Το φάσκιωμα επιστρέφει στις μέρες μας ως μία από τις πιο διαδεδομένες πρακτικές για τη φροντίδα των νεογέννητων. Είναι όμως τόσο ασφαλές όσο φαίνεται ή μπορεί να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους;
Το φάσκιωμα, δηλαδή το τύλιγμα ενός νεογέννητου με μια ελαφριά κουβέρτα ή σεντόνι, έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλές τα τελευταία χρόνια, καθώς πολλοί γονείς αναφέρουν ότι βοηθά τα μωρά να κοιμούνται περισσότερο και πιο ήρεμα. Όμως, παρά τα πιθανά του οφέλη, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν είναι πάντα η πιο ασφαλής πρακτική, ειδικά αν δεν γίνεται σωστά.
Τι είναι το φάσκιωμα και γιατί το κάνουν οι γονείς;
Το φάσκιωμα είναι μια αρχαία τεχνική που έχει τις ρίζες της σε πολλές διαφορετικές κουλτούρες.
Σκοπός του είναι να δημιουργήσει μια αίσθηση ασφάλειας στο μωρό, παρόμοια με αυτή που ένιωθε στη μήτρα, περιορίζοντας τις ακούσιες κινήσεις των χεριών και των ποδιών που μπορεί να το ξυπνήσουν ξαφνικά (γνωστές ως αντανακλαστικά Moro).
Πολλοί γονείς υποστηρίζουν ότι το φάσκιωμα:
- Βοηθά το μωρό να κοιμάται περισσότερο
- Μειώνει το άγχος και το κλάμα
- Προσφέρει αίσθηση ασφάλειας και ζεστασιάς
- Διευκολύνει τη διαδικασία της μετάβασης από την αγκαλιά στην κούνια
Πόσο ασφαλές είναι σύμφωνα με τους παιδίατρους;
Το Αμερικανικό Κολέγιο Παιδιατρικής (AAP) αναγνωρίζει ότι το φάσκιωμα μπορεί να είναι ασφαλές για τα νεογέννητα μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Όμως, εφιστά ιδιαίτερη προσοχή στους εξής κινδύνους:
- Αυξημένος κίνδυνος αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS) όταν το μωρό είναι φασκιωμένο και τοποθετείται να κοιμηθεί μπρούμυτα ή αν καταλήξει σε πλάγια ή μπρούμυτη θέση στον ύπνο του.
- Κίνδυνος υπερθέρμανσης, ειδικά αν χρησιμοποιούνται βαριά υφάσματα ή αν το δωμάτιο είναι ζεστό.
- Αναπνευστικές δυσκολίες αν το φάσκιωμα είναι πολύ σφιχτό γύρω από το στήθος.
- Κίνδυνος δυσπλασίας ισχίου (hip dysplasia), αν τα πόδια είναι τυλιγμένα σε ευθεία θέση και δεν υπάρχει χώρος για ελεύθερη κίνηση.
Πώς να φασκιώσετε σωστά το μωρό σας
- Αν αποφασίσετε να φασκιώσετε το μωρό σας, ακολουθήστε αυτές τις βασικές οδηγίες για ασφάλεια:
- Πάντα τοποθετείτε το μωρό ανάσκελα για ύπνο – ποτέ στο πλάι ή μπρούμυτα.
- Το φάσκιωμα πρέπει να είναι σταθερό αλλά όχι σφιχτό, ειδικά γύρω από το στήθος και τους γοφούς.
- Αφήστε επαρκή χώρο για τα πόδια ώστε να κινούνται ελεύθερα.
- Μην υπερντύνετε το μωρό και διατηρείτε το δωμάτιο δροσερό (18-20°C).
- Χρησιμοποιείτε αναπνεύσιμα, ελαφριά υφάσματα, χωρίς κουμπιά ή κορδόνια.
Πότε πρέπει να σταματά το φάσκιωμα;
Η πιο σημαντική σύσταση είναι ότι το φάσκιωμα πρέπει να διακόπτεται μόλις το μωρό δείξει ότι μπορεί να γυρίσει μόνο του από την πλάτη στην κοιλιά – συνήθως γύρω στους 2 μήνες. Από εκείνο το σημείο και μετά, το φάσκιωμα δεν θεωρείται ασφαλές.
Αν το μωρό δείχνει ότι δεν απολαμβάνει το φάσκιωμα – κλαίει περισσότερο, ιδρώνει ή δείχνει σημάδια δυσφορίας – είναι καλύτερα να το σταματήσετε.
Επίσης, δεν συνιστάται να εφαρμόζεται φάσκιωμα σε πρόωρα βρέφη ή σε μωρά με προβλήματα υγείας, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη παιδιάτρου.
Υπάρχει άλλη λύση;
Η απάντηση είναι ναι. Υπάρχουν σήμερα υπνόσακοι ειδικά σχεδιασμένοι για βρέφη που επιτρέπουν κίνηση στα άκρα αλλά προσφέρουν παρόμοιο αίσθημα ασφάλειας. Αυτοί θεωρούνται πιο ασφαλείς και συνιστώνται από αρκετούς παιδίατρους ως μια καλή εναλλακτική του παραδοσιακού φασκιώματος.
Το φάσκιωμα δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά απαιτεί προσοχή, σωστή τεχνική και διαρκή παρακολούθηση. Πριν το εφαρμόσετε, καλό είναι να μιλήσετε με τον παιδίατρό σας, να μάθετε την ασφαλή μέθοδο και να είστε έτοιμοι να το διακόψετε όταν το μωρό αρχίσει να κινείται περισσότερο.
Το σημαντικότερο; Ακολουθήστε το ένστικτό σας και παρατηρήστε το παιδί σας: αν δείχνει άνεση, κοιμάται ήρεμα και αναπνέει κανονικά, τότε είστε σε καλό δρόμο.