Η αγκαλιά είναι το πρώτο πράγμα που φέρνει κοντά το παιδί με τους γονείς του από τη στιγμή που γεννιέται.
Μια αγκαλιά που το γεμίζει ασφάλεια, αγάπη και θαλπωρή. Μεγαλώνοντας όμως, τα παιδιά συχνά βρίσκονται σε αγκαλιές που ίσως δεν τους δημιουργούν τα ίδια συναισθήματα, αγκαλιές που τους φαίνονται ανούσιες, αγκαλιές που τους προκαλούν άγχος, ακόμη και αγκαλιές ενοχλητικές ή επικίνδυνες. Και αν υπάρχει κάτι που κάθε παιδί θα πρέπει να ξέρει είναι ότι μπορεί η αγκαλιά να είναι ένα από τα ομορφότερα πράγματα στον κόσμο αλλά δεν είμαστε υποχρεωμένοι να δεχόμαστε όλες τις αγκαλιές ούτε αυτές να μας αρέσουν.
Το να μιλήσεις στο παιδί σου για τις αγκαλιές και τις χειρονομίες που δεν χρειάζεται να δέχεται, ίσως δεν σου φαίνεται πολύ απλό, ιδιαίτερα έχοντας μεγαλώσει με την νοοτροπία «κάνε μια αγκαλιά τη θεία», «δώσε ένα φιλάκι στον παππού» ακόμη κι αν εκείνο ενίοτε δυσανασχετεί ή αντιδρά. Υπάρχουν, ωστόσο, αποτελεσματικοί τρόποι που όχι μόνο θα βοηθήσουν το παιδί να αντιληφθεί την έννοια της αυτοδιάθεσης αλλά θα κάνει και τους ίδιους τους γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι πάντα όλες οι αγκαλιές ευπρόσδεκτες ειδικά για τον κόσμο των παιδιών.
Ιστορίες μέσα από την καθημερινότητα
Το περιβάλλον που μεγαλώνει ένα παιδί είναι γεμάτο ιστορίες, εκπλήξεις και συχνά γεγονότα απρόβλεπτα. ‘Ολα αυτά αποτελούν πάντα μια καλή ευκαιρία για να ξεκινήσετε μια συζήτηση με το παιδί σας και να το βοηθήσετε να σας εκφράσει τα συναισθήματά του. Με τόσες αγκαλιές που δέχεται ή βλέπει ένα παιδί στην καθημερινότητά του, σίγουρα θα βρεθεί μια καλή ευκαιρία για να συζητήσετε ότι είναι πολύ φυσιολογικό να μην θέλει και να μην δέχεται ευπρόσδεκτα κάποιες χειρονομίες. Αν δυσκολεύεστε να βρείτε ένα παράδειγμα από την καθημερινότητά σας, βάλτε τη φαντασία σας να δουλέψει και περιγράψτε ένα συμβάν που περιείχε μια αγκαλιά και σας έκανε να νιώσετε όμορφα ή και ακριβώς το αντίθετο… άβολα.
Ένα παιδί νιώθει πιο άνετα να συζητήσει κάτι το οποίο ίσως το απασχολεί ή το έχει σκεφτεί αν καταλάβει ότι ο γονιός του το έχει ζήσει και θα το καταλάβει. «Όταν ήμουν μικρός, είχα έναν φίλο που με έσφιγγε τόσο πολύ όταν με αγκάλιαζε που νόμιζα ότι θα σκάσω σαν μπαλόνι». Αυτή η φράση του μπαμπά στο παιδί του μπορεί να το κάνει να ξεκαρδιστεί στα γέλια αλλά και να αποτελέσει την αρχή μιας μεγάλης και ουσιαστικής κουβέντας μαζί του.
«Να σε κάνω μια αγκαλιά;»: Ας μιλήσουμε με ένα βιβλίο
Ένα βιβλίο είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσουμε μια συζήτηση με το παιδί μας για κάτι που το απασχολεί ή για ένα ευαίσθητο θέμα. Το βιβλίο «Να σε κάνω μια αγκαλιά;» της Ψυχολόγου και Ψυχοθεραπεύτριας Φρόσως Φωτεινάκη από τις εκδόσεις Διόπτρα αποτελεί ένα πραγματικό εργαλείο στα χέρια κάθε γονέα που θέλει να μιλήσει με το παιδί του γι’ αυτό το θέμα, αλλά και ένα βάλσαμο στην ψυχή του κάθε παιδιού που ταυτίζεται με την ηρωίδα, την μικρή Αντιγόνη.
Στις σελίδες του βιβλίου συναντούμε αγκαλιές που γεμίζουν την Αντιγόνη χαρά και αγάπη αλλά και αγκαλιές που την στριμώχνουν και την κάνουν να νιώθει άβολα. Καθώς διαβάζουμε το βιβλίο με το παιδί μας, μπορούμε να σταθούμε σε αρκετά σημεία και να το ρωτήσουμε αν έχει νιώσει ποτέ σαν την Αντιγόνη, ποιες αγκαλιές προτιμά και αν κάποια αγκαλιά το έφερε ποτέ σε δύσκολη θέση. Με λόγια που αγγίζουν την καρδιά και την πολύ προσεγμένη εικονογράφησή του, το βιβλίο «Να σε κάνω μια αγκαλιά;» βοηθά το γονέα να μιλήσει με απλά λόγια στο παιδί του για την αγκαλιά και τα αγγίγματα διαχωρίζοντας πότε αυτά μπορεί να είναι ευπρόσδεκτα και πότε όχι. Ιδανική ώρα ανάγνωσης του βιβλίου είναι και αυτή πριν τον ύπνο καθώς συχνά τα παιδιά λίγο πριν κοιμηθούν κάνουν απολογισμό της μέρας και εκφράζουν πιο έντονα τα συναισθήματά τους.
Στο τέλος του βιβλίου θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες για το πώς ένα παιδί μπορεί να οριοθετήσει τα αγγίγματα των άλλων στο σώμα του αλλά και πόσο σημαντικό είναι να εκφράζει το ίδιο την αντίθεσή του σε ό,τι το κάνει να νιώθει άβολα.
Το παιχνίδι με τις ερωτήσεις
Το παιχνίδι αποτελεί έναν από τους καλύτερους τρόπους για να συζητήσει κανείς με το παιδί του σημαντικά θέματα τα οποία συνήθως είναι δύσκολο να τα προσεγγίσει με άλλο τρόπο. Ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι, λοιπόν, είναι και σε αυτή την περίπτωση ένας ιδανικός τρόπος να μιλήσετε στο παιδί σας για τα αγγίγματα και τις αγκαλιές που δεν είναι υποχρεωμένο να δέχεται, ιδιαίτερα όταν αυτά το ενοχλούν. Ένας απλός τρόπος είναι ο εξής: πάρτε τρία βαζάκια μεσαίου μεγέθους, στο ένα γράψτε απ’ έξω «Μου αρέσει», στο άλλο «Δε μου αρέσει» και το τρίτο αφήστε το κενό. Γράψτε σε χαρτάκια διάφορες φράσεις όπως «Σοκολάτα», «Σχολείο», «Φιλιά», «Ποδήλατο», «Αγκαλιές» κλπ αφού τα έχετε γράψει και σε μία λίστα σε ένα χαρτί να υπάρχουν.
Βάλτε όλα τα χαρτάκια στο βάζο που δεν γράφει τίποτα. Ζητήστε από το παιδί σας να βγάζει ένα – ένα χαρτάκι, να διαβάζει τι λέει, να το κλείνει και να το ρίχνει σε ένα από τα βάζα «Μου αρέσει» και «Δε μου αρέσει». Μόλις τα διαβάσει όλα, πάρτε τη λίστα που είναι γραμμένα και προσπαθήστε να μαντέψετε τι απάντησε στο καθένα. Μόλις τα τελειώσετε όλα ανοίξτε και επιβεβαιώστε τις απαντήσεις. Κάντε το παιχνίδι και αντίστροφα, δηλαδή να ρίχνετε εσείς στα βάζα τις απαντήσεις και δείτε χιουμοριστικά πόσο καλά γνωρίζει ο ένας τον άλλον. Το παιχνίδι αυτό είναι μια πολύ καλή ευκαιρία αφενός να δείτε πράγματα που δεν αρέσουν στο παιδί σας και ενδεχομένως να μην το είχατε φανταστεί, αφετέρου να σταθείτε σε φράσεις όπως οι αγκαλιές και τα φιλιά και να ξεκινήσετε μια εποικοδομητική συζήτηση. Ενδεχομένως να εκπλαγείτε με κάποιες απαντήσεις ενώ το παιχνίδι είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος για να μιλήσετε στη γλώσσα των παιδιών.
