Το ελεύθερο παιχνίδι είναι το παιχνίδι που δε κατευθύνεται ή οργανώνεται από ενήλικα και δεν έχει να κάνει με ηλεκτρονικές συσκευές. Είναι το παιχνίδι που επιτρέπει στα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους και να παρατηρήσουν τα πράγματα γύρω τους – είτε πρόκειται για παιχνίδια, είτε για ένα κουτί από χαρτόνι , ώστε να διασκεδάσουν και να διερευνήσουν τι ακριβώς θέλουν – εντός ασφαλών ορίων φυσικά.
Γιατί είναι σημαντικό να βαριούνται…
Τα μικρά παιδιά σπάνια περνούν άπλετο χρόνο μες στο σπίτι. Δεν είναι λίγες πλέον οι δραστηριότητες που έχουν στο πρόγραμμά τους: μπαλέτο, κολύμβηση, καράτε, ποδόσφαιρο και μόλις μετά βίας υπάρχει χρόνος για έναν γρήγορο υπνάκο.
Τι γίνεται όμως με τις ώρες που περνούν στο σπίτι; Είναι εξαιρετικά πολύτιμος. Τα παιδιά όπως και οι ενήλικες χρειάζονται χρόνο για να χαλαρώσουν και να προβληματιστούν σχετικά με το τι τους αρέσει και τι όχι. Δεν μπορούν να αναλογιστούν αυτά όταν είναι απασχολημένα.
Το ελεύθερο παιχνίδι έχει πολλά άλλα οφέλη. Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να μάθει να κρατά απασχολημένο τον εαυτό του ώστε να μη βαριέται. Σε αυτό το ταξίδι θα αποκτήσει πολλές βασικές δεξιότητες. Θα αποκτήσει μεγαλύτερη ανεξαρτησία και αυτοδυναμία. Θα κερδίσει την εμπιστοσύνη που χρειάζεται για να ξεκινήσει ένα παιχνίδι και τη φαντασία και συγκέντρωση που απαιτείται για να κολλήσει με αυτό.
Μη νομίζετε ότι ο χρόνος που αφιερώνει το παιδί για το παιχνίδι είναι χαμένος χρόνος . Αντιθέτως εξερευνά τα πάντα και η εκμάθηση είναι τεράστια. Αλλά για να πάρει το παιδί όλα αυτά τα οφέλη θα πρέπει να του επιτρέψετε να …βαρεθεί! Κατά κάποιο τρόπο όμως οι γονείς δύσκολα αφήνουν τα παιδιά τους να βαρεθούν. Σκαρφίζονται συνεχώς τρόπους ώστε να τα κρατάνε απασχολημένα και να τα διασκεδάζουν. Ένα μωρό όμως που δεν έχει μάθει να βαριέται γι’ αυτό δεν μπορεί να παίζει μόνο του και επιζητά την προσοχή των γονιών του συνεχώς.
5 βήματα για ανεξάρτητο παιχνίδι
- Δεν έχουν όλα τα νήπια μεγάλη φαντασία. Παίξτε μαζί τους και διδάξτε πώς να παίζουν δημιουργικά. Για παράδειγμα πείτε «Τι μπορούμε να χτίσουμε με αυτά τα τουβλάκια;», «Μήπως να τα ταξινομήσουμε σε χρώματα;». Βοηθήστε το παιδί να ολοκληρώσει τις εργασίες και να παίζει ανεξάρτητα.
- Κάντε ένα βήμα πίσω. Παραμείνετε στο δωμάτιο, μιλήστε στο παιδί αλλά μην παίζετε εσείς μαζί του. Απλά παρακινήστε το. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε «Τι μπορούμε να χτίσουμε; Τι είναι αυτό που έφτιαξες, μια κάμπια; A, είναι υπέροχο!».
- Το επόμενο βήμα είναι να ενθαρρύνετε το παιδί να σκέφτεται δημιουργικά για τον εαυτό του. Πείτε, «Τι σκοπεύεις να χτίσεις στη συνέχεια με τα τουβλάκια;».
- Καθώς το παιδί είναι επικεντρωμένο στο παιχνίδι του και όχι σε εσάς, αφήστε το να παίξει μόνο του για λίγο. Επιλέξτε να αποχωρήσετε από το δωμάτια μια στιγμή που θα είναι απορροφημένο. Απλά φροντίστε να επιστρέψετε πριν εκείνο αρχίσει να σας ψάχνει και επαινέστε τις έξυπνες ιδέες του για το διάστημα της απουσίας σας.
- Φροντίστε βέβαια το δωμάτιο να είναι εξοπλισμένο με ασφαλή αντικείμενα και αφήστε το παιδί να τα εξερευνήσει μόνο του.