Κάθε γονιός βρίσκεται έχει βρεθεί στην ίδια θέση: μισοκλειστη σχολική τσάντα, παπούτσια άλλα ντ’ άλλων και το κουδούνι χτυπά σε 10 λεπτά.
Μπορεί η διαχείριση του χρόνου να μοιάζει σαν δεξιότητα των ενηλίκων, αλλά και για τα παιδιά είναι ωφέλιμο να τη αναπτύξουν από μικρή ηλικία. Διδάσκοντας στο παιδί πώς να θέτει προτεραιότητες και να οργανώνει τον εαυτό του, τούς δίνεται μία εφ΄όρου ζωής δεξιότητα εξαιρετικά χρήσιμη και εκτός σχολικής αίθουσας.
Γιατί είναι χρήσιμη η διαχείριση χρόνου για τα παιδιά
Η διαχείριση του χρόνου δεν είναι μόνο μία δεξιότητα των ενηλίκων. Και τα παιδά μπορούν να επωφεληθούν σε μεγάλο βαθμό. Όταν μαθαίνουν να διαχειρίζονται τον χρόνο τους, αισθάνονται περισσότερο υπό έλεγχο, βιώνουν λιγότερο στρες και αναπτύσσουν την αίσθηση της ανεξαρτησίας. Τα βοηθά επίσης να αντεπεξέρχονται στις σχολικές εργασίες χωρίς τον πανικό της τελευταίας στιγμής, αφήνοντας χρόνο για χόμπι, φιλίες και παιχνίδι.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που έχουν συναίσθηση του χρόνου τείνουν να αποδίδουν καλύτερα στο σχολείο και μπορούν να ισορροπούν τις ευθύνες τους με περισσότερη αυτοπεποίθηση. Ξεκινώντας από νωρίς, το παιδί αποκτά συνήθειες που θα το εξυπηρετούν σε όλη του τη ζωή: από την προτεραιοποίηση των σχολικών εργασιών του μέχρι τον σχεδιασμό μεγαλύτερων project. Ακόμη και οι μικρές επιτυχίες, όπως να ολοκληρώσουν την πρωινή τους ρουτίνα χωρίς υπενθυμίσεις, είναι ικανές να ενιχύσουν την εμπιστοσύνη τους και την αξία του πλάνου.
Ξεκινήστε με τις κατάλληλες ρουτίνες αναλόγως με την ηλικία
Ένας από τους πιο εύκολους τρόπους να βοηθήσετε το παιδί σας με τη διαχείριση του χρόνου είναι να τους καθοδηγήσετε με ρουτίνες που ταιριάζουν στην ηλικία τους. Τα μικρότερα παιδιά έχουν καλύτερη αντίληψη των οπτικών ερεθισμάτων, όπως εικονοποιημένα προγάμματα για την πρωινή και τη βραδινή ρουτίνα. Απλές εικόνες μπορούν να τους δείξουν τη σειρά του βουρτσίσματος των δοντιών, της ετοιμασίας της σχολικής τσσάντας και του ντυσίματος. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να επωφεληθούν ερισσότερο από τα ημερολόγια, το πρόγραμμα των σχολικών εργασιών ή ακόμη και ξυπνητήρια, που τους υπενθυμίζουν πότε είναι η ώρα να αλλάξουν δραστηριότητα.
Διδάξτε τις προτεραιότητες μέσα από το παιχνίδι
Το παιχνίδι δεν είναι μόνο διασκέδαση. Είναι και ένα σημαντικό εργαλείο για να διδάξουμε στα παιδιά τη διαχείριση του χρόνου. Παιχνίδια, παζλ και παιχνίδια φαντασίας απαιτούν από τα παιδιά να κάνουν βήματα με τη σειρά, να σκέφτονται μπροστά και να λύνουν προβλήματα. Αυτές οι δεξιότητες μπορούν να μεταφερθούν και εντός σχολικής αίθουσας. Ακόμη και απλές δραστηριότητες, όπως να στήσεις ένα Lego σετ ή να παραστήσεις ότι σχεδιάζεις οικογνειακό πικ νικ ενθαρρύνουν τα παιδιά στη λήψη αποφάσεων για το τι θα κάνουν πρώτο, τι θα ακολουθήσει και ποιο θα είναι το τελευταίο βήμα.
Χρησιμοποιήστε οπτικά εργαλεία και χρονόμετρα
Τα οπτικά εργαλεία μπορούν να απλουστεύσουν την διαχείριση του χρόνου για τα παιδιά. Ημερολόγια, χρωματιστοί πίνακες οργάνωσης, λίστες, α κόμη και εφαρμογές τα βοηθούν να βλέπουν με μία ματιά τις δραστηριότητες που έχουν να κάνουν, μετατρέποντας τις αναβολές όπως «θα το κάνω αύριο ή μετά το σχολείο» σε κάτι διαχειρίσιμο. Τα μικρότερρα παιδιά επωφελούνται ιδιαιτέρως από τα χρονόμετρα για τις σχολικές εργασίες, τις δουλειές του σπιτιού ή την ώρα της οθόνης, καθώς βλέπουν πόσο διαρκεί το καθένα και πότε είναι η ώρα να αλλάξουν.
Η χρήση οπτικών υπενθυμίσεων μειώνει την ανάγκη για συνεχείς παρατηρήσεις, δίνοντας στο παιδί σας μια αίσθηση ανεξαρτησίας. Μια απλή checklist για το πακετάρισμα της σχολικής τσάντας μπορεί να αποτρέψει τα αγχωτικά πρωινά και να καλλιεργήσει την υπευθυνότητα. Εισάγετε αυτά τα εργαλεία με ήπιο τρόπο, μετατρέποντάς τα σε διασκεδαστικές ρουτίνες αντί για αγγαρείες, ώστε τα παιδιά να νιώθουν ενδυναμωμένα και όχι πιεσμένα.
Δώστε το παράδειγμα
Τα παιδιά έχουν την τάσει να μιμούνται τους γονείς τους, κάτι που κάνει το παράδειγμά σας ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία. Δείξτε τους πώς οργανώνετε εσείς την ημέρα σας, χρησιμοποιήστε ένα ημερολόγιο ή διαχειριστείτε τις δουλειές του σπιτιού εξηγώντας τους φωναχτά τη διαδικασία που ακολουθείτε. Ατάκες του τύπου «Τελειώνω αυτή τη δουλειά πριν ξεκουραστώ» αποτυπώνει την προτεραιότητα που δίνεται σε μία δραστηριότητα και τη φέρνετε εις πέρας αποτελεσματικά.
Εντάσσοντας το παιδί στη διαδικασία σχεδιασμού των οικογενειακών δραστηριοτήτων του ενιχύει αυτό το μάθημα διαχείρισης χρόνου. Δίνοντας ως παράδειγμα μία δική σας συμπεριφορά έχει και συναισθηματικά πλεονεκτήματα. Το παιδί νιώθει πιο σίγουρο και με αυτοπεποίθηση.
Ενθαρρύνετε τα διαλείμματα
Μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, αλλά η διαχείριση του χρόνου δεν αφορά μόνο προγράμματα και λίστες ελέγχου. Έχει να κάνει και με το να ξέρεις πότε να κάνεις παύση. Τα διαλείμματα και ο χρόνος χαλάρωσης βοηθούν τα παιδιά να γεμίζουν μπαταρίες, να διατηρούν τη συγκέντρωσή τους και να αποφεύγουν την εξουθένωση, όπως ακριβώς και οι ενήλικες χρειάζονται μικρά πνευματικά διαλείμματα μέσα στην ημέρα εργασίας.
Η ισορροπία είναι το κλειδί. Ο οργανωμένος χρόνος μελέτης που ακολουθείται από έναν σύντομο περίπατο, παιχνίδι ή δημιουργική δραστηριότητα, βοηθά τα παιδιά να επιστρέφουν στις υποχρεώσεις τους ανανεωμένα. Ενσωματώνοντας τα διαλείμματα στην καθημερινότητά τους, τους διδάσκετε ότι η σωστή διαχείριση του χρόνου περιλαμβάνει και τη σωστή διαχείριση της ενέργειας. Με τον καιρό, το παιδί σας μαθαίνει ότι μια παύση δεν είναι τεμπελιά, αλλά ένας έξυπνος τρόπος να παραμένει παραγωγικό, συγκεντρωμένο και ήρεμο σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Επαινέστε την προσπάθεια
Η διαχείριση του χρόνου είναι δεξιότητα, όχι κάτι που τα παιδιά κατακτούν από τη μια μέρα στην άλλη. Γιορτάστε τις μικρές επιτυχίες, όπως το να ετοιμάσουν την τσάντα από το προηγούμενο βράδυ ή να ολοκληρώσουν τα μαθήματα χωρίς υπενθύμιση. Ο έπαινος στην προσπάθεια ενισχύει τη συμπεριφορά που θέλετε να δείτε και ενθαρρύνει την επιμονή, ακόμα κι όταν γίνονται λάθη.
Όταν ένα παιδί χάσει μια προθεσμία ή ξεχάσει μια εργασία, αντιμετωπίστε το ως ευκαιρία μάθησης και όχι ως αποτυχία. Συζητήστε τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά την επόμενη φορά και βρείτε μαζί λύσεις. Με τον καιρό, τα παιδιά συνειδητοποιούν ότι η διαχείριση του χρόνου είναι μια διαδικασία και όχι ένα τεστ, και ότι η σταθερή προσπάθεια μετράει περισσότερο από την τελειότητα.
Κάντε το οικογενειακή κουλτούρα
Τα πιο επιτυχημένα μαθήματα διαχείρισης χρόνου συμβαίνουν σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Εντάξτε τον προγραμματισμό στην οικογενειακή ζωή: βάλτε τα παιδιά να συμμετέχουν στο μαγείρεμα, στις δουλειές του σπιτιού ή στον προγραμματισμό των δραστηριοτήτων του Σαββατοκύριακου. Όταν βλέπουν ότι όλοι σέβονται τις ρουτίνες και οργανώνουν τον χρόνο τους, θα μιμηθούν φυσικά την ίδια συμπεριφορά.
Όταν τα παιδιά δεν έχουν δομή, μπορεί να βιώσουν περισσότερο άγχος απ’ ό,τι συνήθως. Ένα εβδομαδιαίο οικογενειακό «meeting» μπορεί να τα βοηθήσει να μάθουν να θέτουν προτεραιότητες, να προγραμματίζουν μπροστά και να εκτιμούν τη συνεργασία. Είτε πρόκειται για το συντονισμό των μαθημάτων, της προπόνησης ή μιας οικογενειακής βόλτας, τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι ο χρόνος είναι κοινός πόρος και ότι η σωστή διαχείρισή του ωφελεί τους πάντες.
Δώστε χρόνο στο… ρολόι
Η ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης χρόνου δεν χρειάζεται να είναι αγχωτική ή βαρετή. Συνδυάζοντας ρουτίνες, παιχνίδι, οπτικά εργαλεία και ήπιο παράδειγμα, δίνετε στα παιδιά εφόδια που ξεπερνούν τα όρια του σχολείου. Από την επίλυση μικρών προβλημάτων στην παιδική χαρά μέχρι τον οικογενειακό προγραμματισμό, κάθε μικρή πρακτική έχει αξία. Με υπομονή, συνέπεια και λίγη γιορτή για την προσπάθεια, το παιδί σας θα μάθει σύντομα ότι η διαχείριση του χρόνου είναι μια υπερδύναμη
