Το να είσαι γονιός είναι δύσκολο, αλλά το να είσαι παιδί… ακόμη δυσκολότερο.
Τα παιδιά πρέπει να μάθουν πώς να βρίσκονται μέσα στον κόσμο, να μεγαλώνουν και να τον εξερευνούν. Και για αυτό κάνουν λάθη και συχνά εκνευρίζονται μ’ αυτό. Όμως, προτού αποδώσετε αυτήν τη συμπεριφορά του παιδιού σας σε κακό χαρακτήρα, κάντε ένα βήμα πίσω και σκεφτείτε, ότι μπορεί να έχει να κάνει με την ηλικία του, κυρίως όταν πρόκειται για πολύ μικρά παιδιά.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, τα νήπια δεν συμπεριφέρονται κακόβουλα. Απλώς προσπαθούν να ικανοποιήσουν τις όποιες ανάγκες τους, είτε πρόκειται για την προσοχή, είτε για την ώρα του ύπνου.
Συνεπώς, αν έχετε παιδί από 2-4 ετών και παρεκτρέπεται, σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε τις πιο ενοχλητικές συμπεριφορές των μικρών, τα αίτια για αυτές και πώς να τις διαχειριστείτε.
Δεν ακούν
Όταν ζητάτε από το παιδί σας να αφήσει κάτω το τάμπλετ ή το κινητό και να μπει στο μπάνιο, μπορεί να προσποιείται, ότι δεν σας άκουσε. Οι περισσότεροι γονείς συμπεραίνουν, ότι τα παιδιά δεν τους ακούν επίτηδες. Όμως, συχνά, είναι αποσπασμένη η προσοχή τους ή απλώς περνούν πολύ καλά για να σας δώσουν σημασία. Βοηθήστε το παιδί σας να δει τα πλεονεκτήματα του να σας ακούει. Ξεκινήστε δίνοντάς του να καταλάβει την οπτική σας. Μπορείτε να του πείτε: «Βλέπω ότι δεν είναι εύκολο να σταματήσεις το παιχνίδι γιατί ετοιμάζεσαι να περάσεις μία πίστα. Το πρόβλημα είναι, όμως, ότι πρέπει να κάνουμε ένα μπανάκι πριν από τον ύπνο». Και δώστε τους την ευκαιρία να πάρουν εκείνα την πρωτοβουλία.
Εάν συνεχίσουν να σας αγνοούν, μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι το παιδί σας χρειάζεται την ευκαιρία να νιώσει πως έχει κάποιον έλεγχο. Δοκιμάστε να τους δώσετε περισσότερες επιλογές μέσα στη μέρα, όπως να διαλέξουν τι ρούχα θα φορέσουν ή να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο διαφορετικές δραστηριότητες.
Συμπεριφέρονται άγρια
Τα μικρά παιδιά έχουν άφθονη ενέργεια που χρειάζονται να εκτονώσουν, αλλά δεν διαθέτουν ακόμη την ικανότητα να ελέγχουν το σώμα τους. Όσο περισσότερο κουρασμένο είναι ένα παιδί, τόσο πιο δύσκολο είναι για εκείνο να ελέγξει τις πράξεις του. Από τη στιγμή που φασαριόζικη συμπεριφορά είναι αναπτυξιακά φυσιολογική, δώστε στο παιδί την ελευθερία να τρέξει έξω ή σε ένα δωμάτιο ειδικά διαμορφωμένο για αυτόν τον σκοπό. Ο ερευνητές έχουν διαπιστώσει, ότι η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τα προβλήματα συμπεριφοράς, τα συναισθηματικά προβλήματα, την ψυχική υγεία και την κοινωνική ευεξία.
Δεν μπορούν να καθίσουν ήσυχα
Ενώ είναι ωραία να βγαίνετε σε ένα εστιατόριο για φαγητό ως οικογένεια, για τα μικρά παιδιά δεν είναι μία ξεκούραστη εμπειρία. Είναι η κλασική περίπτωση που αρχίζουν να τρελαίνονται. Δεν τους δίνεται πολλή σημασία, ενώ είναι αρκετά ανυπόμονα και δεν μπορούν να κάτσουν σε ένα σημείο. Ωστόσο, ακόμη έχετε ελπίδες διαχείρισης. Μπορείτε να φέρετε μαζί σας βιβλία ή μικρά παιχνίδια για να τα κρατάτε απασχολημένα και να φάνε το φαγητό τους μαζί με εσάς, όχι νωρίτερα και να σας περιμένουν να τελειώσετε.
Ζητήστε τον λογαριασμό σχεδόν μόλις φτάσει το φαγητό σας ή όταν το παιδί αρχίσει να νιώθει ανήσυχο. Και σε περίπτωση που είστε με συγγενείς ή με φίλους και και δεν μπορείτε να φύγετε αμέσως, είναι εντάξει να δώσετε στο παιδί σας το τάμπλετ ή το smartphone, αφού πρώτα έχει τελειώσει το φαγητό του φυσικά.
Αντιμιλούν
Όταν το παιδί ξεκινά το νηπιαγωγείο, είναι πολύ πιθανό να αντιγράψει συμπεριφορές από τους συμμαθητές του. Έτσι, όταν μία μέρα του πείτε να αφήσει τα παιχνίδια του και να έρθει για φαγητό μπορεί να σας πει: «Είσαι ηλίθια/ος». Μην το πάρετε προσωπικά. Το παιδί μπορεί να έχει νευριάσει μαζί σας, αλλά το πιο πιθανό είναι να αντιδρά έτσι έχοντας αντιγράψει κάποιο άλλο παιδί που έχει πει μία αντίστοιχη φράση. Αυτό που θα πρέπει να του υπενθυμίσετε είναι, ότι δεν αποκαλούμε έτσι τους ανθρώπους της οικογένειάς μας, γιατί τους πληγώνουμε.
Πείτε του κάτι ΄πως: «βλέπω, ότι είσαι εκνευρισμένο. Και θα ήθελες ενα διασκεδάσεις». Αργότερα, όταν ηρεμήσει, εξηγήστε του πώς μπορεί με πιο όμορφο τρόπο να σας εκφράσει τα συναισθήματά του.
Έχoυν ξεσπάσματα (tantrum)
Αν θεωρείτε, ότι το παιδί σας είναι υπερβολικά δραματικό, η αλήθεια είναι, ότι απλώς δεν μπορεί να χειριστεί τα έντονα συναισθήματά του. Τα παιδιά δεν έχουν αυτήν την ικανότητα που έχουν περισσότερο ανεπτυγμένη οι ενήλικες και δεν έχουν το κατάλληλο λεξιλόγιο για να εκφραστούν. Αυτό οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο: έχει ξέσπασμα (tantrum), εσείς αντιδράτε με θυμό και τότε εκνευρίζονται ακόμη περισσότερο.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία (ΑΑΡ) τα ξεσπάσματα θυμού είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης του παιδιού. Ξεκινά περίπου στην ηλικία του 1 έτους και φτάνει στο αποκορύφωμα στις ηλικίες 2-3 ετών, οπότε αρχίζει σιγά σιγά και φθίνει.
Στόχος σας είναι να είστε υποστηρικτικοί. Δώστε χώρο και χρόνο στο παιδί σας, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να το πάρετε σε άλλο δωμάτιο. Το κλάμα είναι θεραπευτικό και απελευθερώνει τις ορμόνες του στρες. Προσπαθήστε να μην ενδώσετε στις απαιτήσεις του, όταν έχει ξέσπασμα, αλλιώς θα καταλάβουν, ότι αυτό είναι μία στρατηγική για να πετυχαίνουν πάντα αυτό που θέλουν.
Να έχετε ενσυναίσθηση, κατανόηση και να τα διαβεβαιώνετε, ότι θα είστε εκεί, έτοιμοι για μία αγκαλιά.
Είναι επιθετικά
Το να βλέπετε το παιδί σας να σπρώχνει ή ακόμη και να χτυπάει ένα άλλο παιδί μπορεί να είναι πραγματικά σπαρακτικό. Σίγουρα, υπάρχει η αμηχανία της στιγμής, αλλά ένα κομμάτι σας ίσως δεν μπορεί να μη σκεφτεί μήπως αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κάποιο βαθύτερο συναισθηματικό πρόβλημα.
Μην ανησυχείτε: Τα περισσότερα νήπια εμφανίζουν κάποιου είδους επιθετική συμπεριφορά, αλλά συνήθως μαθαίνουν να μην είναι σωματικά επιθετικά μέχρι να ξεκινήσουν το νηπιαγωγείο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία, τα νήπια και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν έχουν ακόμα αυτοέλεγχο, γι’ αυτό και μπορεί να ξεσπούν σωματικά όταν εκφράζουν θυμό.
Την ίδια στιγμή, μπορείτε να δίνετε το καλό παράδειγμα μέσα από ήρεμη συμπεριφορά προς τα κατοικίδια ή τις κούκλες, ώστε να τους δείξετε πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε προς στους άλλους. Μπορείτε επίσης να τους προτείνετε κάποιους αποδεκτούς τρόπους να εκφράσουν την απογοήτευσή τους.
Αν, για παράδειγμα, στενοχωριούνται που πρέπει να μοιραστούν τα παιχνίδια τους σε ένα playdate, μάθετέ τους ότι είναι εντάξει να πουν «Δεν θέλω να παίξω μαζί σου τώρα» και να απομακρυνθούν. Και υπενθυμίστε τους ότι μπορούν πάντα να έρχονται σε εσάς για βοήθεια.