Η αίσθηση της ακοής είναι σημαντική για την ομιλία και τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού.
Προβλήματα στην ακοή μπορεί να ευθύνονται για τον λόγο που ένα παιδί δεν αντιδρά σε ήχους ή δεν αναπτύσσει την ικανότητα ομιλίας του. Οι παρακάτω ηλικιακές κατευθυντήριες γραμμές μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλάβετε αν το παιδί σας ενδέχεται να αντιμετωπίζει προβλήματα ακοής.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Τα παιδιά φτάνουν τα αναπτυξιακά ορόσημα σε διαφορετικές ηλικίες. Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας δεν αναπτύσσει σωστά τις δεξιότητες λόγου και ομιλίας, μιλήστε με τον παιδίατρό σας ή τον αρμόδιο επαγγελματία υγείας.
Το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Κώφωσης και Διαταραχών Επικοινωνίας (NIDCD), μαζί με άλλους ειδικούς, παραθέτει τα παρακάτω ορόσημα λόγου και ομιλίας που θεωρούνται φυσιολογικά για βρέφη και μικρά παιδιά.
Από τη γέννηση έως 5 μηνών
- Γαργαρίσματα
- Ήχοι χαράς ή δυσφορίας που ακούγονται διαφορετικά (γέλιο, κλάμα ή ξεφύσημα)
- Βγάζει ήχους, όταν του μιλάτε
6-11 μηνών
- Καταλαβαίνει το «όχι όχι»
- Μπαμπαλίζει
- Λέει «μα-μα-μα» ή μπα-μπα-μπα χωρίς να υπάρχει λεκτικό νόημα
- Προσπαθεί να επικοινωνήσει με χερονομίες ή πράξεις
- Προσπαθεί να επαναλάβει τους ήχους σας
- Λέει την πρώτη του λεξούλα
12 – 17 μηνών
- Απαντά σε απλές ερωτήσεις χωρίς να μιλά
- Λέει 2-3 λέξεις ονομάζοντας ένα πρόσωπο ή αντικείμενο (η άρθρωσή του μπορεί να μην είναι πολύ καθαρή ακόμη)
- Προσπαθεί να μιμηθεί απλές λέξεις
- Λέει 4-6 λέξεις
18 – 23 μηνών
- Έχει αναπτύξει λεξιλόγιο 50 λέξεων, η άρθρωσή του δεν είναι συχνά καθαρή
- Ζητά τροφές με το όνομά τους
- Κάνει ήχους ζώων
- Αρχίζει να συνδυάζει λέξεις (πχ. πιο πολύ γάλα)
- Ξεκινά να χρησιμοποιεί αντωνυμίες όπως «δικό μου»
- Χρησιμοποιεί φράσεις των 2 λέξεων
2-3 ετών
- Γνωρίζει τοπικά επιρρήματα, όπως πάνω, κάτω
- Προσωπικές αντωνυμίες, όπως εσύ, αυτός, αυτή
- Φτιάχνει προτάσεις με τρεις λέξεις
- Η ομιλία του γίνεται πιο ακριβής, αλλά μπορεί ακόμη να παραλείπει τους τελικούς ήχους. Οι ξένοι ίσως να μην μπορούν να καταλάβουν πολλά από όσα λέει.
- Απαντά σε απλές ερωτήσεις
- Αρχίζει να χρησιμοποιεί περισσότερες αντωνυμίες όπως εγώ, εσύ
- Σιγά σιγά κάνει ερωτήσεις όπως το να ζητά κάτι, πχ: η μπάλα μου;
- Ξεκινά να χρησιμοποιεί τον πληθυντικό, όπως «παπούτσια», «κάλτσες» και ρήματα σε παρελθονικό χρόνο, όπως «έπεσα», «χοροπήδησα»
3-4 ετών
- Ομαδοποιεί αντικείμενα, όπως τρόφιμα ή ρούχα
- Διακρίνει τα χρώματα
- Χρησιμοποιεί περισσότερο ήχους ομιλίας, αλλά μπορεί να μπερδεύει σύμφωνα, όπως λ, ρ, σ, θ, ζ, β, χ. Αυτούς τους ήχους μπορεί να τους ξεχωρίσει μέχρι την ηλικία των 7-8. Πχ, μπορεί να λέει «νελό» αντί για νερό.
- Πλέον οι ξένοι αντιλαμβάνονται τι θέλει να πει
- Μπορεί να περιγράψει τη χρήση αντικειμένων, όπως πηρούνι ή αυτοκίνητο
- Διασκεδάζει με τη γλώσσα, τα ποιήματα, αναγνωρίζει λογοπαίγνια
- Εκφράζει ιδέες και συναισθήματα
- Χρησιμοποιεί χρόνους ρημάτων
- Επαναλαμβάνει προτάσεις
- Απαντά σε ερωτήσεις οπως: «Τι κάνεις όταν πεινάς;»
4-5 ετών
- Αντιλαμβάνεται τον χώρο, πχ δίπλα σε κάτι, πίσω από…
- Αντιλαμβάνεται πιο περίπλοκες ερωτήσεις
- Η ομιλία του είναι κατανοητή, αλλά ακόμη μπορεί να κάνει λαθάκια σε δύσκολες λέξεις
- Χρησιμοποιεί παρελθοντικούς χρόνους ανώμαλων ρημάτων, πχ έφαγα, έτρεξα
- Περιγράφει πώς κάνει πράγματα, όπως το να ζωγραφίσει
- Βάζει σε λίστες πράγματα που ανήκουν σε κατηγορίες, όπως ζωά ή οχήματα
- Απαντάει σε ερωτήσεις τύπου «γιατί…;»
5 ετών
- Καταλαβαίνει τη χρονική ακολουθία. Πχ τι έγινε πρώτο, δεύτερο ή τρίτο
- Αντιλαμβάνεται την ομοιοκαταληξία
- Μπορεί να συζητήσει
- Δημιουργεί προτάσεις με 8 ή περισσότερες λέξεις
- Χρησιμοποιεί πιο σύνθετες προτάσεις
- Περιγράφει αντικείμενα
- Επιστραττεύει τη φαντασία του για να πλάσει ιστορίες
Πηγή: stanfordchildrens.org