Η ζωή μετά την εγκυμοσύνη συχνά παρουσιάζεται ως γεμάτη ευτυχισμένες στιγμές στο σπίτι με το νέο σας μωρό.
Αλλά όπως θα σας πει κάθε νέος γονιός, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη. Η έλλειψη ύπνου είναι συνηθισμένη, ειδικά τις πρώτες ημέρες. Αλλάζεις λερωμένες πάνες όλο το 24ωρο και ταΐζεις το μωρό το ίδιο συχνά. Και πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν σχεδόν μόνιμες αλλαγές στο δέρμα, τα μαλλιά και το σώμα τους που μπορεί να τους προκαλέσει τόσο έκπληξη, όσο και προκλήσεις. Από την αλλαγή στην πυκνότητα των μαλλιών μέχρι αλλαγές στο χρώμα της επιδερμίδας και τον σωματότυπο, αυτές μπορούν να γεννήσουν απορίες.
Σε αυτό το άρθρο ειδικοί εξηγούν τι συμβαίνει στο γυναικείο σώμα από τη στιγμή που έρχεται στη ζωή το μωρό, ενώ παράλληλα καταρρίπτουν και ορισμένους μύθους που περιπλέκουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Τα μαλλιά λεπταίνουν και αλλάζουν υφή
Μπορεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να απολάμβανες πλούσια, γεμάτα μαλλιά, χάρη στις βιταμίνες και τα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων, αλλά τώρα που έχεις γεννήσει, οι αλλαγές στα μαλλιά σου είναι εμφανείς. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν τριχόπτωση, αραίωση, αλλαγές στο χρώμα, σπάσιμο ή λιπαρότητα. Παρακάτω θα δεις τις πιο συνηθισμένες αλλαγές στα μαλλιά και τους λόγους που τις προκαλούν.
Η αραίωση και η τριχόπτωση μετά την εγκυμοσύνη είναι πολύ συνηθισμένες και συχνά κορυφώνονται περίπου τρεις έως έξι μήνες μετά τον τοκετό. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως τελογενής τριχόπτωση (telogen effluvium), οφείλεται κυρίως στις ορμονικές διακυμάνσεις που συμβαίνουν μετά την εγκυμοσύνη..
Το άγχος, η κόπωση και οι διατροφικές ελλείψεις κατά αυτή την απαιτητική περίοδο μπορούν επίσης να συμβάλουν στην τριχόπτωση. Αν και αυτό μπορεί να σε αναστατώσει, είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι η τριχόπτωση μετά την εγκυμοσύνη είναι συνήθως προσωρινή, και οι περισσότερες γυναίκες βλέπουν τα μαλλιά τους να επανέρχονται στην προ εγκυμοσύνης κατάσταση μέσα σε έξι έως δώδεκα μήνες.
Κάποιες γυναίκες ορκίζονται ότι η υφή των μαλλιών τους αλλάζει μετά τον τοκετό και δεν έχουν άδικο. Τα μαλλιά σου μπορεί να ξαναβγούν με ελαφρώς διαφορετικό σχήμα μπούκλας ή υφή. Μερικές γυναίκες που είχαν πάντα ίσια μαλλιά μπορεί να παρατηρήσουν κυματισμούς, ενώ όσες έχουν μπούκλες μπορεί να τις δουν να χαλαρώνουν.
Σύμφωνα με δερματολόγους, η υφή των μαλλιών μπορεί επίσης να επηρεαστεί από αλλαγές στην έκκριση σμήγματος στο τριχωτό της κεφαλής και τα συνολικά επίπεδα ενυδάτωσης. Επιπλέον, διατροφικοί παράγοντες, όπως ελλείψεις σε βιταμίνες και μέταλλα απαραίτητα για την υγεία των μαλλιών, μπορούν να επηρεάσουν ακόμη περισσότερο την υφή. Αν και αυτές οι αλλαγές μπορεί να σε ξαφνιάσουν, είναι συνήθως προσωρινές, και πολλές γυναίκες βλέπουν την προηγούμενη υφή των μαλλιών τους να επανέρχεται με τον καιρό.
Αλλαγή στο χρώμα της επιδερμίδας
Ενδεχομένως, να παρατηρήσεις αλλαγές στο χρώμα της επιδερμίδας σου μετά τον τοκετό. Και δεν είσαι η μόνη. Περίπου το 75% των γυναικών βιώνει κάποιο είδος αλλαγής στην υφή, τη χρωστική ή την ενυδάτωση της επιδερμίδας. Ακολουθούν μερικές από τις πιο συνηθισμένες αλλαγές.
Υπερμελάγχρωση
Η υπερμελάγχρωση μετά τον τοκετό είναι μια συνηθισμένη δερματική κατάσταση που επηρεάζει πολλές νέες μητέρες και χαρακτηρίζεται από σκουρόχρωμες κηλίδες ή σημάδια στο δέρμα — ιδιαίτερα στο πρόσωπο — γνωστά ως μέλασμα. Αυτή η κατάσταση προκαλείται κυρίως από τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη, ειδικά από την αύξηση των επιπέδων οιστρογόνων και προγεστερόνης. Οι ορμόνες αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε υπερπαραγωγή μελανίνης, της χρωστικής που καθορίζει το χρώμα του δέρματος, με αποτέλεσμα την ανομοιόμορφη χρώση.
Ευτυχώς, οι περισσότερες γυναίκες βλέπουν την υπερμελάγχρωση να εξασθενεί σταδιακά με τον χρόνο, αν και αυτό μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες έως και έναν χρόνο. Στο μεταξύ, η καθημερινή χρήση αντηλιακού και η συμβουλή δερματολόγου για διαθέσιμες θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση και τη μείωση της εμφάνισης των σκουρόχρωμων κηλίδων.
Ραγάδες
Οι ραγάδες είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την εγκυμοσύνη, επηρεάζοντας έως και το 90% των γυναικών. Εμφανίζονται όταν το δέρμα τεντώνεται γρήγορα λόγω της αύξησης της κοιλιάς και της πρόσληψης βάρους. Η απότομη αυτή διάταση προκαλεί «σκίσιμο» στις ίνες κολλαγόνου και ελαστίνης, με αποτέλεσμα τις χαρακτηριστικές κόκκινες, μωβ ή καφέ γραμμές, που με τον καιρό τείνουν να ανοίγουν στο χρώμα.
Οι ραγάδες είναι γενικά ακίνδυνες, όμως για πολλές γυναίκες αποτελούν πηγή ανησυχίας. Αν και δεν εξαφανίζονται εντελώς, συνήθως γίνονται λιγότερο ορατές με τον χρόνο, μετατρέποντας το έντονο χρώμα τους σε πιο ανοιχτό. Υπάρχουν διάφορες θεραπείες, όπως κρέμες, laser και μικροδερμοαπόξεση, που μπορούν να βελτιώσουν την εμφάνισή τους, αν και τα αποτελέσματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Οι ραγάδες είναι γεμάτες μύθους. Οι κρέμες και τα τοπικά προϊόντα μπορούν να βοηθήσουν, αλλά οι ραγάδες δεν εξαφανίζονται ποτέ πλήρως, λένε δερματολόγοι.
Κιρσοί
Οι κιρσοί είναι επίσης συχνό πρόβλημα κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την εγκυμοσύνη, που επηρεάζει έως και το 40% των εγκύων. Πρόκειται για διογκωμένες, συστραμμένες φλέβες που εμφανίζονται λόγω της αύξησης του όγκου αίματος, της πίεσης στην περιοχή της λεκάνης, καθώς και των ορμονικών αλλαγών που κάνουν τα τοιχώματα των φλεβών πιο χαλαρά.
Αν και κατά την εγκυμοσύνη οι κιρσοί μπορεί να γίνουν πιο εμφανείς, πολλές γυναίκες βλέπουν βελτίωση μετά τον τοκετό, καθώς το σώμα επανέρχεται σταδιακά στην προ εγκυμοσύνης κατάσταση. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να παραμείνουν ή και να επιδεινωθούν, ιδιαίτερα μετά από πολλαπλές εγκυμοσύνες. Οι επιλογές θεραπείας περιλαμβάνουν ειδικές κάλτσες συμπίεσης, αλλαγές στον τρόπο ζωής και -σε ορισμένες περιπτώσεις, ιατρικές παρεμβάσεις, που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα και να βελτιώσουν την εμφάνιση των φλεβών.
Αλλαγές στο σώμα
ΟΙ αλλαγές στο σώμα μετά τον τοκετό είναι αναπόφευκτες και είναι κάτι που όλες οι γυναίκες καλούνται να διαχειριστούν, είτε πρόκειται για αύξηση στο νούμερο του παπουτσιού σου είτε για φαρδύτερους γοφούς.
Αύξηση βάρους
Η αύξηση βάρους στην εγκυμοσύνη είναι απολύτως φυσιολογική και απαραίτητη για την υποστήριξη της ανάπτυξης του μωρού, και διαφέρει από άτομο σε άτομο. Το βάρος αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο το μωρό, αλλά και τον πλακούντα, το αμνιακό υγρό, τον αυξημένο όγκο αίματος και τις αλλαγές στον ιστό του στήθους. Συγκεκριμένα, περίπου 3-3,5 κιλά αντιστοιχούν συνήθως στο μωρό, ενώ άλλα 2-2,5 κιλά οφείλονται στον πλακούντα και το αμνιακό υγρό. Επιπλέον, το σώμα σου αποθηκεύει επιπλέον λίπος για να υποστηρίξει τον θηλασμό και να παρέχει ενέργεια κατά τον τοκετό και την ανάρρωση.
Οι ορμονικές αλλαγές παίζουν επίσης ρόλο, καθώς μπορούν να αυξήσουν την όρεξη και να επηρεάσουν τον μεταβολισμό. Αυτό σημαίνει πως δεν χρειάζεται -ούτε πρέπει- να περιμένεις ότι θα χάσεις αμέσως τα κιλά, ακόμη κι αν θηλάζεις.
Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι κάθε σώμα είναι διαφορετικό και ότι χρειάζεται να δείξεις στον εαυτό σου καλοσύνη. Είναι επίσης απολύτως φυσιολογικό αν το σώμα σου δεν επιστρέψει ποτέ στο προ εγκυμοσύνης βάρος του. Δεν υπάρχει τίποτα λάθος πάνω σου αν δεν μπορείς -ή δεν θέλεις- να χάσεις τα κιλά της εγκυμοσύνης.
Σχήμα σώματος
Μετά τον τοκετό, μπορεί να παρατηρήσεις ότι οι γοφοί σου είναι φαρδύτεροι, η μέση σου φαίνεται μεγαλύτερη ή πιο «μαλακή», και το μέγεθος του στήθους σου έχει αλλάξει λόγω της παραγωγής γάλακτος. Αυτές οι αλλαγές οφείλονται κυρίως στη χαλάρωση συνδέσμων και μυών που προσαρμόστηκαν για να στηρίξουν την εγκυμοσύνη. Επιπλέον, οι ορμονικές διακυμάνσεις επηρεάζουν την κατανομή λίπους, συχνά οδηγώντας σε περισσότερη αποθήκευση λίπους στην κοιλιά και τους μηρούς.
Κάποιες γυναίκες επιστρέφουν σχετικά γρήγορα στο σχήμα που είχαν πριν την εγκυμοσύνη, ενώ άλλες παρατηρούν πιο μόνιμες αλλαγές. Να θυμάσαι ότι όλα αυτά είναι φυσιολογικά και αντικατοπτρίζουν την απίστευτη μεταμόρφωση που έχει περάσει το σώμα σου. Η αυτοαποδοχή και η αγκαλιά της νέας σου εικόνας μπορούν να συμβάλουν πολύ στη θετική σχέση με το σώμα σου σε αυτή τη μεταβατική περίοδο.
Άλλος ένας μύθος είναι ότι το σώμα “ξαναγίνεται όπως πριν”. Για τους περισσότερους αυτό δεν είναι ρεαλιστικό. Το σώμα περνάει εκπληκτικές αλλαγές για να δημιουργήσει έναν άνθρωπο, οπότε το να περιμένουμε ότι θα επιστρέψει ακριβώς όπως ήταν πριν από την εγκυμοσύνη είναι συχνά μια υπερβολική και μη ρεαλιστική προσδοκία.
Νούμερο παπουτσιού
Έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 60–70% των εγκύων παρατηρούν αλλαγή στο νούμερο του παπουτσιού τους, με κάποιες γυναίκες να βλέπουν αύξηση από μισό έως και ένα ολόκληρο νούμερο. Για πολλές, αυτή η αλλαγή είναι προσωρινή και τα πόδια επανέρχονται μέσα σε λίγους μήνες μετά τον τοκετό. Ωστόσο, κάποιες γυναίκες διαπιστώνουν ότι τα πόδια τους μένουν μόνιμα ελαφρώς μεγαλύτερα, ειδικά μετά από περισσότερες από μία εγκυμοσύνες.
Οι αλλαγές στο νούμερο παπουτσιού μετά την εγκυμοσύνη σχετίζονται με τις δομικές αλλαγές στο πόδι λόγω των αυξημένων επιπέδων προγεστερόνης και ρελαξίνης που παράγονται στην εγκυμοσύνη.
Σε συνδυασμό με την αύξηση της μάζας σώματος, αυτές οι ορμόνες προκαλούν χαλάρωση των συνδέσμων, οδηγώντας σε “άπλωμα” της καμάρας και επομένως σε αύξηση μήκους και πλάτους του ποδιού.
Συμπερασματικά, λοιπόν, οι αλλαγές στο σώμα σου μετά τον τοκετό είναι φυσικές και βαθιά προσωπικές, μέρος της πορείας προς τη μητρότητα. Από την αύξηση βάρους και τις αλλαγές στο σχήμα του σώματος, μέχρι τις μεταβολές στην επιδερμίδα και ακόμη και στο νούμερο παπουτσιού, όλες αυτές οι μεταμορφώσεις είναι απόδειξη της απίστευτης δύναμης και προσαρμοστικότητας του σώματός σου.
Κάποιες από αυτές εξασθενούν με τον χρόνο, ενώ άλλες μένουν ως απαλές υπενθυμίσεις της όμορφης εμπειρίας του να φέρεις μια νέα ζωή στον κόσμο. Το να αγκαλιάσεις αυτές τις αλλαγές με καλοσύνη και υπομονή είναι το κλειδί.
