Ορισμένα παιδιά ακόμη κι αν τρώνε λίγο παραμένουν υπέρβαρα, ενώ σε άλλα συμβαίνει το αντίστροφο.
Καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού, αλλά δεν μπορούν να πάρουν βάρος ή ύψος. Και για το λόγο αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν τις αιτίες και να αναζητήσουν αποτελεσματικές λύσεις.
Τα παιδιά, λοιπόν, που τρώνε καλά , αλλά αναπτύσσονται αργά μπορεί να αντιμετωπίζουν τα παρακάτω:
Τρώνει πολύ, αλλά όχι αρκετά σε ποσότητα γεύματος
Τα παιδιά από 6 έως 24 μηνών έχουν μικρά στομαχάκια και δεν μπορούν να χωνέψου νμεγάλες ποσότητες φαγητού σε κάθε γεύμα. Είναι χρήσιμο να αυξάνεται σταδιακά ο αριθμός των γευμάτων και το μέγεθος των μερίδων, αναλόγως με την ηλικία τους.
Για παράδειγμα:
- Ηλικίες 6–8 μηνών: 2 γεύματα/ημέρα, 100–150 ml το καθένα.
- Ηλικίες 9–11 μηνών: 3 γεύματα/ημέρα, 200 ml το καθένα.
- Ηλικίες 12–24 μηνών: 3 γεύματα/ημέρα, 250 ml το καθένα.
Τα γεύματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν ποικιλία τροφών από όλες τις βασικές ομάδες, με σταδιακή μετάβαση από τα υγρά στα στερεά και από τις γλυκές στις αλμυρές γεύσεις. Οι ανάγκες σε γάλα διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και την ποσότητα στερεών τροφών που καταναλώνει το παιδί.
Επιπλέον, πολλοί γονείς μπορεί να θεωρούν ότι το παιδί τους τρώει πολύ, ωστόσο αυτό μπορεί να μην επαρκεί ως προς την απαιτούμενη ποσότητα ή τον αριθμό των γευμάτων μέσα στην ημέρα.
Τρώνε ποσότητες, αλλά όχι σε ποικιλία και ποιότητα
Σύμφωνα με τις διατροφικές συστάσεις, θα πρέπει να καταναλώνουμε 15–20 διαφορετικά είδη τροφών την ημέρα ώστε να εξασφαλίζουμε επαρκή θρέψη. Οι περισσότεροι γονείς όμως τείνουν να ταΐζουν τα παιδιά τους με βάση τις γευστικές τους προτιμήσεις, χωρίς να δίνουν την απαραίτητη προσοχή στην ποικιλία και την ποσότητα των τροφών που χρειάζονται για την κάλυψη όλων των θρεπτικών συστατικών.
Ακόμη κι αν ένα παιδί τρώει μεγάλη ποσότητα τροφής, μπορεί να παρουσιάζει έλλειψη ενέργειας και θρεπτικών ουσιών λόγω χαμηλής διατροφικής ποιότητας. Συχνά, τα συμπληρωματικά γεύματα στερούνται λιπαρών, γεγονός που οδηγεί σε ενεργειακά ελλείμματα. Τα λιπαρά δεν παρέχουν μόνο ενέργεια, αλλά συμβάλλουν και στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E, K). Η έλλειψή τους μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκειες βιταμινών και να οδηγήσει σε επιβράδυνση της ανάπτυξης.
Τρώνε υπερβολικά
Η εισαγωγή μεγαλύτερης ποσότητας τροφής από όση μπορεί να χωνέψει το παιδί μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Για παράδειγμα, ένα μωρό 6 μηνών που ξεκινά στερεές τροφές μπορεί να δυσκολευτεί αν λάβει περισσότερη από τη συνιστώμενη ποσότητα (2 γεύματα των 100 ml). Ο οργανισμός του ενδέχεται να μην παράγει αρκετά πεπτικά ένζυμα, με αποτέλεσμα την ατελή πέψη της τροφής, το αίσθημα πληρότητας ή διάρροια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε φούσκωμα, δυσπεψία, άρνηση λήψης γάλακτος, πεπτικές διαταραχές και απώλεια βάρους.
Τρώνε πολύ, αλλά όχι σωστά
Η ικανότητα πέψης και απορρόφησης τροφών διαφέρει από παιδί σε παιδί. Κάποια παιδιά μπορεί να τρώνε περισσότερο από τους συνομηλίκους τους, αλλά να υπερβαίνουν τη φυσική τους ικανότητα. Η ισορροπία ανάμεσα στη λήψη στερεών τροφών και γάλακτος είναι απαραίτητη για σωστή πέψη και υγιή ανάπτυξη.
Ορισμένα παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν προβλήματα στο έντερο, στο ήπαρ, γενετικές διαταραχές, αλλεργίες ή δυσανεξίες που περιορίζουν την απορρόφηση των τροφών. Παθήσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός ή ο νανισμός υπόφυσης μπορούν επίσης να συμβάλουν στη χαμηλή ανάπτυξη.
Τρέφονται με πολλή πρωτεΐνη
Πολλές μητέρες πιστεύουν ότι αν δώσουν στα παιδιά τους πολλές θρεπτικές τροφές, ειδικά πλούσιες σε πρωτεΐνη όπως κρέας, ψάρι, γαρίδες, αυγά και γάλα, θα τα βοηθήσουν να ψηλώσουν και να πάρουν βάρος πιο γρήγορα. Ωστόσο, η υπερβολική πρωτεΐνη μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στην πέψη, μειωμένη όρεξη και λιγότερη κατανάλωση γάλακτος. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα, να εμποδίσει την απορρόφηση άλλων θρεπτικών συστατικών και να επιβαρύνει τα νεφρά του παιδιού. Επιπλέον, η πρωτεΐνη δεν αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας για τα παιδιά· για να πάρουν βάρος, χρειάζονται επαρκείς ποσότητες υδατανθράκων και λιπαρών, καθώς η πρωτεΐνη προσφέρει μόνο το 13–20% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης, ανάλογα με την ηλικία.
Είναι υπερδραστήρια
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παιδιά με υψηλό βασικό μεταβολικό ρυθμό καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα ενέργειας, με αποτέλεσμα να παραμένουν αδύνατα παρότι τρώνε πολύ. Τα εξαιρετικά δραστήρια παιδιά που τρέχουν και παίζουν συνεχώς καίνε ενέργεια πολύ γρήγορα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε βραδύτερη αύξηση βάρους.
Έχουν προσβληθεί από «σκουληκάκια» ή παράσιτα
Η παρουσία εντερικών παρασίτων μπορεί επίσης να κάνει ένα παιδί να τρώει πολύ αλλά να μην αναπτύσσεται επαρκώς, καθώς τα παράσιτα «ανταγωνίζονται» για τα θρεπτικά συστατικά της τροφής. Οι γονείς πρέπει να φροντίζουν για την αποπαρασίτωση των παιδιών κάθε έξι μήνες, ξεκινώντας από την ηλικία των δύο ετών.
Κακή απορρόφηση και πεπτικά προβλήματα
Αυτή η κατάσταση εμφανίζεται όταν το πεπτικό σύστημα του παιδιού δεν διαθέτει αρκετά πεπτικά ένζυμα ή ωφέλιμα βακτήρια — είτε λόγω κληρονομικών παραγόντων είτε λόγω χρήσης αντιβιοτικών. Ως αποτέλεσμα, μόνο ένα μικρό ποσοστό της τροφής μετατρέπεται σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά για τον οργανισμό.
Τι να κάνετε αν το παιδί δεν απορροφά σωστά τα θρεπτικά συστατικά
Μερικές λύσεις για παιδιά που τρώνε πολύ αλλά παραμένουν αδύνατα και δεν αναπτύσσονται σωστά:
Ισορροπημένη διατροφή: Τα γεύματα πρέπει να περιλαμβάνουν πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά και λαχανικά. Δώστε έμφαση στην ποικιλία των τροφών και αυξήστε την ποσότητα λαδιού ή λίπους στο φαγητό. Κάθε μπολ με ρυζόσουπα, χυλό ή φαγητό του παιδιού καλό είναι να περιέχει ένα κουταλάκι λάδι ή λίπος.
Περιορισμός σνακ: Αποφύγετε τα ενδιάμεσα τσιμπολογήματα που προκαλούν ψευδή αίσθηση κορεσμού. Αν το παιδί φάει σνακ πριν το κυρίως γεύμα, μπορεί να μην καταναλώσει αρκετή ποσότητα φαγητού.
Καθημερινή συμπλήρωση με γάλα: Το γάλα αποτελεί μία από τις ευκολότερα απορροφήσιμες πηγές θρεπτικών συστατικών. Οι γονείς μπορούν να προσθέτουν επιπλέον τύπους γάλακτος που βοηθούν στην αύξηση βάρους και στη συνολική πρόσληψη θρεπτικών ουσιών. Είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται επαρκής ποσότητα και ποιότητα γάλακτος, σύμφωνα με την ηλικία.
Συμπληρώματα διατροφής: Εκτός από τη σωστή διατροφή και το κατάλληλο γάλα, οι γονείς μπορούν να προσθέσουν προβιοτικά ή συμπληρώματα για καλύτερη απορρόφηση. Η σωματική δραστηριότητα βοηθά επίσης σημαντικά στην υγεία και την πέψη.
Πέρα από όλους αυτούς τους παράγοντες, υπάρχουν παιδιά που τρώνε καλά αλλά δεν αναπτύσσονται επαρκώς λόγω άλλων αιτιών, όπως κληρονομικότητα, χαμηλό βάρος γέννησης, προωρότητα, ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης, συγγενείς καρδιοπάθειες, μεταβολικές διαταραχές, ενδοκρινικά προβλήματα ή αυξημένος μεταβολικός ρυθμός που προκαλεί μεγαλύτερη ενεργειακή κατανάλωση από όση λαμβάνουν.