέρετε ανακούφιση;
Αν και ορισμένες συμπεριφορές θεωρούνται αναμενόμενες στη διάρκεια της ανάπτυξης, η ξαφνική ή διαρκής εμφάνισή τους μπορεί να αποτελεί ένδειξη ψυχολογικής πίεσης. Παράγοντες όπως οι αλλαγές στο οικογενειακό περιβάλλον, οι σχολικές απαιτήσεις, το φορτωμένο καθημερινό πρόγραμμα, η είσοδος στην εφηβεία ή ακόμη και η έκθεση σε στρεσογόνα γεγονότα μέσω τηλεόρασης ή διαδικτύου, μπορούν να προκαλέσουν άγχος στο παιδί.
Τα σημάδια που δείχνουν στρες στα μικρά παιδιά
Τα περισσότερα παιδιά βιώνουν άγχος από καιρού εις καιρόν. Όμως το κάθε παιδί είναι διαφορετικό και εμφανίζει τα δικά του, προσωπικά συμπτώματα. Οι γονείς θα πρέπει να είναι παρατηρητικοί σχετικά με ασυνήθιστες συμπεριφορές και ενέργειες των παιδιών. Συμφωνα με τους ψυχολόγους, οι αλλαγές σε μία νορμάλ σχετικά συμπεριφορά μπορεί να είναι αξιοσημείωτες ενδείξεις άγχους σε ένα μικρό παιδί.
Τα συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν ότι το νηπιάκει σας είναι στρεσαρισμένο είναι τα εξής:
- Αλλαγή σε τακτικές συνήθειες ύπνου και φαγητού
- Αλλαγή συναισθημάτων, πχ μπορει να εμφανίζει θλίψη, θυμό, παραίτηση
- Περισσότερα κλάματα ή ξεσπάσματα
- Εφιάλτες και φοβίες ύπνου
- Σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι ή πόνοι στο στομάχι
- Αγχώδεις συσπάσεις, βήχας ή σπασμωδικές κινήσεις
- Συστηματικές συνήθειες, όπως να μασάει τα μαλλιά του ή να πιπιλά τον αντίχειρα
- Εντερικές διαταραχές
- Αποφυγή συγκεκριμένων καταστάσεων και ανθρώπων
- Εκφράσεις φόβου ή αγωνίας
- Πολλές ερωτήσεις και ανάγκη επιβεβαίωσης
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ότι τα παραπάνω συμπτώματα δεν σημαίνουν πάντα στρες, αλλά μπορεί να συνδέονται με κακή συμπεριφορά, ανυπακοή, συνήθειες ή ανάπτυξη. Όπως επισημαίνουν, οι ψυχολόγοι, εάν η συμπεριφορά ενός παιδιού χειροτερεύει, μπορεί να είναι ένδειξη για κάτι παραπάνω. Εάν, επίσης, υπάρχουν ανησυχίες, ότι η συμπεριφορά του παιδιού γίνεται πιο υπερβολική, τότε καλό θα ήταν να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό
8 τρόποι να το βοηθήσετε
Το να αποφορτίσετε το παιδί σας δεν είναι τόσο δύσκολο, όσο μπορεί να φαίνεται. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μικρά, καθημερινά πραγματάκια μπορούν να βοηθήσουν στην χαλάρωσή τους. Κι ιδού 8 τρόποι για να το πετύχετε:
1. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας
Το ζητούμενο δεν είναι να πείσετε το παιδί σας ότι όλα είναι τέλεια, αλλά να του δείξετε ότι καταλαβαίνετε πώς νιώθει, πως τίποτα κακό δεν πρόκειται να συμβεί όσο είστε μακριά και ότι μπορεί να τα καταφέρει, ό,τι κι αν προκύψει. Μέσα από τη διαδικασία αυτή, το παιδί μαθαίνει πως δεν χρειάζεται να παραλύει από τον φόβο ή το άγχος.
2. Κρατήστε ένα σταθερό πρόγραμμα
Οι σταθερές ρουτίνες – όπως η ώρα του φαγητού, ο παιδικός σταθμός ή το βραδινό τελετουργικό – είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τα μικρά παιδιά, καθώς τα βοηθούν να νιώθουν ασφάλεια και έλεγχο. Ένα σταθερό πρόγραμμα «χτίζει ηρεμία. Επιπλέον, η τήρηση συγκεκριμένης ώρας ύπνου είναι κρίσιμη, γιατί τα παιδιά όλων των ηλικιών γίνονται πιο αγχώδη όταν είναι εξαντλημένα
3. Δώστε χρόνο για διαλείμματα
Φροντίστε να υπάρχουν στον καθημερινό ρυθμό αρκετά διαλείμματα για ξεκούραση, ύπνο ή προετοιμασία για τις δραστηριότητες.
4. Προετοιμάστε το παιδί για τυχόν αλλαγές
Το πώς παρουσιάζουν οι γονείς ένα στρεσογόνο γεγονός επηρεάζει βαθιά το πώς θα το βιώσει το παιδί. Ο τρόπος που το περιγράφουμε, οι λέξεις που χρησιμοποιούμε και οι απαντήσεις μας δίνουν πλαίσιο και όρια αντίληψης
5. Περιορίστε την τηλεόραση και τις οθόνες
Η τηλεόραση και τα social media μπορεί να αποτελούν τεράστιες πηγές άγχους – συχνά χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Καλό είναι να κρατάτε τις ειδήσεις για μετά την ώρα του ύπνου ή να περιορίσετε τη διάρκειά τους. Αν έχετε παιδιά διαφορετικών ηλικιών, προσαρμόστε το περιεχόμενο στα πιο μικρά.
6. Δώστε επιπλέον αγάπη και αγκαλιές
Όταν ένα παιδί περνά περίοδο αλλαγών ή στρες, λίγη επιπλέον προσοχή, μια αγκαλιά παραπάνω και λίγη περισσότερη στοργή κάνουν τη διαφορά. Ακόμα και όταν το άγχος προκύπτει από θετικές αλλαγές (π.χ. η έναρξη του σχολείου), η αυξημένη στοργή ενισχύει την αυτοπεποίθηση και τις δεξιότητες αυτορρύθμισης του παιδιού, κάνοντάς το πιο ευέλικτο και ανθεκτικό.
7. Μειώστε τα επιπλέον άγχη
Οι γονείς χρειάζεται να αναγνωρίζουν και να περιορίζουν όσο γίνεται τις επιπλέον στρεσογόνες καταστάσεις στη ζωή των παιδιών τους. Αυτό σημαίνει: να διασφαλίζουν ότι υπάρχει χρόνος για παιχνίδι και χαρά, να ζητούν βοήθεια όταν χρειάζεται και να είναι ειλικρινείς με τον εαυτό τους για το πού μπορούν να βελτιώσουν την καθημερινότητα του παιδιού.
8. Διδάξτε τους τεχνικές διαχείρισης του άγχους
Τέλος, μάθετε στο παιδί σας βασικές τεχνικές για να διαχειρίζεται μόνο του το στρες, όπως βαθιές αναπνοές ή να επαναλαμβάνει καθησυχαστικές φράσεις, π.χ. «Είναι δύσκολο, αλλά μπορώ να τα καταφέρω»
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό, γι’ αυτό δοκιμάστε διάφορες τεχνικές για να δείτε ποιες ταιριάζουν στην ιδιοσυγκρασία και τον χαρακτήρα του.
