Μια οικογένεια δεν ορίζεται μόνο από τους δεσμούς αίματος.
Είναι οι στιγμές, τα βλέμματα, οι σιωπές που μιλούν, οι αξίες που περνούν από γενιά σε γενιά χωρίς λέξεις. Είναι όλα εκείνα τα «μαζί» που χτίζουν μια σχέση ζωής.
Και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Οικογένειας, αξίζει να σταθούμε σε αυτές τις αξίες που δεν είναι πάντα αυτονόητες, αλλά κάνουν τη διαφορά.
Τύποι οικογενειακών αξιών
Οι οικογενειακές αξίες ποικίλλουν ανάλογα με τις αρχές και την καταγωγή κάθε οικογένειας:
- Πολιτισμικές αξίες: Προέρχονται από το πολιτισμικό υπόβαθρο, τις παραδόσεις και την κληρονομιά της οικογένειας. Για παράδειγμα, σε πολλές κουλτούρες, ο σεβασμός προς τους ηλικιωμένους είναι βαθιά ριζωμένη αξία.
- Θρησκευτικές ή πνευματικές αξίες: Οι οικογένειες με ισχυρές θρησκευτικές ή πνευματικές πεποιθήσεις συχνά υιοθετούν αξίες που ευθυγραμμίζονται με τις διδασκαλίες της πίστης τους, όπως η συγχώρεση, η συμπόνια και η προσφορά στους άλλους.
- Ηθικές ή ηθικολογικές αξίες: Περιλαμβάνουν αρχές του σωστού και του λάθους, της δικαιοσύνης και της ακεραιότητας, όπως η ειλικρίνεια, η δικαιοσύνη και η υπευθυνότητα.
- Αξίες σχέσεων: Εστιάζουν στην ενίσχυση των διαπροσωπικών δεσμών και της επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια, όπως η πίστη, η εμπιστοσύνη και ο ποιοτικός χρόνος μαζί.
- Κοινωνικοοικονομικές αξίες: Οι οικονομικές συνθήκες και η κοινωνική θέση μιας οικογένειας μπορούν να διαμορφώσουν τις αξίες της, όπως η σκληρή δουλειά, η ανθεκτικότητα και η φιλανθρωπία.
Γιατί είναι σημαντικές οι οικογενειακές αξίες;
Οι οικογενειακές αξίες είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία αρμονίας στο σπίτι και τη διαβίωση μιας οικογενειακής ζωής με σκοπό. Λειτουργούν ως καθοδηγητικό φως και προσφέρουν πολλά οφέλη για την ευημερία και τη συνοχή της οικογένειας:
- Διευκολύνουν τη λήψη αποφάσεων: Γνωρίζοντας τις προτεραιότητες της οικογένειας, τα μέλη μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις πιο εύκολα και με συνέπεια.
- Καθοδηγούν την ανατροφή των παιδιών: Οι αξίες διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς μεγαλώνουν τα παιδιά τους, ενισχύοντας συγκεκριμένες συμπεριφορές και στάσεις.
- Καλλιεργούν ισχυρούς δεσμούς και συνοχή: Δημιουργούν μια κοινή ταυτότητα και ενισχύουν την ενότητα της οικογένειας.
- Μειώνουν τη σύγχυση, ειδικά για τα μικρά παιδιά: Οι αξίες βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους και να αναπτύξουν μια σταθερή αίσθηση του εαυτού τους.
- Δημιουργούν ένα ισχυρό ηθικό πυξίδα: Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, οι οικογενειακές αξίες τους παρέχουν καθοδήγηση για να πλοηγηθούν σε δύσκολες καταστάσεις.
Πώς να τις διδάξετε στα παιδιά σας
Η διδασκαλία ισχυρών οικογενειακών αξιών είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη μιας συνεκτικής οικογενειακής μονάδας:
- Ξεκινήστε νωρίς: Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα δεκτικά στις συμπεριφορές και τις στάσεις που παρατηρούν στους γονείς και τους φροντιστές τους.
- Συνεπής ενίσχυση των αξιών: Αναγνωρίστε και επιβραβεύστε θετικές συμπεριφορές που ευθυγραμμίζονται με τις βασικές οικογενειακές αξίες.
- Δημιουργία οικογενειακών παραδόσεων και τελετουργιών: Οι οικογενειακές παραδόσεις και τελετουργίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση των αξιών και στην καλλιέργεια της ενότητας.
- Προσαρμογή των αξιών καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν: Καθώς τα παιδιά ωριμάζουν, είναι σημαντικό να προσαρμόζετε τη διδασκαλία των αξιών στο αναπτυξιακό τους στάδιο.
- Αντιμετώπιση προκλήσεων στη διδασκαλία των αξιών: Διατηρήστε ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας και αντιμετωπίστε τυχόν αποκλίσεις μεταξύ εξωτερικών επιρροών και οικογενειακών αξιών.
Καθορίστε τις οικογενειακές σας αξίες
Η αναγνώριση και ο καθορισμός των οικογενειακών σας αξιών είναι ένα κρίσιμο βήμα για τη δημιουργία μιας ισχυρής, συνεκτικής οικογενειακής μονάδας:
- Αφιερώστε χρόνο για αυτοστοχασμό και καταγραφή: Κάθε μέλος της οικογένειας θα πρέπει να αφιερώσει χρόνο για να σκεφτεί τις προσωπικές του αξίες και τι θεωρεί σημαντικό για την οικογένεια συνολικά.
- Συζητήστε και συμφωνήστε στη λίστα των αξιών σας: Μοιραστείτε τις ατομικές σας αξίες και κίνητρα και αναζητήστε κοινά θέματα και προτεραιότητες.
- Ευθυγραμμίστε τις ενέργειες και τις αποφάσεις σας με τις αξίες σας: Βεβαιωθείτε ότι οι καθημερινές σας ενέργειες και αποφάσεις ευθυγραμμίζονται με τις δηλωμένες αξίες σας.
- Αναθεωρήστε και ενημερώστε τις αξίες σας περιοδικά: Καθώς η οικογένειά σας μεγαλώνει και εξελίσσεται, είναι απαραίτητο να αναθεωρείτε και να ενημερώνετε τις αξίες σας.
24 αξίες που δημιουργούν ισχυρούς, αγαπημένους δεσμούς
Οι οικογενειακές αξίες είναι οι καθοδηγητικές αρχές που διαμορφώνουν τις σχέσεις, τις αποφάσεις και τις συμπεριφορές μας μέσα στην οικογενειακή μονάδα. Αποτελούν τη βάση μιας ισχυρής, αγαπημένης και υποστηρικτικής οικογένειας.
Ακολουθεί μια λίστα με 24 παραδείγματα οικογενειακών αξιών που μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία αδιάσπαστων δεσμών:
- Αγάπη: Η αγάπη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος των οικογενειακών αξιών, ενισχύοντας δεσμούς στοργής και υποστήριξης.
- Επικοινωνία: Η αποτελεσματική επικοινωνία ενισχύει την εμπιστοσύνη και τη συνοχή μέσα στις οικογένειες.
- Σεβασμός: Ο σεβασμός μέσα στις οικογένειες περιλαμβάνει την εκτίμηση των πεποιθήσεων, των επιλογών και των ορίων των άλλων.
- Ειλικρίνεια: Η ειλικρίνεια δημιουργεί ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης και ανοιχτής επικοινωνίας.
- Ευθύνη: Η ανάληψη ευθύνης για τις πράξεις μας ενισχύει την ακεραιότητα και την αξιοπιστία.
- Υποστήριξη: Η αλληλοϋποστήριξη ενισχύει την αίσθηση ασφάλειας και αποδοχής, ιδιαίτερα σε περιόδους δυσκολιών.
- Καλοσύνη: Η ευγένεια και η ενσυναίσθηση προς τα μέλη της οικογένειας καλλιεργούν θετικό κλίμα και ενισχύουν τις σχέσεις.
- Συγχώρεση: Η ικανότητα να συγχωρούμε σφάλματα και να αφήνουμε πίσω μας τις παρεξηγήσεις είναι θεμελιώδης για υγιείς οικογενειακές σχέσεις.
- Εργατικότητα: Η αξία της προσπάθειας και της επιμονής μπορεί να δώσει κίνητρο στα μέλη της οικογένειας να κυνηγήσουν τους στόχους τους με επιμονή.
- Ευγνωμοσύνη: Η αναγνώριση των καλών πραγμάτων μέσα στην οικογένεια ενισχύει τη θετική στάση και την αίσθηση πληρότητας.
- Ακεραιότητα: Το να ζει κανείς σύμφωνα με τις αρχές του και να λέει την αλήθεια, ακόμα και όταν είναι δύσκολο, διαμορφώνει ισχυρό ηθικό πρότυπο.
- Πίστη: Η αφοσίωση στην οικογένεια, η πίστη στους ανθρώπους της και η συνέπεια στις υποσχέσεις ενισχύουν τη σταθερότητα.
- Συνεργασία: Το ομαδικό πνεύμα και η κατανομή ευθυνών ενισχύουν την αρμονία και την από κοινού διαχείριση της καθημερινότητας.
- Πειθαρχία: Η ύπαρξη κανόνων και συνεπειών συμβάλλει στην ασφάλεια και τη δομή μέσα στην οικογένεια.
- Ταπεινότητα: Το να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και να παραμένουμε ανοιχτοί στη μάθηση και την ανατροφοδότηση καλλιεργεί την ωριμότητα.
- Αποδοχή: Η αποδοχή της μοναδικότητας και των διαφορών κάθε μέλους συμβάλλει στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος χωρίς κρίση.
- Χιούμορ: Το γέλιο και η χαρά ενισχύουν τη σύνδεση και δημιουργούν κοινές θετικές αναμνήσεις.
- Ασφάλεια: Η αίσθηση ότι μπορείς να είσαι ο εαυτός σου χωρίς φόβο μέσα στην οικογένεια είναι ανεκτίμητη.
- Μάθηση: Η ενθάρρυνση της περιέργειας και της διαρκούς εξέλιξης ενισχύει την προσωπική ανάπτυξη όλων των μελών.
- Δικαιοσύνη: Η ισότητα στην κατανομή ευθυνών και η δίκαιη αντιμετώπιση όλων δημιουργούν εμπιστοσύνη.
- Ανοιχτό μυαλό: Η προθυμία να ακούμε και να εξετάζουμε διαφορετικές απόψεις ενισχύει τη δημιουργικότητα και τη σύνδεση.
- Αλληλεγγύη: Η προθυμία να σταθούμε ο ένας δίπλα στον άλλο, ιδιαίτερα στις δυσκολίες, οικοδομεί ισχυρούς δεσμούς.
- Επιμονή: Η ικανότητα να συνεχίζουμε, ακόμα και όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα, είναι δίδαγμα ζωής για όλα τα μέλη.
- Ισορροπία: Η επιδίωξη μιας ζωής που δίνει χώρο και στο «εμείς» και στο «εγώ», συμβάλλει στη μακροπρόθεσμη ευτυχία της οικογένειας.
Αυτές οι αξίες δεν είναι απλώς λέξεις, αλλά θεμέλια για την καθημερινή ζωή, για τις αποφάσεις που παίρνουμε και για τις σχέσεις που χτίζουμε.
Δεν χρειάζεται να υιοθετήσει μία οικογένεια και τις 24. Το σημαντικό είναι να επιλέξει αυτές που αντιπροσωπεύουν αυθεντικά το ποιοι είναι και ποιοι θέλουν να γίνουν μαζί.
Κι ένα βραβευμένο animation για τις οικογενειακές αναμνήσεις
Αν αναζητάτε μια οικογενειακή εμπειρία με ουσία ή ένα ταξίδι στο συναίσθημα και τη δύναμη της μνήμης, το «Home of My Memories» είναι μια ταινία που πρέπει να δείτε.
Η ιστορία ακολουθεί ένα παιδί που ανακαλύπτει το πάθος του μέσα από τις εμπειρίες του παππού του κι όλα όσα του δίδαξε, ζωντανεύουν με έναν πραγματικά μαγικό τρόπο.
Μια αληθινή ωδή στη μαγεία της αφήγησης, μία συγκινητική ιστορία για την οικογένεια, την αγάπη και τις αναμνήσεις που μας διαμορφώνουν.
Ιδανικό για μικρούς και μεγάλους, το τρυφερό αυτό φιλμ συνδυάζει υπέροχη εικονογράφηση με μια αφήγηση που αγγίζει κάθε θεατή.
Η short animation ταινία “Home of my Memories” μεξικανικής παραγωγής, κυκλοφόρησε το 2019 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Javier Méndez Lafon.
Παγκόσμια Ημέρα Οικογένειας
Η Παγκόσμια Ημέρα της Οικογένειας, την οποία καθιέρωσε ο ΟΗΕ το 1993, έρχεται κάθε χρόνο για να υπενθυμίσει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει η οικογένεια στην κοινωνική συνοχή και την ευημερία.
Ειδικά στην Ελλάδα, όπου ο θεσμός της οικογένειας διατηρεί ισχυρά χαρακτηριστικά, η σημασία της είναι διττή: διαμορφώνει χαρακτήρες και στηρίζει την κοινωνική αντοχή απέναντι στις κρίσεις. Η ημέρα αυτή δεν έχει απλώς συμβολικό χαρακτήρα. Επιχειρεί να αναδείξει τις κοινωνικές, οικονομικές και δημογραφικές προκλήσεις που επηρεάζουν άμεσα τις σύγχρονες οικογένειες.
Ανάμεσα σε αυτές, η κλιματική κρίση ξεχωρίζει ως ένας παράγοντας που πλέον επηρεάζει όχι μόνο το περιβάλλον, αλλά και τις προοπτικές ζωής των επόμενων γενεών.